Η δυσκοιλιότητα, όταν είναι χρόνια, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα κάποιας πάθησης όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, η νόσος Πάρκινσον, ο υποθυρεοειδισμός και η έλλειψη μαγνησίου. Μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα παρενέργειας φαρμάκων όπως είναι τα οπιοειδή, τα αντικαταθλιπτικά, τα αντιεπιληπτικά και τα αντιισταμινικά.
Σε μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Medical Association, ο καθηγητής Γαστρεντερολογίας του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν Arnold Wald παρουσίασε ορισμένα στοιχεία για την αντιμετώπιση της χρόνιας δυσκοιλιότητας.
Ο Wald γράφει ότι πολλές πεποιθήσεις για τη χρόνια δυσκοιλιότητα δεν βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία. Μία από τις πλέον ανυπόστατες είναι ότι η μη καθημερινή κένωση του εντέρου κάνει το σώμα να απορροφά τοξικά υποπροϊόντα του μεταβολισμού και δηλητηριάζεται. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική ένδειξη που να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι συσσωρεύονται τοξίνες, λέει ο Wald.
Επιπλέον, δυσκοιλιότητα δεν έχει όποιος δεν ενεργείται κάθε μέρα, αλλά αυτός που έχει λιγότερες από τρεις κενώσεις την εβδομάδα ή έχει σκληρές, στεγνές και επώδυνες κενώσεις οι οποίες οδηγούν σε φούσκωμα ή πόνο στην κοιλιά.
Αντιμετώπιση
Διατροφή. Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας είναι να ακολουθήσει κανείς μια κατάλληλη διατροφή. Υπάρχουν τροφές που προκαλούν δυσκοιλιότητα και άλλες που τη μειώνουν.
Ανάμεσα στα τρόφιμα που μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα είναι το λευκό ρύζι και άλλοι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες (από λευκά ζυμαρικά έως λευκά δημητριακά), οι άγουρες μπανάνες, το τσάι, το τυρί και η σοκολάτα.
Από την άλλη πλευρά, οι τροφές που μειώνουν τη δυσκοιλιότητα είναι τα δημητριακά ολικής άλεσης (ιδίως πίτουρο), το ψωμί ολικής άλεσης, τα όσπρια, τα λαχανικά, τα φρούτα (ιδιαίτερα τα αποξηραμένα) και οι ξηροί καρποί.
Οι τροφές που αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων χάρη στις φυτικές ίνες τους (όπως το ψύλλιο, τα πίτυρα σιτηρών, η μεθυλοκυτταρίνη) και η λήψη ενός μαλακτικού των κοπράνων. Οταν όμως η αιτία της δυσκοιλιότητας είναι αποτέλεσμα μυϊκής αδυναμίας ή προβλήματος στα νεύρα των εντέρων, η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών χειροτερεύει την κατάσταση. Σ’ αυτή την περίπτωση, είναι καλύτερα να μειωθεί η κατανάλωση φυτικών ινών και να αντικατασταθεί με λήψη φαρμάκων, όπως η λινακλοτίδη που προσθέτουν νερό στο παχύ έντερο και μαλακώνουν τα κόπρανα – η λινακλοτίδη είναι εγκεκριμένη από το 2012 στις ΗΠΑ για την θεραπεία του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου με δυσκοιλιότητα.
Καλό είναι επίσης να πίνει κανείς ένα ποτήρι νερό πριν κοιμηθεί το βράδυ για να μαλακώνουν τα κόπρανα και άλλο ένα αμέσως μετά την πρωινή έγερση διότι έτσι ενεργοποιείται περισσότερο το το έντερο. Μπορεί επίσης να βοηθήσει η κατανάλωση ενός ζεστού καφέ για πρωινό.
Καθαρτικά. Η χρήση καθαρτικών περιβάλλεται μύθους, με τον κυριότερο να είναι ότι το βότανο σένα και η ουσία δισακοδύλη (Dulcolax) μπορεί να διαταράξουν τη φυσιολογική λειτουργία του παχέος εντέρου και να του προκαλέσουν εξάρτηση από αυτά. Αυτά τα διεγερτικά καθαρτικά μπορεί να βλάψουν τα νεύρα και τους μυς του παχέος εντέρου μόνο όταν λαμβάνονται επί σειρά ετών και σε δόσεις δεκαπλάσιες από τις συνιστώμενες. Στις συνιστώμενες ποσότητες δεν έχουν συνέπειες στο έντερο, παρότι πολλοί γιατροί εξακολουθούν να συνιστούν περιορισμένη χρήση.
Άσκηση. Άλλα μέτρα που μπορεί να βοηθήσουν είναι η συστηματική γυμναστική (όσο πιο έντονη τόσο το καλύτερο), η καθιέρωση ενός προγράμματος αφόδευσης και η άμεση κένωση του εντέρου όταν νιώθει κάποιος την ανάγκη.
Μερικές φορές, η διατροφή, τα φάρμακα και η άσκηση δεν βελτιώνουν τη χρόνια δυσκοιλιότητα. Τέτοια είναι η περίπτωση ανθρώπων με αδυναμία των μυών του πυελικού εδάφους να χαλαρώσουν όταν πρέπει, ώστε να επιτρέψουν στα κόπρανα να διέλθουν. Οι μυς γύρω από τον πρωκτό αντί να χαλαρώνουν, συσφίγγονται, με μία «ακούσια κίνηση την οποία οι ασθενείς πρέπει να μάθουν να μην κάνουν», λέει ο Wald. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την βοήθεια της βιοανάδρασης, μια συμπληρωματικής αντιμετώπισης που «όταν γίνεται σωστά, είναι αποτελεσματική στο 80% των περιπτώσεων».
