Η σαρκοείδωση (sarcoidosis) είναι μία χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από συσσώρευση φλεγμονωδών κυττάρων (κοκκιώματα) που μπορεί να δημιουργηθούν σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος, όπως στο δέρμα, στα μάτια, στα περιφερειακά νεύρα, στο ήπαρ, στους λεμφαδένες και στην καρδιά. Στο 90% των περιπτώσεων η σαρκοείδωση προσβάλλει τους πνεύμονες.
Η σαρκοείδωση εμφανίζεται σε μεγαλύτερο ποσοστό στους μαύρους και σε άτομα με σκανδιναβική καταγωγή. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες. Εμφανίζεται κυρίως σε άτομα από 20 έως 40 ετών, αν και μπορεί να προσβάλει επίσης παιδιά και ηλικιωμένους.
Σημεία και συμπτώματα
- Καταβολή.
- Πυρετός.
- Δυσκολία στην αναπνοή, ειδικά κατά τη διάρκεια άσκησης.
- Απώλεια βάρους.
- Ξηρός βήχας.
- Δερματικά εξανθήματα.
Αιτίες
Η αιτία της σαρκοείδωσης είναι άγνωστη, αλλά οι ερευνητές υποψιάζονται ότι πρόκειται για αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε κάτι που το προσβαλλόμενο άτομο έχει εισπνεύσει ή έχει έρθει σε επαφή.
Στη νόσο αυτή τα βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα, ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που προστατεύουν τον οργανισμό σας από τα νοσήματα, φαίνεται να αντιδρούν υπερβολικά προκαλώντας συσσώρευση φλεγμονωδών κυττάρων. Η συσσώρευση αυτή των κυττάρων παραμορφώνει τα τοιχώματα των μικρών αεροφόρων σάκων (κυψελίδων), των βρόγχων και των αιμοφόρων αγγείων μεταβάλλοντας αρνητικά τη μεταφορά του οξυγόνου από τους πνεύμονες στο αίμα.
Διάγνωση
Μία απλή ακτινογραφία θώρακα μπορεί να αποκαλύψει τμήματα φλεγμονής στους πνεύμονες ή διόγκωση των λεμφαδένων. Για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση, ο γιατρός μπορεί να κάνει βιοψία του πνεύμονα χρησιμοποιώντας το βρογχοσκόπιο με οπτική ίνα για τη λήψη ιστού για εξέταση.
Εάν το δέρμα, οι λεμφαδένες ή ο σκληρός χιτώνας του οφθαλμού έχουν προσβληθεί, είναι προτιμότερο να ληφθεί ιστός από τα όργανα αυτά, γιατί η διαδικασία της βιοψίας είναι λιγότερο παρεμβατική.
Η σαρκοείδωση μπορεί να προκαλέσει αύξηση του ασβεστίου στο αίμα σας. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει κι άλλες εξετάσεις, όπως αιματολογικές, για να μπορέσει να αποκλείσει άλλες ασθένειες που μιμούνται τη σαρκοείδωση.
Πόσο σοβαρή είναι η σαρκοείδωση; Η σαρκοείδωση είναι συνήθως μία προσωρινή νόσος, αλλά μπορεί να γίνει και χρόνια. Τα περισσότερα άτομα αναρρώνουν πλήρως ή με μικρές μόνο μακροπρόθεσμες συνέπειες ακόμα και χωρίς θεραπεία. Μερικοί όμως εκδηλώνουν χρόνια νόσο που παραμένει ενεργή ή εμφανίζεται και υποχωρεί περιοδικά για πολλά χρόνια. Σπάνια η σαρκοείδωση οδηγεί στο θάνατο, συνήθως μετά πάροδο πολλών χρόνων.
Θεραπεία
Συχνά δε χρειάζεται θεραπεία. Αν έχετε έντονα συμπτώματα ή αν η νόσος δεν υποχωρήσει αυτόματα μετά από τέσσερις έως έξι μήνες, ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει κορτικοστεροειδή.
Καθώς η κατάσταση βελτιώνεται- πράγμα το οποίο διαπιστώνεται με ακτινογραφίες θώρακα ή άλλες εξετάσεις – ο γιατρός μπορεί να ελαττώσει τα φάρμακα. Αυτό μπορεί να διαρκέσει από αρκετούς μήνες έως και μερικά χρόνια. Αν η νόσος υποτροπιάσει, μπορεί να χρειαστεί νέος κύκλος με κορτικοστεροειδή για περισσότερο χρονικό διάστημα.
Για τη θεραπεία των σοβαρότερων μορφών της νόσου χρησιμοποιούνται ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, ενώ ερευνώνται διάφορα νέα φάρμακα.