Αμερικανοί ερευνητές γράφουν σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer Disease and Associated Disorders ότι το στρες αυξάνει την πιθανότητα για ήπια γνωστική διαταραχή (Mild Cognitive Impairment) που όμως μπορεί να εξελιχθεί σε Αλτσχάιμερ.
Στη μελέτη συμμετείχαν 507 άτομα άνω των 70 ετών και οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως όσο περισσότερο στρες έχει κάποιος, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσει διαταραχή στις νοητικές λειτουργίες του.
Η ήπια γνωστική διαταραχή θεωρείται μια γκρίζα ζώνη ανάμεσα στην αφηρημάδα και στην άνοια. Αφορά προβλήματα μνήμης τα οποία είναι αρκετά εμφανή ώστε να τα παρατηρεί ο πάσχων ή οι συγγενείς του αλλά όχι τόσο σοβαρά ώστε να επηρεάζουν δυσμενώς την καθημερινή του ζωή.
Τα άτομα δυσκολεύονται να θυμηθούν ονόματα και φυσιογνωμίες ανθρώπων, πρόσφατες συζητήσεις ή γεγονότα, να προσανατολιστούν σε περιοχές που γνωρίζουν καλά και ξεχνούν περισσότερο από ότι στο παρελθόν. Πρόκειται για ένα μεταβατικό πεδίο μεταξύ της φυσιολογικής γήρανσης και της άνοιας που χαρακτηρίζεται από βλάβη στην πρόσφατη μνήμη μεγαλύτερη από την αναμενόμενη για την ηλικία του ατόμου ενώ δεν πληρεί τα κριτήρια της άνοιας.
Η ήπια γνωστική διαταραχή θεωρείται προειδοποιητική ένδειξη ότι ο εγκέφαλος ενδεχομένως έχει αρχίσει να εκφυλίζεται. Δεν παρουσιάζουν αυτή την κατάσταση μόνο ηλικιωμένοι, αλλά ακόμη και άτομα ηλικίας 40-50 τών. Στην ηλικία των 60 ετών περίπου το 20% παρουσιάζει συμπτώματα ήπιας γνωστικής διαταραχής.
Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, η ήπια γνωστική διαταραχή εξελίσσεται στο 46% των περιπτώσεων σε άνοια μέσα σε λίγα χρόνια από την εμφάνισή της. Από τους υπόλοιπους οι μισοί περνούν φυσιολογικά τη ζωή τους και οι άλλοι μισοί βλέπουν την μνήμη τους να βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου. Το γιατί εξελίσσεται τόσο διαφορετικά παραμένει άγνωστο. Είναι γνωστό ωστόσο ότι η άσκηση προστατεύει από την εξέλιξη της ήπιας γνωστικής διαταραχής σε άνοια.
Το στρες αυξάνει 30% τον κίνδυνο
Κατά την έναρξη της μελέτης, η οποία κράτησε 3,6 χρόνια, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για το πόσο στρες είχαν και υποβλήθηκαν σε μια σειρά από εξετάσεις για την ικανότητα μνήμης και να σκέπτονται καθαρά.
Κάθε χρόνο επαναλαμβανόταν ο έλεγχος για να αξιολογηθεί η πορεία των νοητικών δεξιοτήτων τους. Μετά από τρία χρόνια, 71 από τους 507 συμμετέχοντες βρέθηκαε να έχουν ήπια γνωστική διαταραχή. Τα άτομα που είχαν αναφέρει το περισσότερο στρες, είχαν 30% μεγαλύτερο κίνδυνο. Προηγουμένως υπολογίσθηκαν άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της ήπιας γνωστικής διαταραχής – όπως η κατάθλιψη, η ηλικία, το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο και η κληρονομικότητα.
«Το στρες έχει βιολογικές συνέπειες στον εγκέφαλο και επηρεάζει τη μελλοντική υγεία του», ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης Ρίτσαρντ Λίπτον, αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Νευρολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Montefiore και το Κολέγιο Ιατρικής Albert Einstein. «Αλλά με τις κατάλληλες παρεμβάσεις μπορεί κάποιος να θέσει υπό έλεγχο το στρες που αισθάνεται».
Παραδείγματα παρεμβάσεων είναι η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία, οι τεχνικές χαλάρωσης όπως η γιόγκα, η άσκηση και ο επαρκής ύπνος.
