Ο κάλος είναι μια μη διεισδυτική περιγεγραμμένη υπερκεράτωση που οφείλεται στην πίεση. Αντίθετα, προς τον ρόζο που είναι μόνον επιφανειακή σκλήρυνση, ο κάλος βρίσκεται σε βαθύτερες στοιβάδες του δέρματος, προκαλεί έντονο πόνο. Δημιουργείται σε μέρη του σώματος που υπόκεινται σε διαλείπουσα άσκηση πίεσης, ιδίως στις παλάμες και τα πέλματα και ειδικά στις οστικές προεξοχές των αρθρώσεων.
Λόγω της συνεχούς πίεσης σε κάποιο σημείο του σώματος -ιδιαίτερα των ποδιών – ο οργανισμός προς άμυνά του, αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος και το αποτέλεσμα είναι ανάπτυξη κυττάρων στο συγκεκριμένο σημείο. Σχηματίζεται μια στιβάδα σκληρού δέρματος, το οποίο μεγαλώνει εσωτερικά σε σχήμα κώνου και δημιουργείται ένας σκληρός πυρήνας. Εμφανίζονται διάφοροι τύποι κάλων (μαλακοί, σκληροί κλπ).
Εκείνοι που ασχολούνται με διάφορα αθλήματα, έχουν συγκεκριμένα επαγγέλματα ή εκτελούν άλλη επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα αναπτύσσουν κάλους χαρακτηριστικού μεγέθους και εντόπισης με τη μορφή στιγμάτων.
Παραδείγματα αυτών είναι τα οζίδια των surfer, τα μορφώματα (knuckle pads) της ραχιαίας επιφάνειας των μεσοφαλαγγικών αρθρώσεων των πυγμάχων, το δάκτυλο των jogger, οι γλουτοί των κωπηλατών, ο δάκτυλος του τένις, η θηλή των jogger, οι κάλοι της προσευχής λόγω γονατίσματος, οι κάλοι που αναπτύσσονται στον τράχηλο των βιολιστών, το χέρι των ατόμων που παίζουν bowling και το σημείο Russell (το τελευταίο συνίσταται στην εμφάνιση κάλων, μικρών λύσεων της συνέχειας του δέρματος ή διαβρώσεων της ραχιαίας επιφάνειας της άκρας χειρός, που εντοπίζονται πάνω από τις μετακαρποφαλαγγικές και μεσοφαλαγγικές αρθρώσεις και αποτελούν διαγνωστικά σημεία της νευρογενούς βουλιμίας).
Ο κάλος διαφέρει από τον τύλο στο ότι δεν έχει διεισδυτικό κεντρικό πυρήνα και αποτελεί μια περισσότερο διάχυτη πάχυνση. Παρουσιάζει τάση αυτόματης υποχώρησης όταν εξαλειφθεί η άσκηση πίεσης.
Η πλειονότητα των προβλημάτων απαντάται με τους κάλους των πελμάτων των ποδιών. Παπούτσια που δεν εφαρμόζουν σωστά, ορθοπεδικά προβλήματα του άκρου ποδός που αποδίδονται στη γήρανση ή κάποια δυσμορφία του άκρου που ασκεί ανώμαλη πίεση, όπως επίσης και το υψηλό επίπεδο δραστηριότητας αποτελούν μερικές από τις αιτίες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν υπάρχουν επώδυνοι κάλοι στα πόδια.
Θεραπεία
Τα ειδικά επιθέματα για την ανακούφιση από την πίεση, η απόξεση του πεπαχυσμένου κάλου και η χρήση κερατολυτικών, όπως είναι τα έμπλαστρα σαλικυλικού οξέος 40% συνιστούν μερικά από τα μέσα ανακούφισης των επώδυνων κάλων.
Συχνά βοηθά η εφαρμογή διαλύματος γαλακτικού αμμωνίου 12% (LacHuarin).
Οι κάλοι είναι δυνατόν να μαλακώσουν ενσταλάζοντας στην επιφάνεια τους κάθε βράδυ δύο μέρη προπυλενικής γλυκόλης και ένα μέρος νερού, και εφαρμόζοντας στη συνέχεια κλειστή πλαστική περίδεση (μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια πλαστική τσάντα και μια κάλτσα). Η μέθοδος αυτή είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στους ρωγμώδεις κάλους των πτερνών.
Για την ασφαλή αφαίρεση του κάλου πρέπει κάποιος να επισκεφθεί ειδικό ποδολόγο-ποδοθεραπευτή, ιδιαίτερα αν πάσχεδι από σακχαρώδη διαβήτη.
