Είναι γνωστό ότι το κάπνισμα τροποποιεί την γονιδιακή έκφραση των επιθηλιακών κυττάρων της αναπνευστικής οδού και αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι καπνιστές είναι πιο ευαίσθητοι σε προβλήματα του ανώτερου αναπνευστικού.
Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Physiology από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνα, στις ΗΠΑ, διαπίστωσε ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο τροποποιεί την λειτουργία περισσότερων γονιδίων σε σχέση με το συμβατικό κάπνισμα που παίζουν ρόλο στην άμυνα του αναπνευστικού συστήματος.
Το αποτέλεσμα αυτό προκάλεσε έκπληξη στην ερευνητική ομάδα, σύμφωνα με την επικεφαλής της μελέτης, καθηγήτρια Παιδιατρικής, Μικροβιολογίας και Ανασολογίας Ιλόνα Τζάσπερς.
Η διαπίστωση, προς το παρόν, δεν συσχετίζεται με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του ηλεκτρονικού τσιγάρου στην υγεία ή με τον κίνδυνο εκδήλωσης ασθενειών, όπως ο καρκίνος, το εμφύσημα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) αλλά δείχνει ότι τον ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι ακίνδυνο.
Αλλάζει η έκφραση των γονιδίων
Για τη μελέτη των επιδράσεων του ηλεκτρονικού τσιγάρου στα γονίδια τα οποία βοηθούν τους αεραγωγούς του ανώτερου αναπνευστικού να καταπολεμήσουν δυνητικά επικίνδυνους παθογόνους μικροοργανισμούς, η Τζάσπερς και οι συνεργάτες της αξιολόγησαν 13 μη καπνιστές, 14 καπνιστές και 12 χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα ούρων και αίματος των συμμετεχόντων για να επιβεβαιώσουν τα επίπεδα της νικοτίνης στον οργανισμό τους, αλλά και βιοδείκτες σχετικούς με την έκθεση στον καπνό. Πήραν δείγματα από τη ρινική κοιλότητα κάθε ατόμου και ανέλυσαν την έκφραση γονιδίων σημαντικών για την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Να σημειωθεί ότι τα επιθηλιακά στρώματα των ρινικών κοιλοτήτων είναι όμοια με τα επιθηλιακά στρώματα των πνευμόνων.
Όλα τα επιθηλιακά κύτταρα κατά μήκος των αεραγωγών (από τη μύτη μέχρι τα μικροσκοπικά βρογχιόλια στους πνεύμονες) πρέπει να λειτουργούν σωστά για να παγιδεύουν και να αποβάλλουν τα επιβλαβή παθογόνα μικρόβια και άλλα ξένα σώματα, προκειμένου να παραμένουμε υγιείς. Τα επιθηλιακά κύτταρα, συνεπώς, είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του αναπνευστικού. Τα γονίδια στα κύτταρα αυτά επιτελούν το έργο της παραγωγής των κατάλληλων ποσοτήτων πρωτεϊνών, που «ενορχηστρώνουν» το γενικότερο ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το συμβατικό κάπνισμα μειώνει την έκφραση 53 γονιδίων που είναι σημαντικά για την ανοσοποιητική αντίδραση των επθηλιακών κυττάρων. Η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου μείωνε την έκφραση 358 γονιδίων για την ανοσοποιητική άμυνα, περιλαμβανομένων και των 53 που αναφέρθηκαν. Το αποτέλεσμα αυτό προκάλεσε έκπληξη.
Οι επιστήμονες θεωρούν πως είναι λάθος να προσπαθήσουμε να συγκρίνουμε απευθείας το ηλεκτρονικό και το συμβατικό τσιγάρο. Η εισπνοή καπνού και ατμοποιημένων υγρών είναι διαφορετικές καταστάσεις. Γι΄ αυτό είναι πιθανόν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα να προκαλούν διαφορετικές βιολογικές αλλαγές και να παίζουν διαφορετικό ρόλο στα αναπνευστικά προβλήματα.
Είναι άγνωστό τι μπορεί να συμβαίνει αυτό για τις χρόνιες παθήσεις. Γνωρίζουμε ότι παθήσεις, όπως η ΧΑΠ, ο καρκίνος και το εμφύσημα, χρειάζονται χρόνια να εκδηλωθούν στους καπνιστές. Αλλά, το ηλεκτρονικό τσιγάρο εμφανίστηκε τα τελευταία 10 χρόνια. Συνεπώς, δεν γνωρίζουμε την επίδρασή του σε 10 με 15 χρόνια από σήμερα.