Η παραμονή στο διάστημα, όπου δεν υπάρχει η βαρύτητα της Γης, είναι γνωστό ότι προκαλεί και απώλεια οστικής και μυϊκής μάζας, διόγκωση της καρδιάς και βλάβες στα μάτια.
Τώρα μια νέα μελέτη από τη NASA και το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports βρήκε ότι ο κίνδυνος θανάτου από καρδιοπάθεια είναι πενταπλάσιος για τους αστροναύτες των αποστολών Apollo στη Σελήνη. Η αιτία είναι άγνωστη, ωστόσο η σκέψη είναι πως παίζει ρόλο η κοσμική ακτινοβολία.
Το αποτέλεσμα της μελέτης πάντως δεν είναι οριστικό διότι το δείγμα είναι μικρό. Μέχρι σήμερα, μόνο 24 αστροναύτες έχουν ταξιδέψει πέρα από το μαγνητικό πεδίο της Γης.
Οι αστροναύτες του δείγματος πήραν μέρος στις αποστολές Apollo και εκτοξεύτηκαν σε μια περίοδο τεσσάρων ετών, από τον Δεκέμβριο του 1968 έως τον Δεκέμβριο του 1972. Οι οκτώ από τους 24 έχουν πεθάνει και για τους επτά είναι γνωστή η αιτία. Οι τρεις από τους επτά (το 43%) πέθαναν λόγω καρδιαγγειακών νοσημάτων. Το ποσοστό αυτό είναι πέντε φορές μεγαλύτερο σε σχέση με 33 εκπαιδευμένους αστροναύτες που δεν πέταξαν ποτέ, αλλά και σε σχέση με 35 αστροναύτες που είχαν πετάξει μόνο σε χαμηλή γήινη τροχιά.
Οι κοσμικές ακτίνες
Στο ίδιο τεύχος του Scientific Reports δημοσιεύθηκε μια δεύτερη μελέτη, σε ποντίκια, η οποία προσομοίωσε το περιβάλλον υψηλής ακτινοβολίας στο οποίο ταξίδεψαν οι αστροναύτες του Apollο.
«Αυτό που δείχνουν τα δεδομένα από τα ποντίκια είναι ότι η ακτινοβολία στο βαθύ διάστημα είναι επιβλαβής για την αγγειακή υγεία» γράφουν οι ερευνητές.
Ο κίνδυνος θεωρείται ότι προέρχεται από τις λεγόμενες κοσμικές ακτίνες, οι οποίες στην πραγματικότητα είναι πρωτόνια και ατομικοί πυρήνες που πιθανότατα παράγονται από σουπερνόβα και κινούνται με εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες. Τα σωματίδια αυτά καταστρέφουν το DNA ή όποιο άλλο μόριο τύχει να συναντήσουν.
Σε χαμηλή γήινη τροχιά, οι κοσμικές ακτίνες εκτρέπονται από το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, κάτι που δεν συμβαίνει στο διάστημα.
Θανατηφόρα επίπεδα κοσμικής ακτινοβολίας καταγράφονται και στον Άρη, ο οποίος δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο. Η NASA σχεδιάζει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη για τη δεκαετία του 2035, και μέχρι τότε θα πρέπει να βρει τρόπο να μειώσει τον κίνδυνο που υπάρχει τόσο για την καρδιά όσο και για την αυξημένη απώλεια οστών και μυών.
