Η διενέργεια δερματοστιξίας (τατουάζ) συνίσταται στην εισαγωγή αδιάλυτων χρωστικών ουσιών μέσα στο δέρμα. Μπορεί να είναι τραυματικής, κοσμητικής ή ιατρικής φύσεως και να εφαρμοστεί από κάποιον επαγγελματία ή ερασιτέχνη.
Αντίδραση που αναπτύχθηκε σε τατουάζ κόκκινου χρώματος.
Η χρωστική ουσία εφαρμόζεται στο δέρμα και στη συνέχεια οι βελόνες τρυπούν το δέρμα για να εξαναγκάσουν το υλικό να εισέλθει στο χόριο του δέρματος.
Σημάδια δερματοστιξίας είναι δυνατόν να προκληθούν τυχαία από άτομα εθισμένα στα ναρκωτικά, τα οποία αποστειρώνουν τις βελόνες μέσω καυτηρίασης τους με αναμμένο σπίρτο. Ο άνθρακας που σχηματίζεται στη βελόνα εισέρχεται στη συνέχεια μέσα στο δέρμα καθώς εισάγεται η βελόνα.
Οι εισερχόμενες χρωστικές μπορεί να είναι άλικο κόκκινο, ινδικόν, ζωηρό κόκκινο, ινδικό μελάνι, πράσινο του χρωμίου, μαγγάνιο, ενετικό κόκκινο, αλουμίνιο, τιτάνιο ή οξείδιο του ψευδαργύρου, lead ανθρακικό, χαλκός, σίδηρος, αιματόξυλο, κυανούν του κοβαλτίου, κιννάβαρι (υδραργυρικό σουλφίδιο) και σουλφίδιο του καδμίου.
Το κάδμιο, το κοβάλτιο, ο υδράργυρος και το lead δεν χρησιμοποιούνται συχνά. Ωστόσο, παρατηρούνται ακόμη οι περιστασιακές αντιδράσεις φωτοευαισθησίας στο κάδμιο, το οποίο χρησιμοποιούνταν για το κίτρινο χρώμα ή για να καταστήσει πιο λαμπερό το κόκκινο του κινναβαρίου.
Οι δερματοπάθειες που συσχετίζονται με τα τατουάζ μπορεί να είναι αντιδραστικές (αλλεργικές, λειχηνοειδείς, κοκκιωματώδεις, ή φωτοευαίσθητες) ή λοιμώδεις (ενοφθαλμισμός σύφιλης, λοιμώδης ηπατίτιδα, φυματίωση, HIV και λέπρα) ή μπορεί να προκληθεί αντίδραση Koeentr σε ασθενείς με ενεργό ομαλό λειχήνα ή ψωρίαση.
Έχει αναφερθεί επίσης η ανάπτυξη δισκοειδούς ερυθηματώδους λύκου στο τμήμα της κόκκινης χρωστικής ενός τατουάζ. Ενίοτε τα σημάδια μπορεί να καταστούν χηλοειδικά.
Σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις σε προσωρινά τατουάζ (που γίνονται με χρώση του δέρματος) παρουσιάζονται όταν το αλλεργιογόνο π-φενυλαινοδιαμίνη προστίθεται στη χέννα.
Τα κόκκινα τατουάζ αποτελούν τη συχνότερη αιτία επιβραδυνομένων αντιδράσεων, με ιστολογικά ευρήματα τυπικά λειχηνοειδούς εξεργασίας. Έχει περιγραφεί η εμφάνιση δερματίτιδας σε περιοχές του ερυθρού (υδράργυρος), του πράσινου (χρώμιο) ή κυανού (κοβάλτιο) σε άτομα που είναι θετικά στα μέταλλα αυτά κατά τις επιδερμιδικές δοκιμασίες (patch test).
Είναι δυνατόν να παρουσιαστούν επίσης οζίδια που συναντούνται στην σαρκοείδωση, ψευδολέμφωμα και βλάβες τύπου δακτυλιοειδούς κοκκιώματος. Ένα παράδειγμα είναι τα κοκκιώματα που οφείλονται στο αλουμίνιο, τα οποία δημιουργούνται σε θέσεις εμβολιασμού.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία με εκτομή είναι ικανοποιητική όταν οι βλάβες είναι αρκετά μικρές και εδράζονται σε τέτοιες θέσεις που να καθιστούν εφικτές τις ελλειψοειδείς εκτομές.
Οι παλαιότερες θεραπευτικές μέθοδοι, όπως είναι για παράδειγμα η δερμοαπόξεση, η απόξεση κατά την οποία χρησιμοποιείται αλάτι (salabrasion), η κρυοχειρουργική, η ομαλοποίηση του δέρματος κατ’ εφαπτομένη και ειδικά laser μπορεί να οδηγήσουν σε ουλοποίηση.
Η σκούρυνση του χρώματος της δερματοστιξίας και η μη ανταπόκριση στο laser δεν είναι ασυνήθης.
Η αντιμετώπιση των σαρκόχροων και ερυθρορόδινων δερματοστιξιών θα πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, εφόσον μπορεί να καταστούν πιο σκοτεινά μετά από τη θεραπεία. Αυτό ενδεχομένως οφείλεται στην αναγωγή του οξειδίου του τρισθενούς σιδήρου σε οξείδιο του δισθενούς σιδήρου.
Το λευκό μελάνι, που συντίθεται κυρίως από διοξείδιο ταυ τιτανίου, χρησιμοποιείται συχνά για να αποκτήσουν οι πράσινες, κυανές, κίτρινες και ιώδεις δερματοστιξίες πιο λαμπερό χρώμα.
Η ακτινοβολία του laser ανάγει το τιτάνιο σε μια χρωστική κυανού χρώματος. Συνιστάται να γίνονται δοκιμαστικά test όταν πρόκειται να υποβληθούν σε θεραπεία τατουάζ ανοιχτού χρώματος που βρίσκονται στο πρόσωπο. Τα laser COz ανάπλασης του δέρματος που χρησιμοποιούνται συντηρητικά αποτελούν εναλλακτική μέθοδο αντιμετώπισης αυτών των τατουάζ, αντί για τα Q-switched lasers.
