Ο εγκέφαλος των υπέρβαρων και παχύσαρκων ανθρώπων μπορεί να γερνάει ακόμα και 10 χρόνια πριν την ώρα του, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurobiology of Aging, από ερευνητές μεταξύ των οποίων ήταν και ο καθηγητής Paul Fletcher του Τμήματος Ψυχιατρικής του University of Cambridge.
Η διαφορά εντοπίζεται στη λευκή ουσία του εγκεφάλου που είναι σημαντικά συρρικνωμένη στους υπέρβαρους και παχύσαρκους μεσήλικες, χωρίς ωστόσο να επηρεάζει τις νοητικές δεξιότητες σε αυτές τις ηλικίες.
Η λευκή ουσία είναι ένας ιστός που αποτελείται από νευρικές ίνες και συμβάλλει στην επικοινωνία των διαφόρων τμημάτων του εγκεφάλου μεταξύ τους.
Ο όγκος της λευκής ουσίας αυξάνεται στους νέους αλλά από κάποια στιγμή και μετά αρχίζει να μειώνεται. Στην τρίτη ηλικία, η μειωμένη λευκή ουσία σχετίζεται με την ανάπτυξη διαφόρων παθήσεων, όπως είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια, η νόσος Αλτσχάιμερ και οι άλλες μορφές άνοιας.
Λιγότερη λευκή ουσία λόγω περιττών κιλών
Η σάρωση του εγκεφάλου στα δεξιά δείχνει μειωμένη λευκή ουσία σε ένα μεσήλικα με υπερβολικό βάρος, σε σύγκριση με τη σάρωση του εγκεφάλου στα αριστερά ενός αδύνατου ανθρώπου. Ο αριστερός εγκέφαλος είναι ενός ατόμου 56 ετών με Δείκτη Μάζας Σώματος 19,5 και ο δεξιός ενός ατόμου 50 ετών με ΔΜΣ 43,4.
Η μελέτη έδειξε ότι η συρρίκνωση της λευκής ουσίας είναι πολύ ταχύτερη στα άτομα με περιττά κιλά, σε σημείο ώστε ο εγκέφαλός τους να μοιάζει γερασμένος κατά 10 χρόνια.
Οι ερευνητές ανέλυσαν μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου 473 ατόμων ηλικίας 20-80 ετών. Με βάση το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), 246 άτομα ταξινομήθηκαν ως κανονικού βάρους (ΔΜΣ 18,5 -25), 150 ήταν υπέρβαροι (ΔΜΣ 25-30), και 77 ήταν παχύσαρκοι (ΔΜΣ πάνω από 30).
Αφού οι ερευνητές έλαβαν υπόψη διάφορες παραμέτρους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την υγεία του εγκεφάλου, όπως η υπέρταση και ο διαβήτης, βρήκαν ότι στην ηλικία των 37 ετών, όταν αρχίζει η συρρίκνωση της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι είχαν μικρότερο όγκο λευκής ουσίας.
Στην ηλικία των 50 ετών, τη ποσότητα της λευκής ουσίας των υπέρβαρων και παχύσαρκων αντιστοιχούσε μερικές φορές στην ηλικία 60 ετών για ένα αδύνατο άτομο.
Παρά τη συρρίκνωση, οι νοητικές δεξιότητες των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων στη μέση ηλικία ήταν παρόμοιες στα γνωστικά τεστ με τα άτομα κανονικού βάρους. Αυτό ήταν αναμενόμενο διότι οι εθελοντές ήταν υγιείς και οι εκπτώσεις των νοητικών λειτουργιών συνήθως εμφανίζονται σε μεγάλες ηλικίες, ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης δρ Lisa Ronan, ερευνήτρια στη Μονάδα Χαρτογράφησης Εγκεφάλου του Cambridge.
Και πρόσθεσε: «Η παχυσαρκία είναι πολύπλοκο θέμα. Ξέρουμε πολλά γι’ αυτήν αλλά αγνοούμε πολύ περισσότερα, ιδίως όσον αφορά την συσχέτισή της με την λειτουργία του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος φαίνεται 10 χρόνια πιο γερασμένος στα υπέρβαρα και παχύσαρκα μεσήλικα άτομα. Θα πρέπει να διερευνηθεί αν αυτό σημαίνει περισσότερα νευροεκφυλιστικές ασθένειες».
Πηγή: Lisa Ronan, Aaron F. Alexander-Bloch, Konrad Wagstyl, Sadaf Farooqi, Carol Brayne, Lorraine K. Tyler, Paul C. Fletcher. Obesity associated with increased brain-age from mid-life. Neurobiology of Aging, 2016.
