Η κακή χοληστερόλη, η LDL, όταν βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, σηματοδοτεί κίνδυνο για έμφραγμα ή άλλες ασθένειες που προέρχονται από την αθηροσκλήρωση και την θρόμβωση.
Τα σωματίδια της LDL μεταφέρουν χολητερίνη και τριγλυκερίδια στα κύτταρα του σώματος.
Στους υγιείς ανθρώπους θεωρείται ότι η LDL πρέπει να είναι κάτω από 115 mg/dl και σε όσους κινδυνεύουν να εκδηλώσουν καρδιαγγειακό πρόβλημα (λόγω υπέρτασης, διαβήτη, παχυσαρκίας, καπνίσματος κ.λπ.) πρέπει να είναι κάτω από 100 mg/dl. Αυτοί που έχουν ιστορικό καρδιακής νόσο, καλό είναι να έχουν κάτω από 70 mg/dl.
Στη δεκαετία του 2000 μια μελέτη που ονομάστηκε «Αττική», της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έδειξε ότι το 52% των ανδρών και το 48% των γυναικών στην Ελλάδα έχουν LDL πάνω από 130 mg/dl.
H διατροφή
Την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύθηκε η ευρωπαϊκή μελέτη «Dysis II» που διεξήχθη σε σχεδόν 3.500 άτομα από επτά χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) και έδειξε ότι το 70% των ασθενών με στεφανιαία νόσο δεν ρυθμίζουν ικανοποιητικά την LDL τους. Ικανοποιητική ρύθμιση σημαίνει LDL κάτω από 70 mg/dl για τους ανθρώπους που ήδη έχουν στεφανιαία νόσο, δηλαδή έχουν πάθει έμφραγμα ή εγκεφαλικό, ή έχουν κάνει «μπαλονάκι» ή μπαϊπάς, ή έχουν απόφραξη στις αρτηρίες τους.
Σε γενικές γραμμές, το 1/3 της χοληστερόλης που διαθέτει ο οργανισμός οφείλεται στη διατροφή και τα 2/3 στη δική του παραγωγή.
Έτσι, με προσεγμένη διατροφή η LDL μπορεί να μειωθεί κατά 10-15% μέσα σε έναν χρόνο κι αυτό είναι κάτι που συνιστούν οι γιατροί στα άτομα που έχουν αυξημένη LDL αλλά δεν διαθέτουν άλλους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου ούτε πάσχουν από στεφανιαία νόσο.
Στατίνες, εζετιμίμπη και αναστολείς των υποδοχέων PCSK9
Αν όμως κάποιος έχει αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσει καρδιαγγειακό πρόβλημα ή το έχει παρουσιάσει ήδη, οι γιατροί του προτείνουν να αρχίσει αγωγή με στατίνες. Αυτές μπορούν σε μέτριες δόσεις να μειώσουν την LDL κατά 30% και σε υψηλή δοσολογία κατά 50%, ενώ ο συνδυασμός τους με το φάρμακο εζετιμίμπη μπορεί να μειώσει την LDL άλλο ένα 20%.
Πάντως, η νέα ευρωπαϊκή μελέτη «Dysis II» δείχνει ότι δόσεις των στατινών δεν χορηγούνται επαρκώς ή οι ασθενείς δεν συμμορφώνονται με την αγωγή τους ή η ισχύς των στατινών δεν είναι επαρκής, με συνέπεια επτά στα 10 άτομα να παραμένουν με αρρύθμιστη τη χοληστερόλη τους.
Στους ασθενείς που έχουν δυσανεξία στις στατίνες μπορεί να ενδείκνυται μια νέα οικογένεια φαρμάκων (alirocumab, evolocumab) που λέγονται αναστολείς των υποδοχέων PCSK9 και αναμένεται εντός του 2016 να κυκλοφορήσουν στην Ευρώπη. Τα φάρμακα αυτά λαμβάνονται μία ή δύο φορές τον μήνα με υποδόριες εγχύσεις και σε συνδυασμό με στατίνη ή/και εζετιμίμπη μπορούν να μειώσουν επιπλέον 50% την LDL, φτάνοντάς την ακόμα και στα πολύ χαμηλά επίπεδα των 20 ή τα 30 mg/dl.
