Η ανάπτυξη των φαστφουντάδικων συνέπεσε με μια ανησυχητική αύξηση στο μέγεθος της περιφέρειας της μέσης στις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο. Οι επικριτές των fast-food έχουν από καιρό προειδοποιήσει για τους κινδύνους του εθισμού σ’ αυτές τις τροφές που θεωρούνται ανθυγιεινές, παχυντικές, γεμάτες ζάχαρη και αλάτι.
Τώρα, μια νέα μελέτη παρέχει ένα νέο στοιχείο για το τρόπο που το πρόχειρο φαγητό κάνει κακό στην υγεία. Όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφών από τα φαστφουντάδικα εκτίθενται περισσότερο στις φθαλάτες οι οποίες περιέχονται στα πλαστικά υλικά. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Health Perspectives και χρηματοδοτήθηκε από τα αμερικανικά National Institutes of Health.
Ερευνητές του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας Milken του Πανεπιστημίου George Washington, με επικεφαλής την Ami Zota, επίκουρη καθηγήτρια Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο George Washington, διαπίστωσαν ότι τα άτομα που έτρωγαν συχνά φαγητό από τα fast food είχαν σημαντικά μεγαλύτερη ποσότητα φθαλατών στα ούρα τους. Ο κίνδυνος δεν είναι αποτέλεσμα αυτής καθεαυτής της τροφής, διότι οι φθαλάτες προέρχονται από τα πλαστικά, άρα υπεύθυνη είναι η διαδικασία με την οποία τα τρόφιμα αυτά ετοιμάζονται.
Οι φθαλάτες είναι χημικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται ως πλαστικοποιητές και κυρίως για την μετατροπή του πολυχλωριούχου βινυλίου (PVC) από σκληρό σε ευλύγιστο υλικό. Επηρεάζουν το αναπαραγωγικό σύστημα του ανθρώπου προκαλώντας μειωμένη γονιμότητα διότι μιμούνται τις ορμόνες του σώματος. Επίσης, θεωρούνται ύποπτες για καρκινογένεση. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ισχύουν όρια ασφαλείας στην χρήση των φθαλικών εστερών στην τροφική αλυσίδα.
Πλαστική συσκευασία
Οι ερευνητές αξιολόγησαν στοιχεία που αφορούσαν περίπου 9.000 συμμετέχοντες της μελέτης National Health and Nutrition Examination Surveys την περίοδο 2003-2010. Οι συμμετέχοντες παρείχαν λεπτομερή στοιχεία για τη διατροφή τους. Οι ερευνητές έλαβαν δείγματα ούρων και οι συμμετέχοντες ανέφεραν τι έφαγαν το προηγούμενο 24ωρο.
Τα άτομα που είχαν λάβει πάνω από το ένα τρίτο του συνόλου των θερμίδων τους από πρόχειρο φαγητό την προηγούμενη ημέρα, είχαν 24% περισσότερο DEHP και 39% περισσότερο DiNP στα ούρα τους, σε σχέση με αυτά που δεν έτρωγαν καθόλου fast food. Τα άτομα που ανέφεραν ότι έτρωγαν λιγότερο πρόχειρο φαγητό είχαν 15,5% παραπάνω DEHP και 25% παραπάνω DiNP.
Οι ερευνητές συνεκτίμησαν την ηλικία, το φύλο, το σωματικό βάρος, το οικογενειακό εισόδημα και άλλες διατροφικές πηγές φθαλατών, όπως τα αυτόματα μηχανήματα πώλησης σνακ, αλλά η συσχέτιση δεν άλλαξε. “Κοιτάξαμε με πολλούς διαφορετικούς τρόπους συσχέτισης και το αποτέλεσμα ήταν ίδιο”, δήλωσε η Zota. Και πρόσθεσε: “Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε παράνοια ή άγχος, αλλά θεωρώ ότι τα ευρήματα είναι ανησυχητικά. Δεν διεξάγεται κάθε μέρα μια τέτοια μελέτη με τόσο ισχυρά αποτελέσματα”.
Η αιτία που όσοι τρώνε πρόχειρα φαγητά έχουν υψηλά επίπεδα φθλατών είναι ασαφής αλλά είναι αρκετά εύκολο να την μαντέψει κανείς. Όσο περισσότερα πλαστικοποιημένα μηχανήματα, πλαστικά, ιμάντες μεταφοράς και άλλες μορφές εξοπλισμού αγγίζουν τα τρόφιμα, τόσο πιο πιθανό είναι το φαγητό να περιέχει υψηλά επίπεδα φθαλικών ενώσεων.
Να σημειωθεί ότι μια μελέτη του 2012 διαπίστωσε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της χημικής ουσίας DEHP και του διαβήτη. Μια άλλη μελέτη του 2013 διαπίστωσε ότι η έκθεση στην ουσία αυτή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διαφόρων αλλεργικών ασθενειών στα παιδιά. Μια μελέτη του 2016 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη συμπεριφορά ενός παιδιού. Οι μελέτες επίσης δείχνουν ότι προκαλούν παχυσαρκία, πρόωρη εμμηνόπαυση και ενδεχομένως καρκίνο του μαστού.
