Η μοναξιά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου στους ηλικιωμένους κατά 14%, υποστηρίζει μια μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από τα Αμερικανικά Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας. Τα αποτελέσματα επεκτείνουν την κατανόηση των ειδικών για τη δυνατότητα που έχει η μοναξιά να βλάψει τόσο την ψυχολογική όσο και τη σωματική υγεία.
Η μοναξιά δεν είναι απλώς ένα κακό συναίσθημα αλλά ψυχοσωματική διαταραχή που επηρεάζει τα κύτταρα, γράφουν Αμερικανοί επιστήμονες στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Η μελέτη βρήκε ότι η μοναξιά επιφέρει εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και αυξημένη κυτταρική φλεγμονή, αλλαγές που μειώνουν την ικανότητα του οργανισμού να καταπολεμά τις λοιμώξεις. Οι αλλαγές αυτές εξηγούν τα ευρήματα προγενέστερων μελετών που συσχέτισαν την μοναξιά με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
Η μελέτη έγινε από ερευνητές του Πανεπιστήμιο του Σικάγου με επικεφαλής τον John Cacioppo, ο οποίος δημοσίευσε επίσης μια άλλη έρευνα το 2015 σχετικά με τις εγκεφαλικές διαφορές μεταξύ μοναχικών και μη μοναχικών ανθρώπων. Σ’ αυτή τη μελέτη διαπιστώθηκε ότι οι εγκέφαλοι των μοναχικών ανθρώπων εμφανίζουν υπερβολική επαγρύπνηση απέναντι στις κοινωνικές απειλές. Ορισμένες κοινωνικά αρνητικές λέξεις (όπως «μοναξιά» και «θλιβερός») προκάλεσε αντιδράσεις στον εγκέφαλο πολύ πιο έντονες στους μοναχικούς συμμετέχοντες.
Πιο ευάλωτα στις λοιμώξεις τα μοναχικά άτομα
Οι ερευνητές εξέτασαν τις συνέπειες της μοναξιάς σε 141 ηλικιωμένους, αναζητώντας επιδράσεις στην έκφραση των γονιδίων που αφορούν τα λευκά αιμοσφαίρια (τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που εμπλέκονται στην προστασία μας ενάντια στις μολύνσεις). Τριάντα έξι από τους εθελοντές έπασχαν από χρόνια αισθήματα κοινωνικής απομόνωσης, δηλαδή μοναξιά.
Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, τα κύτταρα των ηλικιωμένων με χρόνια μοναξιά είχαν ενδείξεις αυξημένης έκφρασης των γονιδίων που εμπλέκονται στη φλεγμονή (η φλεγμονή αναφέρεται σε βλάβες που υπάρχουν σε κυτταρικό επίπεδο). Πιο απλά, οι μοναχικοί ηλικιωμένοι ήταν ευάλωτοι στις ιώσεις του χειμώνα και τη γρίπη καθώς και στη χρόνια φλεγμονή η οποία αποτελεί γενεσιουργό αιτία πολλών δεινών.
Φάνηκε μάλιστα ότι η διαταραγμένη γονιδιακή έκφραση να αντέχει στο χρόνο. Οι ηλικιωμένοι με χρόνια μοναξιά κατά την έναρξη της μελέτης εξακολουθούσαν να έχουν την ίδια διαταραγμένη γονιδιακή έκφραση ένα έτος αργότερα.
Να σημειωθεί ότι σε μια άλλη μελέτη, εντοπίστηκε η ίδια γονιδιακή διαταραχή που προκαλείται από τη φλεγμονή σε μοναχικές μαϊμούδες (μακάκους). Τα ζώα αυτά ήταν πιο ευάλωτα στην μόλυνση από τον ιό ανοσοανεπάρκειας SIV (simian immunodeficiency virus) που είναι αντίστοιχος με τον ιό HIV/AIDS.
