Μια μελέτη που έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Leiden της Ολλανδίας και δημοσιεύθηκε στο British Medical Journal έδειξε πως όταν κυριευόμαστε από φόβο το αίμα μας γίνεται πιο “πηχτό” διότι αυξάνεται η κυκλοφορία μιας πρωτεΐνης που λέγεται παράγοντας VIII και παίζει ρόλο στη θρόμβωση.
Αν και έχουμε συνηθίσει να συνδέουμε τους θρόμβους με σοβαρά προβλήματα όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό, ο φυσικός ρόλος τους είναι να σώζουν τη ζωή στη περίπτωση ενός τραύματος που προκαλεί αιμορραγία. Αν το αίμα δεν μπορεί να πήξει, τότε προκύπτει ο θάνατος λόγω αυξημένος αιμορραγίας, μια κατάσταση που ονομάζεται αιμορροφιλία.
Ο πρωτεΐνη που ονομάζεται παράγων VIII παράγεται κυρίως από τα κύτταρα του συκωτιού και κυκλοφορεί στο αίμα σε μία ανενεργό μορφή, ενωμένη με ένα άλλο μόριο που λέγεται παράγοντας Willebrand που επίσης συμμετέχει στην πήξη του αίματος.
Όταν συμβεί ένας τραυματισμός που προκαλεί ρήξη σε ένα αιμοφόρο αγγείο και άρα αιμορραγία, ο παράγων VIII διαχωρίζεται από τον παράγοντα Willebrand και αλληλεπιδρά με έναν άλλο παράγοντα πήξης, τον IX (εννέα). Η αλληλεπίδραση αυτή ενεργοποιεί μία αλυσίδα διαδικασιών κάνουν τελικά το αίμα να πήζει, δηλαδή να γίνεται στερεό και άρα να σταματά η αιμορραγία.
Ο φόβος ενισχύει τη θρόμβωση
Οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν αν ο φόβος μπορεί να επηρεάσει την πηκτικότητα του αίματος. Η σκέψη ήταν πως κάτι τέτοιο μπορεί να συμβαίνει ως αποτέλεσμα της εξέλιξης των ειδών καθώς κατά τη διάρκεια καταστάσεων που απειλούν τη ζωή, και άρα προκαλούν φόβο ή στρες, μια αυξημένη τάση για πήξη του αίματος κάνει έναν οργανισμό πιο εύκολα να αντιμετωπίσει τυχόν αιμορραγία.
Η μελέτη εξέτασε 24 άτομα ηλικίας μέχρι 30 ετών, εκ των οποίων οι 14 είχαν παρακολουθήσει ένα θρίλερ με τίτλο «Παγιδευμένη Ψυχή» και αργότερα ένα ντοκιμαντέρ για την σαμπάνια ενώ οι υπόλοιποι 10 είδαν επίσης τις ίδιες ταινίες αλλά με αντίθετη σειρά. Οι συμμετέχοντες είδαν τις δύο ταινίες με χρονική απόσταση μιας εβδομάδας τη μία από την άλλη. Πριν από την έναρξη κάθε ταινίας και μετά από το τέλος της έδωσαν δείγματα αίματος. Βαθμολόγησαν επίσης τον φόβο που ένιωσαν έπειτα από κάθε ταινία, χρησιμοποιώντας μια κλίμακα από το 0 (καθόλου φόβος) μέχρι 10.
Το θρίλερ θεωρήθηκε πιο τρομακτικό από το ντοκιμαντέρ με μια διαφορά 5,4 βαθμών, κατά μέσο όρο. Επιπλέον, υπήρχαν διαφορές στα επίπεδα του παράγοντος VIII πριν και μετά τις ταινίες. Κατά μέσο όρο, ο παράγοντας VIII ήταν 57% μετά το θρίλερ και 86% μειωμένος μετά το ντοκιμαντέρ.
Οι ταινίες δεν φάνηκε να επηρεάζουν άλλους παράγοντες θρόμβωσης που διαθέτει το αίμα, κάτι που υποδηλώνει ότι ναι μεν ο φόβος αυξάνει την πηκτικότητα του αίματος, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να οδηγεί στην δημιουργία θρόμβων οι οποίοι θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνοι για τη ζωή προκαλώντας καρδιακό έμφραγμα ή εγκεφαλικό.
Η μελέτη μπορεί να εξηγήσει γιατί το στρες αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα ή ισχαιμικό εγκεφαλικό.