Τα γυαλιά ηλίου παίζουν σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια των ματιών και οι φακοί τους πρέπει να διαθέτουν επαρκή ικανότητα να φιλτράρουν την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) του ήλιου.
Δύο ειδικοί από τη Βραζιλία γράφουν στο περιοδικό Biomedical Engineering OnLine ότι τα γυαλιά ηλίου πρέπει να αλλάζουν περίπου κάθε δύο χρόνια, εφόσον φοριούνται για δύο ώρες την ημέρα, κατά μέσο όρο. Κι αυτό διότι η προστατευτική τους δράση έναντι της υπεριώδους ακτινοβολίας του ηλίου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Οι ακτίνες του ηλίου βλάπτουν σταδιακά τα φίλτρα κατά της UV που διαθέτουν οι φακοί των γυαλιών και όσο πιο κατακόρυφα πέφτουν οι ακτίνες του ήλιου τόσο ταχύτερη είναι η γήρανση των γυαλιών.
Η φθορά των φίλτρων έχει ως συνέπεια να διαπερνά ολοένα και περισσότερη ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας από τα γυαλιά, προκαλώντας μικροφθορές στα μάτια οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων οφθαλμοπαθειών, όπως είναι το πτερύγιο, η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και ο καταρράκτης.
«Η υγεία των ματιών αποτελεί σοβαρό πρόβλημα σε όλο τον κόσμο και περισσότερο στις νότιες χώρες όπου τα επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι πολύ υψηλά το καλοκαίρι», δήλωσε η Liliane Ventura, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο São Carlos School of Engineering, του Πανεπιστημίου Σάο Πάουλο.
Το ειδικό τεστ κόπωσης των γυαλιών
Όπως εξήγησε η Ventura, η ανθεκτικότητα των φίλτρων των γυαλιών ηλίου στην υπεριώδη ακτινοβολία ελέγχεται με ειδικό τεστ κοπώσεως, το οποίο είναι κοινό σε Ευρώπη, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και σε ορισμένες χώρες της Νότιας Αμερικής.
Το τεστ γίνεται σε εξομοιωτή ηλίου στον οποίο εκτίθενται τα φίλτρα των γυαλιών ηλίου επί 50 ώρες συνεχώς, από απόσταση 30 εκατοστών από την πηγή του φωτός. Η πηγή αυτή είναι μία λάμπα των 450 W (ozone-free xenon arc lamp). Η έκθεση σε αυτή τη λάμπα ισοδυναμεί με έκθεση των γυαλιών σε δύο ημέρες στο φυσικό περιβάλλον όταν είναι καλοκαίρι ή τέσσερις μέρες όταν είναι χειμώνας.
Πενήντα ώρες έκθεσης στην λάμπα των 450 W ήλιο ισοδυναμεί με 23,5 ώρες έκθεσης στον ήλιο στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας και οι περισσότεροι Βραζιλιάνοι πρέπει να αντικαθιστούν τα γυαλιά ηλίου τους κάθε δύο χρόνια, σύμφωνα με τους ερευνητές οι οποίοι έκαναν την παραδοχή ότι φοριούνται για δύο ώρες την ημέρα. Σε χώρες που έχουν μικρότερη ηλιακή έκθεση τα γυαλιά έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Να σημειωθεί ότι ο υπολογισμός της ισοδυναμίας του προσομοιωτή στο φυσικό φως είναι μια εκτίμηση διότι όταν ένα άτομο φοράει γυαλιά ηλίου, οι φακοί δεν είναι πάντα άμεσα εκτεθειμένοι στον ήλιο, όπως συμβαίνει όταν φοριούνται σε κάθετη θέση.
Τέλος, οι υπολογισμοί των δύο ειδικών έδειξαν ότι το παρόν τεστ κοπώσεως των γυαλιών είναι αναποτελεσματικό και πρέπει να επαναξιολογηθεί.
Πηγή: Mauro Masili, Liliane Ventura. Equivalence between solar irradiance and solar simulators in aging tests of sunglasses. BioMedical Engineering OnLine, 2016.