To νιτρώδες αμύλιο είναι ένας από τους τρεις συνηθισμένους τύπους νιτρωδών αλάτων, τα άλλα είδη σε αυτή την ομάδα είναι το βουτυλικό και το ισοβουτυλικό αμύλιο.
Ο όρος popper χρησιμοποιείται για το νιτρώδες αμύλιο, το οποίο βρίσκεται συσκευασμένο σε γυάλινη κάψουλα ή φιαλίδιο, που ο χρήστης είτε σπάει είτε βγάζει το πώμα για να απε-λευθερώσει τις αναθυμιάσεις.
Πρόκειται για πολύ εύφλεκτο διαυγές ή κίτρινο υγρό, με γλυκό άρωμα, παρόμοιο με εκείνο των διαλυτών, όταν είναι φρέσκο – όταν όμως είναι μπαγιάτικο μυρίζει σαν βρόμικες κάλτσες. Το ναρκωτικό αυτό πωλείται συχνά σε shop ερωτικού εξοπλισμού, κλαμπ, μερικά μπαρ και κάποια καταστήματα ρούχων και δίσκων, με ταχυδρομική παραγγελία ή από το διαδίκτυο. Οι αναθυμιάσεις εισπνέονται συνήθως απευθείας από το μπουκάλι.
Η κύρια ιατρική χρήση που εφαρμόζεται σήμερα για το νιτρώδες αμύλιο είναι ως αντίδοτο στη βιομηχανική δηλητηρίαση από υδροκυάνιο. Χορηγείται κυρίως σε εταιρείες που χρησιμοποιούν υδροκυάνιο στη διαδικασία παραγωγής. Τα άλλα νιτρώδη άλατα δεν έχουν καμία αναγνωρισμένη ιατρική χρήση.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Το μόνο νιτρώδες άλας με ιστορία ιατρικών εφαρμογών είναι το νιτρώδες αμύλιο. Η ικανότητα του να διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία διαπιστώθηκε πρώτη φορά το 1859. Σύντομα αναγνωρίστηκε ως ένας τρόπος να ρίχνει την αρτηριακή πίεση και να διευκολύνει τη ροή του αίματος. Η πρώτη αναφορά στη χρήση του για την ανακούφιση της στηθάγχης δημοσιεύτηκε στο αμερικάνικο ιατρικό περιοδικό The Lancet το 1867. Το 1880, το βουτυλικό νιτρικό άλας ερευνήθηκε επίσης, αλλά ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκε για ιατρικούς λόγους.
Το νιτρώδες αμύλιο μπήκε στην αγορά στις ΗΠΑ, το 1937, ως φάρμακο που χορηγείται με ιατρική συνταγή.
Παρέμεινε έτσι μέχρι το 1960, όταν η Διεύθυνση Τροφίμων και Ποτών (FDA) απέσυρε τον όρο για την ιατρική συνταγή κι έτσι το νιτρώδες αμύλιο έγινε μια ουσία που διακινείται νόμιμα. Οι Αμερικανοί φαρμακοποιοί άρχισαν να ανησυχούν, όταν υγιείς νέοι άνθρωποι έρχονταν να αγοράσουν μεγάλες ποσότητες της ουσίας. Η FDA κινητοποιήθηκε και επανέφερε τη χορήγηση νιτρωδών μόνο με ιατρική συνταγή.
Μόλις το νιτρώδες αμύλιο απομακρύνθηκε από τη γενική κυκλοφορία, άρχισαν να πληθαίνουν τα προϊόντα με βουτυλικό αμύλιο, που κυκλοφορούσαν στην αγορά ως «αποσμητικά χώρου» για να παρακάμπτουν τους νόμους που είχαν σχέση με την πώληση φαρμάκων. Όλα τα προϊόντα με βουτυλικό αμύλιο απαγορεύτηκαν στις ΗΠΑ το 1988, όμως οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν νιτρώδες προπυλένιο για να παρακάμψουν τους κανονισμούς. Το 1991 το Κογκρέσο θέσπισε ότι οι πωλήσεις όλων των νιτρωδών είναι παράνομες, από τη στιγμή που αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εισπνεόμενα. Από εκείνη τη στιγμή η παραγωγή τους έγινε παράνομη και αυτή η παράνομη αγορά ικανοποιεί σήμερα τη ζήτηση.
Η ψυχαγωγική χρήση του νιτρώδους αμυλίου (popper) έγινε δημοφιλής στη δεκαετία του 1950 στους κύκλους του θεάματος στις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία. Η χρήση του υιοθετήθηκε και από κύκλους ομοφυλοφίλων, οι οποίοι ανακάλυψαν τις μυοχαλαρωτικές ιδιότητες της ουσίας, που διευκολύνουν την πρωκτική επαφή, και παρατείνουν τη διάρκεια του οργασμού. Το ναρκωτικό αυτό χρησιμοποιείται και για ευφορικά ταξίδια σε χορευτικά πάρτι. Η χρήση του ξεκίνησε στις ντισκοτέκ των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970, και από εκεί πέρασε στην ντίσκο και αργότερα τη ρέιβ σκηνή της Ευρώπης, συχνά σε συνδυασμό με άλλα ναρκωτικά. Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90 η χρήση των popper διαδόθηκε περισσότερο στην ευρωπαϊκή ψυχαγωγική σκηνή.
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Το νιτρώδες αμύλιο συσκευάζεται σε φιαλίδια των 10 ml. Μπορεί να υπάρχουν τοξικολογικές διαφορές ανάμεσα στα διάφορα νιτρώδη αμύλια, όμως γενικά όσον αφορά στις επιδράσεις τους και τις συνέπειες της χρήσης τους, είναι παρεμφερή.
Υπάρχουν αναφορές ατόμων που βουτούν το τσιγάρο τους στο μπουκάλι και μετά εισπνέουν βαθιά μέσα από το τσιγάρο, κάτι που θα μπορούσε να είναι πολύ επικίνδυνο, όταν το τσιγάρο είναι αναμμένο, εξαιτίας της εύφλεκτης φύσης του ναρκωτικού.
Αν και τυπικά δεν πρόκειται για διεγερτικά, όλα τα νιτρώδη άλατα έχουν δράση παρόμοια με εκείνη των διεγερτικών, γιατί διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία και επιφέρουν αυξημένη ροή του αίματος στο κεφάλι. Η επίδραση της εισπνοής των αναθυμιάσεων είναι σχεδόν ακαριαία και διαρκεί πολύ λίγο. Οι χρήστες νιώθουν ότι «κάνουν κεφά-λι» και ότι ο χρόνος κυλάει πιο αργά. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν popper για σεξουαλική ευχαρίστηση συχνά αναφέρουν μεγαλύτερη διάρκεια στην αίσθηση του οργασμού και αποτροπή της πρόωρης εκσπερμάτωσης. Τα popper χαλαρώνουν επίσης τους πρωκτικούς μυς διευκολύνοντας την πρωκτική ερωτική επαφή.
Μερικές από τις πιο δυσάρεστες άμεσες παρενέργειες περιλαμβάνουν ζαλάδα, αναψοκοκκίνισμα στο πρόσωπο και το λαιμό, έντονο πονοκέφαλο, ναυτία και έμετο. Ένας χρήστης παρομοίασε κάποτε την εμπειρία της εισπνοής popper σαν να τον χτύπησε στο κεφάλι ένα τούβλο. Η κατάποση μεγάλης ποσότητας (αντί για την εισπνοή των αναθυμιάσεων) μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια των αισθήσεων. Με αυτό τον τρόπο έχουν επέλθει και μερικοί θάνατοι.
Ένα αποτέλεσμα της ύπαρξης νιτρωδών αλάτων στο σώμα είναι η μείωση του οξυγόνου στο αίμα. Αυτή είναι μια πάθηση γνωστή ως μεθαιμοσφαιριναιμία. Η επικινδυνότητα καθορίζεται από το ποσοστό της αιμοσφαιρίνης που μετατρέπεται σε μεθαιμοσφαιρίνη. Αν τα επίπεδα αυξηθούν πολύ, τα συμπτώματα μοιάζουν με εκείνα της οξείας αναιμίας. Έτσι, όποιος υποφέρει από αναιμία μπορεί να κινδυνεύσει από τη χρήση popper. Η τρέχουσα βιβλιογραφία παραθέτει πλήθος περιπτώσεων χρηστών νιτρωδών αλάτων, που εισήχθησαν στο νοσοκομείο υποφέροντας από μεθαιμοσφαιριναιμία. Οι περισσότερες περιπτώσεις δεν ήταν μοιραίες και οι ασθενείς ανάρρωσαν. Ανάμεσα σε εκείνους που απεβίωσαν, όλοι εκτός από έναν είχαν πιει αντί να σνιφάρουν νιτρώδη άλατα, ενώ ένας άλλος είχε προδιάθεση σε καρδιακά προβλήματα και προβλήματα αρτηριακής πίεσης.
Οι χρήστες μπορεί να χάσουν τις αισθήσεις τους, ειδικά κατά τη διάρκεια έντονης φυσικής δραστηριότητας, όπως είναι ο χορός ή το τρέξιμο. Τα popper αυξάνουν επίσης την πίεση του ματιού και μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνα για ανθρώπους με γλαύκωμα.
Το νιτρώδες αμύλιο λαμβάνεται συχνά σε συνδυασμό με άλλα ναρκωτικά. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ενισχύουν την επίδραση ναρκωτικών, όπως το Έκσταση και το LSD. Συνδυασμοί αυτών και άλλων ναρκωτικών, ωστόσο, μπορεί να γίνουν επικίνδυνοι και να οδηγήσουν σε απρόβλεπτες συνέπειες.
Το Βιάγκρα (Viagra) είναι ένα φάρμακο που είναι γνωστό ότι δημιουργεί προβλήματα, εάν καταναλωθεί μαζί με popper. Το Βιάγκρα δρα αυξάνοντας τα επίπεδα μονοξειδίου του αζώτου, ενώ μειώνει την αρτηριακή πίεση, γεγονός που διευκολύνει τη ροή του αίματος στο ανδρικό μόριο. Η χρήση νιτρώδους αμυλίου μπορεί να αυξήσει περαιτέρω τα επίπεδα των νιτρωδών και να μειώσει την αρτηριακή πίεση, σε σημείο που ο χρήστης να διατρέχει τον κίνδυνο να λιποθυμήσει ή, σε ακραίες περιπτώσεις, να πάθει εγκεφαλικό.
Με συνεχή χρήση, η ανοχή αναπτύσσεται μετά από 2-3 εβδομάδες. Όμως ανάλογη περίοδος αποχής φαίνεται να αίρει την ανοχή. Δεν υπάρχουν στοιχεία για σωματική ή ψυχολογική εξάρτηση ή μακρόχρονη βλάβη από το σνιφάρισμα popper, αν και το τακτικό σνιφάρισμα μπορεί να προκαλέσει δερματικά προβλήματα γύρω από τη μύτη και το στόμα.
