Είναι γνωστό ότι τόσο οι γενετικοί όσο και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορoύν να προκαλέσουν αυτισμό στο παιδί, μια αναπτυξιακή διαταραχή που εκδηλώνεται νωρίς και προκαλεί σοβαρή δυσλειτουργία στους τομείς της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας.
Σημειώνεται ότι έχει αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των παιδιών με αυτισμό σήμερα σε σχέση με παλιότερα χρόνια (από 4 ανά 10.000 το 1966 σε 100 ανά 10.000).
Τώρα μια νέα μελέτη βρήκε πως όταν η υποψήφια μητέρα παίρνει αντικαταθλιπτικά χάπια κατά την εγκυμοσύνη, στο δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της κύησης, διπλασιάζει τον κίνδυνο αυτισμού στο παιδί. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Pediatrics από ερευνητές της Φαρμακευτικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ.
Ο κίνδυνος αφορά περίπου το 1% των παιδιών. Η μελέτη δεν βρήκε ότι συμβαίνει το ίδιο όταν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα λαμβάνονται στο πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Πρέπει να αναφερθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που μια μελέτη υποδεικνύει ότι τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα έχουν αυτή την παρενέργεια. Υπάρχει ωστόσο και η άποψη ότι δεν είναι τα αντικαταθλιπτικά χάπια η αιτία του αυτισμού αλλά η κατάθλιψη της μητέρας. Πρόκειται για μια χρόνια επιστημονική διαμάχη σχετικά με την ασφάλεια των αντικαταθλιπτικών χαπιών κατά την κύηση.
Αντικαταθλιπτικά και κατάθλιψη
Καναδοί ερευνητές με επικεφαλής την καθηγήτρια επιδημιολογίας Ανίκ Μπεράρ, μελέτησαν στοιχεία που αφορούσαν 145.500 έγκυες γυναίκες και διαπίστωσαν ότι τα αντικαταθλιπτικά χάπια αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα ένα παιδί να διαγνωστεί με αυτισμό. Τα πιο επικίνδυνα αντικαταθλιπτικά χάπια είναι οι επιλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI) που υπερδιπλασιάζουν τον κίνδυνο.
Ο κίνδυνος αυτισμού στο παιδί αυξάνεται τέσσερις φορές αν η μητέρα λαμβάνει περισσότερα από ένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
Οι ερευνητές βρήκαν επιπλέον ότι η κατάθλιψη της μητέρας συνδέεται με την εμφάνιση αυτισμού στο παιδί -η πιθανότητα είναι 20% – ενώ στην περίπτωση της αντικαταθλιπτικής αγωγής η οποία επηρεάζει την ανάπτυξη του εμβρύου, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος.
Η μελέτη είναι σημαντική διότι ένα μεγάλο ποσοστό εγκύων γυναικών (6-10%) λαμβάνει αντικαταθλιπτικά χάπια ενώ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η κατάθλιψη θα είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου έως το 2020.
«Η κατάθλιψη σχετίζεται με τον αυτισμό διότι η σεροτονίνη εμπλέκεται σε πληθώρα αναπτυξιακών διαδικασιών πριν και μετά τη γέννα, όπως στη διαίρεση των κυττάρων και η δημιουργία συνδέσμων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων», ανέφερε η Μπεράρ.
Σύμφωνα με την ειδικό, μια καταθλιπτική μητέρα θα πρέπει να αναζητήσει εναλλακτική θεραπεία, όπως είναι η ψυχοθεραπεία και η σωματική άσκηση.
Άλλοι ειδικοί θεωρούν ότι η μελέτη αυτή ίσως περιέχει σφάλματα. Υποστηρίζουν ότι για την αύξηση του κινδύνου για αυτισμό δεν ευθύνονται τα αντικαταθλιπτικά χάπια, αλλά η σοβαρότητα της κατάθλιψης της γυναίκας.