Μια νέα μορφή θεραπείας για τον διαβήτη τύπου 1, η οποία βασίζεται στο ανοσοποιητικό σύστημα φαίνεται πως είναι ασφαλής για τους ασθενείς, έδειξε μια μικρή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Translational Medicine. Περίπου το 5% όλων των περιπτώσεων διαβήτη αφορούν τον τύπο 1.
Ο διαβήτης τύπου 1 είναι μια αυτοάνοση ασθένεια κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει βήτα κύτταρα του παγκρέατος τα οποία παράγουν την ορμόνη ινσουλίνη, η οποία ελέγχει το ¨ζάχαρο¨του αίματος. Η κατάσταση αυτή καταλήγει κάποια στιγμή να χρειάζεται ο ασθενής να λαμβάνει ινσουλίνη εφ’ όρου ζωής. Για τον διαβήτη τύπου 1, παραδοσιακά χορηγούνται ανοσοκατασταλτικά φάρμακα αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές παρενέργειες, όπως η αύξηση της ευαισθησίας του ασθενούς σε λοιμώξεις ή καρκίνο.
Η νέα θεραπεία χρησιμοποιεί τα ρυθμιστικά Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (T-regs) του ασθενούς. Είναι γνωστό ότι οι διαβητικοί τύπου 1 έχουν λιγότερα T-regs τα οποία εμποδίζουν την επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος. Η θεραπευτική προσέγγιση έχει σχεδιαστεί για να μειώνεται η επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος στα βήτα κύτταρα, αφήνοντας όμως το ανοσοποιητικό σύστημα ισχυρό ώστε να καταπολεμά τις λοιμώξεις.
Ασφαλής η μέθοδος
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, με επικεφαλής τον ενδοκρινολόγο Τζέφρι Μπλουστόουν δοκίμασαν την ανοσοθεραπεία σε 14 ασθενείς ηλικίας 18-43 ετών. Συνέλεξαν Τ-regs κύτταρα από τους ασθενείς και μετά από ειδική επεξεργασία τα αύξησαν και τα εισήγαγαν εκ νέου στους πάσχοντες, με στόχο να ανακόψουν την καταστροφική δράση των βήτα κυττάρων του παγκρέατος.
Τους χορήγησαν Τ-regs κύτταρα σε διάφορες δοσολογίες (από 5 εκατομμύρια έως 2,6 δισεκατομμύρια), με στόχο να επιβεβαιωθεί ότι κάτι τέτοιο δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες. O σκοπός της μελέτης ήταν να διαπιστώσει, σε πρώτη φάση, ότι αυτή η μέθοδος είναι ασφαλής. Πράγματι μετά από 13 εβδομάδες δεν υπήρχαν παρενέργειες καθώς δεν αυξήθηκε ο κίνδυνος λοιμώξεων. Όπως έδειξε η κλινική δοκιμή, έως το 25% των χορηγούμενων κυττάρων μπορούσε να ανιχνευθεί στο αίμα του ασθενούς έναν χρόνο μετά την θεραπεία.
Στη συνέχεια οι ερευνητές θα εξετάσουν αν η μέθοδος είναι αποτελεσματική. Για την ώρα δεν μπορούν να συμπεράνουν από τα 14 άτομα που περιέλαβε η μελέτη αν η μέθοδος αύξησε την παραγωγή ινσουλίνης. Οι δοκιμές στο εργαστήριο έδειξαν ότι τα Τ-regs προστατεύουν τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος αλλά αυτό δεν αποδείχθηκε ότι πράγματι συμβαίνει και μέσα στο σώμα. «Επανεκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, ίσως καταφέρουμε να επιφέρουμε πραγματική αλλαγή στην πορεία της νόσου», ανέφερε ο Μπλουστόουν.
Τα ρυθμιστικά Τ κύτταρα ελέγχουν τις αυτοάνοσες επιθέσεις όχι μόνο στην περίπτωση του διαβήτη αλλά σε μια σειρά από αυτοάνοσες παθήσεις. Άρα η ίδια θεραπεία θεωρείται ότι μπορεί να δοκιμαστεί και σε παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος. Η αθηροσκλήρωση, η οποία είναι η βάση των καρδιακών παθήσεων, έχει επίσης χαρακτηριστικά αυτοάνοσης πάθησης διότι η αθηρωματική πλάκα δημιουργείται με τη συμμετοχή του ανοσοποιητικού συστήματος.