O τοκετός ποτέ δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Στη γέννηση ενός μωρού πάντα υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών για τη μητέρα και το παιδί. Οι ιατρικές εξελίξεις έχουν μειώσει σημαντικά τους κινδύνους αλλά το σχήμα της λεκάνης μιας γυναίκας εξακολουθεί να είναι ένας παράγοντας επιτυχούς τοκετού.
Η γυναικεία πύελος (λεκάνη) προσαρμόζεται στις ανάγκες τις γυναίκας και της γονιμότητας ανάλογα με την ηλικία. Μετά την εφηβεία διευρύνεται σταδιακά για να αντεπεξέλθει στον τοκετό ενώ μετά τα 40 συρρικνώνεται κάπως. Αυτό αναφέρουν Ελβετοί επιστήμονες σε δημοσίευσή τους στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της μελέτης Maria Ponce de Leon από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, η γυναικεία λεκάνη προσαρμόζεται στις ανάγκες της ζωής ανταποκρινόμενη στα οιστρογόνα.
Η διαφοροποίηση σε άνδρες και γυναίκες
Η ερευνήτρια και οι συνεργάτες της πραγματοποίησαν αξονικές τομογραφίες 275 ατόμων διαφόρων ηλικιών. Διαπίστωσαν ότι στα αρχικά στάδια της ζωής του ανθρώπου η λεκάνη αναπτύσσεται με τον ίδιο τρόπο σε αγόρια και κορίτσια και έχει το ίδιο πλάτος αλλά μετά την ηλικία των 10 ετών διαφοροποιείται στα δύο φύλα.
Μέχρι την ηλικία των 25 ετών η γυναικεία λεκάνη έχει διευρυνθεί έτσι ώστε να παρέχει ένα ευρύ γεννητικό κανάλι και μεταξύ των 25 και 30 οι διαφορές είναι πιο έντονες λόγω της κορύφωσης της γυναικείας γονιμότητας. Αυτό το μαιευτικά ευνοϊκό σχήμα προκαλείται από την υψηλή συγκέντρωση των οιστρογόνων που υπάρχει μετά την εφηβεία, κάτι που αυξάνει επίσης τη γονιμότητα. Στην ηλικία των 40 ετών, η γυναικεία λεκάνη αρχίζει μια πορεία σύγκλισης με την ανδρική, λόγω της σταδιακής στένωσης του γεννητικού καναλιού. Πάντως, η λεκάνη μιας γυναίκας 80 ετών πάλι μπορεί διακριθεί από αυτή ενός άνδρα.
Η εξέλιξη της λεκάνης σε άνδρες και γυναίκες στις ηλικίες 2, 6, 13, 25 και 80 ετών.
Ο τρόπος που αλλάζει η γυναικεία λεκάνη ίσως αποτελεί μια εξελικτική προσαρμογή. Τα ανθρώπινα μωρά έχουν μεγάλο κρανίο και μια ανοιχτή λεκάνη βοηθάει στον τοκετό όμως μια στενότερη λεκάνη είναι πιο αποτελεσματική για το περπάτημα ή το τρέξιμο. Τελικά, οι γυναίκες έχουν μια λεκάνη που δεν είναι απολύτως ιδανική, ούτε για τη μια ούτε για την άλλη κατάσταση.
Μετά τα 40, το ελαφρώς μικρότερο γεννητικό κανάλι παρέχει στις γυναίκες περισσότερη σταθερότητα της λεκάνης, μεγαλύτερη αντοχή στις πιέσεις, καλύτερη ισορροπία και καλύτερη υποστήριξη στα εσωτερικά όργανα της κοιλιάς και της πυελικής περιοχής. Αυτό ενδεχομένως να συντελεί σε μικρότερο κίνδυνο ορισμένων διαταραχών του πυελικού εδάφους όπως είναι η ακράτεια ούρων και η πρόπτωση μήτρας, εντέρου ή ουροδόχου κύστης.
Δεδομένου ότι τα οιστρογόνα είναι η βασική κινητήρια δύναμη πίσω από πυελική διεύρυνση, οποιαδήποτε διαταραχή τους σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας θα μπορούσε δυνητικά να επηρεάσει την ικανότητά τους να κάνουν παιδί. Τα οιστρογόνα μπορούν να διαταραχθούν από λοιμώξεις, αυτοάνοση ασθένεια, άγχος και περιβαλλοντικά χημικά επηρεάζοντας την πορεία της εγκυμοσύνης.
Πηγή: Huseynov A, Zollikofer C, et al. Developmental Evidence for Obstetric Adaptation of the Human Female Pelvis.
