Εδώ και πολλά χρόνια οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι η κατανάλωση πολλών θερμίδων έχει, εν μέρει, ψυχολογική βάση. Ορισμένοι άνθρωποι τρώνε πολύ όχι επειδή πραγματικά πεινάνε αλλά για να πάρουν ευχαρίστηση από το φαγητό. Τώρα μια βρετανική μελέτη δείχνει ότι η τάση να χρησιμοποιεί κάποιος το φαγητό για ευχαρίστηση ίσως δεν έχει αποκτηθεί μόνο λόγω συνήθειας αλλά να βρίσκεται στα γονίδιά του.
Οι διατροφικές προτιμήσεις ορισμένων ανθρώπων, λένε οι ερευνητές, μπορεί να βρίσκεται στα γονίδια τα οποία τους παρακινούν να αναζητούν γλυκά, λιπαρά και αλατισμένα τρόφιμα για να ικανοποιηθούν γευστικά και όχι επειδή το σώμα τους έχει ανάγκη για τροφή. Στη συνέχεια, ο εθισμός που αναπτύσσεται χειροτερεύει τα πράγματα.
Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Παχυσαρκίας στο Λος Άντζελες από ερευνητές του Κολεγίου Ιμπέριαλ του Λονδίνου που ανακάλυψαν δύο γενετικές μεταλλάξεις (τις FTO και DRD2) οι οποίες επηρεάζουν την επιθυμία για κατανάλωση “ευχάριστων” τροφών. Πιστεύουν μάλιστα ότι αυτές οι μεταλλάξεις τροποποιούν τα επίπεδα της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, ενός νευροδιαβιβαστή που ρυθμίζει το αίσθημα ανταμοιβής.
Όπως εξήγησε ο επικεφαλής της μελέτης δρ Τόνι Γκολντστόουν «αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι φορείς των μεταλλάξεων αυτών μπορεί να έχουν περισσότερες λιγούρες από τον μέσο άνθρωπο όταν βλέπουν λαχταριστές τροφές όπως αυτές που περιέχουν λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι, με αποτέλεσμα να τρώνε μεγαλύτερες ποσότητες».
Η ντοπαμίνη
Οι ερευνητές εξέτασαν 45 άνδρες που είχαν μείνει νηστικοί για μια νύχτα. Στη συνέχεια τους έδειξαν φωτογραφίες, είτε παχυντικών είτε λάιτ τροφίμων και βαθμολόγησαν πόσο ελκυστικές τις θεωρούσαν. Συγχρόνως αξιολόγησαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου τους μέσω λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας. Επίσης, συνέλεξαν δείγματα DNA από κάθε άνδρα.
Από την ανάλυση των στοιχείων προέκυψε ότι οι συμμετέχοντες που έφεραν την μετάλλαξη FTO, που προδιαθέτει για παχυσαρκία, είχαν μεγαλύτερη εγκεφαλική δραστηριότητα στον κογχομετωπιαίο φλοιό όταν κοιτούσαν τις “θερμιδογόνες βόμβες”. Με άλλα λόγια, οι φορείς της μετάλλαξης θεωρούσαν τα παχυντικά τρόφιμα πιο ελκυστικά σε σχέση με τα τα λάιτ τρόφιμα.
«Διαπιστώσαμε ότι η ενεργοποίηση ενός τμήματος του εγκεφάλου, του ραβδωτού σώματος, ήταν αυξημένη όταν τα άτομα με τη μετάλλαξη FTO κοιτούσαν τροφές με πολλές θερμίδες, αλλά αυτό εξαρτιόταν από ποια μετάλλαξη είχαν και σε ένα άλλο γονίδιο, το DRD2. Το γονίδιο DRD2 τροποποιεί τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο», ανέφερε ο Γκολντστόουν.
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι ένας λόγος που ορισμένα άτομα καταλήγουν σε παραπανίσια κιλά είναι επειδή τα σήματα της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο τους κάνουν να παίρνουν μεγαλύτερη ανταμοιβή από την τροφή. Αυτό με τις σειρά τους προκαλεί λιγούρες όταν βλέπουν ή μυρίζουν λαχταριστά φαγητά κάτι που γίνεται αντιληπτό ως εθισμός.
Όλα αυτά έχουν σημασία ως προς την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας διότι τα άτομα με τις προαναφερθείσες μεταλλάξεις μπορεί να ανταποκρίνονται διαφορετικά απέναντι σε μια συγκεκριμένη δίαιτα σε σχέση με άλλα άτομα και να τους είναι πιο δύσκολο να αδυνατίσουν.