Οι πριόνες ή πριόνια (Prious ή prions) αποτελούνται μόνο από πρωτεΐνες (χωρίς DNA ή RNA) και προέρχονται από μεταμόρφωση φυσιολογικών πρωτεϊνών (PrPc) του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκεφάλου) του ανθρώπου και των ζώων.
Προκαλούν καθίζηση των πρωτεϊνών στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κενά.
Ο εγκεφαλικός ιστός στην περιοχή που δημιουργείται η βλάβη μοιάζει σαν σφουγγάρι, γι’ αυτό και η νόσος που προκαλείται ονομάζεται σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια.
Η ανακάλυψη τους ανέτρεψε την αντίληψη ότι οι ιδιότητες των ζώντων οργανισμών είναι καταχωρημένες και μεταβιβάζονται μόνο μέσω των νουκλεϊνικών οξέων (DNA και RNA).
Οι πριόνες είναι πολύ μολυσματικές και όταν μεταδοθούν σε ένα υγιή οργανισμό μετατρέπουν τις φυσιολογικές πρωτεΐνες σε πριόνες.
Βλάβες από πριόνες προκαλούνται στα πρόβατα (νόσος scrapie), βοοειδή (νόσος των τρελών αγελάδων) και στον άνθρωπο (νόσος Creutzfeldt-Jacob).
