Τι είναι η αλκαλική διατροφή: To pH των τροφών

Το ανθρώπινο σώμα πασχίζει να διατηρήσει, την πιο σημαντική ισορροπία του που είναι η οξεοβασική. Καταβάλει κάθε δυνατή προ­σπάθεια για να διατηρήσει την κατάλληλη, ελαφρώς αλκαλική, φύση του αίματος. Ωστόσο είναι πολύ εύκολο και συνηθισμένο οι ιστοί του σώματος να γίνονται όξινοι. Μια τέτοια ανισορροπία θέτει τις βάσεις για να επέλθει το χάος και ανοίγει την πόρτα για τις ασθένειες.

Στο βιβλίο του, “Το θαύμα της αλκαλικής διατροφής” ο δρ Robert Young υποστηρίζει ότι η υπεροξύτητα των υγρών και των ιστών του σώμα­τος προκαλεί ασθένειες. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν το περιβάλλον του οργανισμού είναι όξι­νο, το σώμα καθίσταται ευπρόσβλητο στα μικρόβια, καθώς σε ένα υγιές, αλκαλικό περιβάλλον τα μικρόβια δεν βρίσκουν γόνιμο έδα­φος ανάπτυξης.

Η σχέση μεταξύ οξέων και αλκαλίων εκφράζεται επιστημονικά σε μια κλίμακα από το 1 έως το 14, η οποία είναι γνωστή ως κλίμακα pH (προφέρεται πε χα). Σε αυτή την κλίμακα, το 7 δηλώνει ουδέτε­ρο pH. Κάτω από το 7, το pH είναι όξινο και πάνω από το 7 είναι βασικό ή αλκαλικό. Ουσιαστικά, το pH εκφράζει τη συγκέντρωση ιόντων υδρογόνου (άτομα με θετικό φορτίο) σε οποιοδήποτε διά­λυμα.

Τα κύτταρά μας αποτελούνται από μια μεμβράνη η οποία περικλείει διάφορα οργανίδια τα οποία πλέουν σε ένα υδάτινο περιβάλλον. Ένα μόριο νερού (H2O) αποτελείται από δύο άτομα υδρογόνου (H) και ένα άτομο οξυγόνου (O). Κάποιες ουσίες που βρίσκονται στο νερό αυξάνουν τη συγκέντρωση ιόντων υδρογόνου (Η+) και λέγονται οξέα, ενώ άλλες ουσίες αυξάνουν τα ιόντα υδροξυλίου (ΟΗ-) και λέγονται βάσεις ή αλκάλια. Τα ιόντα υδρογόνου αναζητούν και “κλέβουν” ηλεκτρόνια από τα βιολογικά μόρια και όταν είναι πολλά προκαλούν μεταβολικές δυσλειτουργίες οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε παθήσεις.

Τα οξέα και οι βάσεις είναι αντίθετα, και ότι όταν βρεθούν σε συγκεκριμένες αναλογίες, αλληλοεξουδετερώνονται δημιουρ­γώντας ουδέτερο pH. Όσον αφορά το αίμα, όμως, για να εξουδε­τερωθεί μια ποσότητα οξέων απαιτείται περίπου η εικοσαπλάσια ποσότητα βάσεων.

ΤΟ ΑΙΜΑ

Όπως η θερμοκρασία του σώματος πρέπει να διατηρείται περίπου στους 36,6 βαθμούς Κελσίου, έτσι και το ιδανικό pH του αίματος είναι 7,365 -ελαφρώς αλκαλικό. Μπορείτε επίσης να με­τράτε το pH των ούρων ή του σάλιου, αλλά το σημαντικότερο είναι το pH του αίματος, η τιμή του οποίου πρέπει να διατηρείται μέσα σε πολύ στενό φάσμα.

Οι απαιτήσεις αναφορικά με το pH διαφέρουν ανάλογα με τις περιοχές του σώματος. Για παρά­δειγμα, το pH του αίματος και των ιστών πρέπει να είναι ελαφρώς αλκαλικό, το pH του παχέος εντέρου ελαφρώς όξινο, ενώ τα ούρα ελαφρώς όξινα ή ουδέτερα. Το pH του σάλιου δεν είναι σταθερό. Το pH των ούρων μάς επιτρέπει να εκτιμήσουμε καλύτερα αυτά που συμβαίνουν στους ιστούς του σώματος, ωστόσο όχι πάντοτε με ακρίβεια. Πιο αξιόπιστο είναι το pH του αίματος, που παρέχει τις ασφαλέστερες ενδείξεις σχετικά με την κατάσταση του οργανισμού.

Αν το pH των ιστών παρεκκλίνει υπερβολικά προς την πλευρά του όξινου, τότε ελαττώνονται τα επίπεδα οξυγόνου και ο μεταβολισμός των κυττάρων σταματά. Με άλλα λόγια, τα κύτταρα πεθαίνουν.  Η σωματική ασθένεια είναι συχνά το αποτέλεσμα μιας υπερβολικά μεγάλης διαταραχής στην ισορροπία του pH του οργανι­σμού λόγω αύξησης των οξέων, η οποία προκαλεί την εμφάνιση των συμπτωμάτων της ασθένειας. Ανάλογα με το επίπεδο και το βαθμό ανισορροπίας, τα συμπτώματα μπορεί να είναι εμφανή ή όχι.

Όταν στον οργανισμό σχηματίζονται όξινες ουσίες οι οποίες εισχωρούν στην κυκλοφορία του αίματος, τότε το κυκλοφορικό σύστημα θα προσπαθήσει να τις αποβάλει υπό μορφή υγρού μέσω των πνευμόνων ή των νεφρών. Αν η ποσότητα είναι πολύ μεγάλη και ο οργανισμός δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει, οι ουσίες αυτές αποθηκεύονται σε διάφορα συστήματα οργάνων, όπως είναι η καρ­διά, το πάγκρεας, το ήπαρ και το παχύ έντερο, ή στον λιπαρό ιστό, όπως είναι το στήθος, οι γοφοί, οι μηροί, η κοιλιά και ο εγκέφαλος.

Ο οργανισμός μπορεί να αποβάλει τα οξέα μέσω του δέρματος, παρουσιάζοντας συμπτώματα όπως έκζε­μα, ακμή, καλόγερους, πονοκεφάλους, μυϊκές κράμπες, πρηξίματα, ερεθισμούς, φλεγμονές και διάχυτους πόνους. Τα χρόνια συμπτώ­ματα εμφανίζονται όταν όλες οι δυνατότητες για εξουδετέρωση και αποβολή των οξέων έχουν εξαντληθεί.

Επομένως, δεν επιτρέπεται η μείωση της τιμής του pH. Για να αποτραπεί κάτι τέτοιο σε περίπτωση που λαμβάνονται πολλά οξέα, το αίμα αρχίζει να αποσπά αλκαλικά μέταλλα από τους ιστούς. Υπάρχει μια ομάδα μετάλλων η οποία εξουδετερώνει τα ισχυρά οξέα, στην οποία ανήκουν το νάτριο, το κάλιο, το ασβέστιο και το μαγνήσιο. Όταν τα μέταλλα αυτά αντιδράσουν με τα οξέα, παράγονται ουσίες πολύ λιγότερο βλαβερές τις οποίες ο οργανι­σμός ακολούθως αποβάλλει.

Ο υγιής οργανισμός διατηρεί ένα απόθεμα από τα αλκαλικά αυτά μέταλλα για να τα χρησιμοποιήσει σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Αν ωστόσο οι ποσότητες που προσλαμβάνονται από τις τροφές ή οι ποσότητες του αποθέματος δεν επαρκούν, αναπληρώνονται από άλλα σημεία, όπως είναι τα οστά (όταν πρόκειται για ασβέστιο) ή οι μύες (όταν πρόκειται για μαγνήσιο), όπου βέβαια τα στοιχεία αυτά είναι απαραίτητα. Αυτό εύκολα μπορεί να οδη­γήσει σε ελλείψεις των παραπάνω συστατικών και στα πολλά και ποικίλα συμπτώματα που αυτές επιφέρουν.

ΚΑΝΤΙΤΑ ΚΑΙ ΜΥΚΗΤΕΣ

Οι όξινες ουσίες που βρίσκονται στον οργανισμό δημιουργούν το υπόστρωμα για να αναπτυχθεί πλήθος μικροοργανισμών μέσα στο σώμα μας με όλες τις πιθανές καταστροφικές συνέπειες. Πρώτη απ’ όλους τους μικροοργανισμούς είναι η κάντιντα (Candida Albicans), ένα είδος μύκητα.

Οι ζυμομύκη­τες και οι μύκητες είναι μονοκύτταροι φυτικοί οργανισμοί που ζουν στο έδαφος, τον αέρα και το νερό. Βρίσκονται παντού. Για παράδειγμα, η κάντιντα βρίσκεται κανονικά στον γαστρεντερικό σωλήνα και χωρίς αυτή θα πεθαίναμε. Ωστόσο, μπορεί εύκολα να αρχίσει να αναπτύσσεται υπερβολικά προκαλώντας διάφορα συμ­πτώματα τα οποία μπορεί να είναι από ενοχλητικά έως χρόνια και θανατηφόρα. Με αυτό το πρόβλημα έρχονται αντιμέτωπες πολ­λές γυναίκες με τις λεγόμενες μυκητιάσεις, αλλά και πολλοί γονείς με τις στοματίτιδες των παιδιών τους (οι οποίες δεν είναι τίποτε άλλο από ανάπτυξη κάντιντα στο λαιμό).

Το χειρότερο είναι ότι δεν είμαστε θύματα μόνο των ίδιων των μικροοργανισμών, αλλά και των δηλητηριωδών εκκρίσεων τους ή, αλλιώς, των μυκοτοξινών και εξωτοξινών (οι λέξεις προέρχονται από τα συνθετικά «μύκο» που σημαίνει μύκητας, «έξω» που σημαίνει βακτηριδιακό και «τοξίνη» που σημαίνει δηλητήριο). Οι μικρο-οργανισμοί παράγουν οξέα κατά τη διάσπαση (στην πραγ­ματικότητα, κατά τη ζύμωση) της γλυκόζης, της πρωτεΐνης και του λίπους, των ουσιών δηλαδή που ο οργανισμός χρησιμοποιεί για την παραγωγή ενέργειας.

Η κάντιντα και οι άλλοι μικροοργανισμοί εκμεταλλεύονται την αδυναμία ορισμένων περιοχών του σώματος, τις οποίες δη­λητηριάζουν και εξαντλούν. Το όξινο περιβάλλον τούς ευνοεί και τους επιτρέπει να καταστρέψουν τους ιστούς και να καταβάλουν τις σωματικές λειτουργίες. Τρέφονται με τη γλυκόζη που υπάρχει στο σώμα, την οποία χρησιμοποιούν για ενέργεια, και επίσης χρησιμοποιούν το λίπος και τις πρωτεΐνες μας (ακόμη και το γε­νετικό μας υλικό, τα νουκλεϊνικά οξέα!) για να αναπτυχθούν.

Οι μικροοργανισμοί αναπτύσσονται όπου υπάρχει οξύτητα. Επί­σης, λατρεύουν τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου που είναι το αποτέ­λεσμα της οξύτητας. Το κυριότερο όμως είναι ότι οι ουσίες που παράγονται από τους μικροοργανισμούς είναι και οι ίδιες ισχυρά οξέα.

ΑΛΚΑΛΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Πάντως, τα καλά νέα είναι ότι η αλκαλική δίαιτα (alkaline diet) μπορούμε να διατηρούμε το σωστό pH ώστε να μην αναγκάζουμε το σώμα μας να παίρνει μέτρα που μπορεί να δημιουργούν παρενέργειες. Πως ξέρουμε ότι οι τροφές αλλάζουν την οξύτητα του σώματος; Μετρώντας το pH των ούρων το οποίο κυμαίνεται από 4,6 μέχρι 8,0.

Οι τροφές, μετά την κατανάλωσή τους, αφήνουν ένα υπόλοιπο, ένας είδος “στάχτης”. Ανάλογα με το είδος των τροφών, τα κατάλοιπα μπορεί να είναι όξινα, ουδέτερα ή αλκαλικά. Το pH της “στάχτης” είναι αυτό που έχει σημασία και όχι το pH της τροφής πριν αυτή καταναλωθεί. Οι ντομάτες είναι όξινες πριν καταναλωθούν αλλά κάνουν το αίμα πιο αλκαλικό. Από την άλλη μεριά, το κόκκινο κρέας και ο κρόκος του αυγού είναι μερικές από τις τροφές που προσφέρουν τη μεγαλύτερη οξύτητα στο αίμα. Να σημειωθεί ότι το σώμα αντιδρά όταν η “στάχτη” είναι όξινη και όχι όταν είναι αλκαλική, γι’ αυτό και η δίαιτα προτείνει την κατανάλωση των τροφών που αυξάνουν την αλκαλικότητα.

Η διατροφή αλλάζει το pH όλου του σώματος και όχι μόνο του αίματος. Οι τροφές που προσδίδουν αλκαλικότητα είναι είναι κυρίως τα φρούτα και τα λαχανικά. Τα μικροθρεπτικά στοιχεία (βιταμίνες και μέταλλα) που περιέχουν τα φρούτα και τα λαχανικά παίζουν καθοριστικό ρόλο. Αυτά είναι που ουσιαστικά αυξάνουν το pH. Για παράδειγμα, το ασβέστιο, το μαγνήσιο και το κάλιο έχουν pH γύρω στο 9 με 10.

Πρέπει ξέρεις ότι μια μεταβολή του pH από 7,0 σε 6,0 δεν είναι καθόλου μικρή. Σημαίνει 10 φορές αύξηση της οξύτητας διότι η κλίμακα του pH βασίζεται στον δεκαδικό λογάριθμο.

ΤΟ pΗ ΤΩΝ ΤΡΟΦΩΝ

Ακολούθως θα βρείτε μια λίστα με τροφές και το κατά προσέγγιση σχετικό όξινο (-) ή αλκαλικό (+) δυναμικό τους ανά 30 γραμμάρια.

Πηγή: Robert Young, Το θαύμα της αλκαλικής διατροφής, εκδόσεις Διόπτρα.