O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έκανε το μεγάλο βήμα και αποφάσισε να κατατάξει το επεξεργασμένο κρέας στις τροφές που είναι επικίνδυνες για πρόκληση καρκίνου στον άνθρωπο.
Η απόφαση ήταν αναμενόμενη και θα πλήξει την βιομηχανία του επεξεργασμένου κρέατος παγκοσμίως.
Η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας του Καρκίνου (IARC), μια ομάδα εργασίας του ΠΟΥ που αποτελείται από 21 ειδικούς 10 χωρών έλαβε την παραπάνω απόφαση αυτή έπειτα από την εξέταση όλων των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων μέχρι σήμερα. Ο διευθυντής, πάντως, του οργανισμού διευκρίνισε ότι η ταξινόμηση δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψουμε εντελώς το κρέας.
Κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας
Σύμφωνα με την απόφαση του IARC, το κόκκινο κρέας κατατάσσεται στην Ομάδα 2Α όσον αφορά τον κίνδυνο που ενέχει για τον καρκίνο καθώς «υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που υποστηρίζουν την καρκινογόνο δράση του» αλλά είναι περιορισμένα τα στοιχεία σε μελέτες στον άνθρωπο. Στο κόκκινο κρέας περιλαμβάνεται το βοδινό, το χοιρινό, το αρνί και το κατσίκι – στο άσπρο κρέας ανήκουν το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, η πάπια και το κουνέλι.
Η συσχέτιση του κόκκινου κρέατος με τον καρκίνο παρατηρείται κυρίως όσον αφορά τον καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι υπάρχει συσχέτιση και με τον καρκίνο του παγκρέατος και τον καρκίνο του προστάτη, ανέφερε το IARC.
Από την άλλη μεριά, τα επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος, στα οποία συμπεριλαμβάνονται το μπέικον, τα λουκάνικα, το σαλάμι και το ζαμπόν, είναι πιο επικίνδυνα. Κατατάσσονται στην Ομάδα 1 της κλίμακας επικινδυνότητας, επειδή υπάρχουν επαρκή στοιχεία ότι η κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων προκαλεί καρκίνο του παχέος εντέρου στον άνθρωπο.
Όπως τονίζει στην απόφασή του ΠΟΥ, για κάθε 50 γραμμάρια κατανάλωσης επεξεργασμένου κρέατος, αυξάνεται 18% ο κίνδυνος για καρκίνο του παχέος εντέρου. “Δεδομένου του μεγάλου αριθμού ανθρώπων που καταναλώνουν επεξεργασμένα κρέατα, η παγκόσμια επίπτωση στη συχνότητα του καρκίνου αποτελεί θέμα μεγάλης σημασίας για την δημόσια υγεία”, ανέφερε αξιωματούχος του οργανισμού.
Η αιτία
Δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο γιατί το κόκκινο κρέας (και όχι το άσπρο) σχετίζεται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι αιτία μπορεί να είναι η αίμη, μια ουσία που δίνει στη μπριζόλα και τον κιμά το κόκκινο χρώμα. Η αίμη είναι το συστατικό της αιμοσφαιρίνης η οποία λαμβάνει το οξυγόνο μέσω της εισπνοής και το μεταφέρει σε όλο το σώμα. Η αίμη είναι πλούσια σε σίδηρο. Θεωρείται πως τα βακτήρια του εντέρου μετέτρεπαν την αίμη σε υδρόθειο, μια ουσία που κάνει τα κλούβια αυγά να μυρίζουν. Το υδρόθειο ενδεχομένως είναι αυτό που προκαλεί καρκίνο του παχέος εντέρου μέσω βλαβών που υφίσταται το DNA των κυττάρων.
Η αίμη υπάρχει τόσο στο φυσικό κρέας όσο και στο επεξεργασμένο αλλά το τελευταίο είναι πολύ χειρότερο λόγω των διαφόρων ουσιών που περιέχει. Κατά τον τρόπο παρασκευής του επεξεργασμένου κρέατος και καθώς δημιουργούνται υψηλές θερμοκρασίες, προκύπτουν ορισμένες καρκινογόνες ουσίες (νιτροσαμίνες).
Εναλλακτική το άσπρο κρέας
Ο διευθυντής του IARC δρ Κρίστοφερ Ουάιλντ έσπευσε να επισημάνει πως η ταξινόμηση δεν σημαίνει πως πρέπει να πάψουμε να τρώμε κρέας, διότι είναι ένα τρόφιμο με υψηλής θρεπτικής αξίας (πολύ καλή πηγή σιδήρου, ψευδαργύρου και βιταμίνης Β12) αλλά η κατανάλωσή του πρέπει να γίνεται με μέτρο. Κάποιοι ειδικοί είπαν ότι η κατανάλωση κρέατος πρέπει να ακολουθεί τη λογική της έκθεσης στον ήλιο: απαραίτητη μεν, αλλά χωρίς υπερβολές.
Πότε όμως υπάρχει υπερβολή; Ορισμένοι λένε ότι κάποιος που ακολουθεί την υγιεινή διατροφή πρέπει να κόψει εντελώς το επεξεργασμένο κρέας ενώ το φυσικό κόκκινο κρέας δεν πρέπει να είναι πάνω από 1-2 μπριζόλες την εβδομάδα.
Ευτυχώς οι κρεατοφάγοι έχουν την εναλλακτική επιλογή τους, το άσπρο κρέας το οποίο δεν έχει συσχετιστεί με πρόκληση καρκίνου. Επίσης το άσπρο κρέας δεν έχει συσχετιστεί με νοσήματα της καρδιάς για τα οποία κατηγορείται το κόκκινο κρέας λόγω της υψηλότερης χοληστερίνης που περιέχει.