Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που έγινε σε ποντίκια και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell Metabolism, η ευφορία που φέρνει η άσκηση δεν αποκλείεται να σχετίζονται με την λεπτίνη, τη βασική ορμόνη κορεσμού της πείνας.
Η μελέτη υποδεικνύει ότι η λεπτίνη επηρεάζει το αίσθημα επιβράβευσης που προσφέρει η σωματική άσκηση μειώνοντας τη ντοπαμίνη στον εγκέφαλο.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν συνδέσει τη λεγόμενη «ευφορία του δρομέα» με μια πληθώρα ουσιών του οργανισμού, όπως είναι οι ενδορφίνες, οι οποίες έχουν παρόμοια δράση με της μορφίνης.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ συνδέουν τώρα την ευφορία του αθλητή με την λεπτίνη, η οποία παράγεται κυρίως στο λιπώδη ιστό και ρυθμίζει το σωματικό βάρος (πληροφορεί τον εγκέφαλο για το μέγεθος του λιπώδους ιστού).
Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι η λεπτίνη καταστέλλει την επιθυμία για άσκηση. Αυτό εξηγεί ως ένα βαθμό γιατί οι παχύσαρκοι, οι οποίοι παράγουν περισσότερη λεπτίνη -διότι έχουν μεγαλύτερο λιπώδη ιστό- έχουν μειωμένη επιθυμία για άσκηση.
Χαμηλή λεπτίνη ίσον καλύτερες αθλητικές επιδόσεις
«Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει έναν ξεκάθαρο συσχετισμό μεταξύ της λεπτίνης και των χρόνων ολοκλήρωσης του μαραθωνίου: Όσο χαμηλότερα είναι τα επίπεδα λεπτίνης, τόσο καλύτερες οι επιδόσεις των αθλητών» επισημαίνει η Στέφανι Φούλτον, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Ενδεχομένως, τα χαμηλά επίπεδα λεπτίνης να αυξάνουν το κίνητρο για άσκηση επηρεάζοντας την ευφορία του αθλητή. Τα ευρήματα δείχνουν να έχουν νόημα από εξελικτικής πλευράς, καθώς ένας μικρός λιπώδης ιστός είναι λογικό να παρακινεί κάποιον να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην ανεύρεση τροφής στη σαβάνα.
Ο μηχανισμός δράσης της λεπτίνης είναι έμμεσος: Η μελέτη έγινε σε ποντίκια από τα οποία είχε εξαλειφθεί το γονίδιο μιας πρωτεΐνης με την ονομασία STAT3, η οποία ενεργοποιείται από τη λεπτίνη σε νευρώνες του εγκεφάλου που παράγουν ντοπαμίνη. Η ενεργοποίηση της STAT3 από τη λεπτίνη καταστέλλει την παραγωγή ντοπαμίνης και έτσι μετριάζει την αίσθηση ευφορίας στα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου. Σε σύγκριση με τα κανονικά ποντίκια, τα γενετικά τροποποιημένα πειραματόζωα έκαναν μεγαλύτερες αποστάσεις στον περιστρεφόμενο τροχό τους.
«Τα ποντίκια από τα οποία απουσιάζει το μόριο STAT στους ντοπαμινεργικούς νευρώνες τρέχουν σημαντικά περισσότερο» εξηγεί η Μαρία Φερνάντα Φερνάντες, από τους συγγραφείς της μελέτης. «Αντίθετα, τα κανονικά ποντίκια είναι λιγότερο δραστήρια επειδή η λεπτίνη ενεργοποιεί την STAT3 στους ντοπαμινεργικούς νευρώνες, στέλνοντας το μήνυμα ότι τα αποθέματα ενέργειας στο σώμα είναι επαρκή και επομένως δεν υπάρχει λόγος δραστηριοποίησης και αναζήτησης τροφής».
