Οι οφθαλμίατροι προσπαθούν εδώ και χρόνια να εξηγήσουν την επιδημία της μυωπίας που εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ το ποσοστό των παιδιών και εφήβων που πάσχουν από μυωπία διπλασιάστηκε τον τελευταίο μισό αιώνα και φτάνει πλέον στο 50%.
Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική στην Ανατολική Ασία. Στην Κίνα, πριν από 60 χρόνια, μόλις το 10-20% του πληθυσμού είχε μυωπία. Σήμερα, το 90% των παιδιών και εφήβων χρειάζονται γυαλιά. Ειδικά στη Σεούλ, το ποσοστό των 19χρονων ανδρών που παρουσιάζουν μυωπία φτάνει το εντυπωσιακό 96,5%.
Η κληρονομικότητα παίζει κάποιο ρόλο, όμως σίγουρα οι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι οι βασικές αιτίες της μυωπίας, όπως ενδεχομένως το διάβασμα από μικρή απόσταση. Η ιδέα αυτή διατυπώθηκε για πρώτη φορά πριν από 400 χρόνια, όταν ο Γερμανός αστρονόμος Γιοχάνες Κέπλερ απέδωσε στην πολλή μελέτη την αδύναμη μακρινή του όραση. Σήμερα πιστεύεται ότι η έλλειψη επαφής με εξωτερικούς χώρους και το φως του ήλιου μπορεί να είναι η κύρια αιτία της μυωπίας.
Μειωμένος κίνδυνος από δραστηριότητες στον ανοιχτό χώρο
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA συνδέει τη μυωπία με τους εσωτερικούς χώρους. Η μελέτη βρήκε ότι σε έξι σχολεία στην Κίνα, στα οποία προστέθηκε μια επιπλέον ώρα εξωτερικών δραστηριοτήτων, μειώθηκε ο κίνδυνος εμφάνισης ή επιδείνωσης της μυωπίας.
Στη μελέτη συμμετείχαν σχεδόν 2.000 παιδιά μέσης ηλικίας 6,6 ετών. Στα παιδιά αυτά το ποσοστό μυωπίας που εμφανίστηκε ήταν 30,4% ενώ σε άλλα σχολεία που δεν προστέθηκε μια ώρα εξωτερικών δραστηριοτήτων το εμφανιζόμενο ποσοστό μυωπίας ήταν 39,5%.
Η θεωρία ότι η μυωπία σχετίζεται με την παραμονή για πολλές ώρες σε εσωτερικούς χώρους γίνεται όλο και περισσότερο αποδεκτή, ωστόσο ο μηχανισμός δεν είναι γνωστός.
Μια υπόθεση είναι ότι η μυωπία προκαλείται από την έλλειψη επαρκούς ηλιακής ακτινοβολίας. Για παράδειγμα, μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Τύμπιγκεν στη Γερμανία που αφορούσε κοτόπουλα το 2009, έδειξε ότι το φως υψηλής έντασης μειώνει δραστικά τον κίνδυνο μυωπίας. Το ίδιο βρέθηκε να ισχύει στους πιθήκους ρέζους.
Στον άνθρωπο διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι εμφανίζεται λιγότερη μυωπία όταν τα μάτια εκτίθενται στο φυσικό φως. Επίσης η μυωπία φαίνεται να “χτυπά” περισσότερο τους μορφωμένους, δηλαδή άτομα που περνούν περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους.
