Οι θάνατοι από καρκίνο των ωοθηκών έχουν μειωθεί τα τελευταία 20 χρόνια στις χώρες της Δύσης, κυρίως χάρη στην ευρεία χρήση αντισυλληπτικών χαπιών αλλά και της μειωμένης ορμονοθεραπείας. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Annals of Oncology. Να σημειωθεί ότι μια στις 71 γυναίκες να εμφανίσουν καρκίνο των ωοθηκών κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Σύμφωνα με τη μελέτη, από χώρα σε χώρα, παρατηρείται μεγάλη διαφορά στα ποσοστά μείωσης των θανάτων από καρκίνο των ωοθηκών, επειδή δεν άρχισε ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες η χρήση αντισυλληπτικών. Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα, άρχισε αργά και παρέμεινε περιορισμένη.
Ένας άλλος παράγοντας που έπαιξε ρόλο στην μείωση των θανάτων ήταν ο περιορισμός της ορμονοθεραπείας μετά την εμμηνόπαυση, που άρχισε μετά το 2002 όταν δημοσιεύθηκαν μελέτες που τη συσχέτισαν με τον καρκίνο των ωοθηκών, τον καρκίνο του μαστού και την καρδιοπάθεια.
Για να καταγράψουν τις διαχρονικές τάσεις των θανάτων λόγω καρκίνου των ωοθηκών, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που έδειξαν ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση η θνησιμότητα μειώθηκε κατά 10% μεταξύ των ετών 2002 και 2012 (ο μέσος όρος των θανάτων σήμερα είναι περίπου 5,2 ανά 100.000 άτομα). Η μείωση στις ΗΠΑ ήταν 16%, στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία 12% και στον Καναδά 8%.
Οι θάνατοι στις ευρωπαϊκές χώρες, ανά 100.000 άτομα, και το ποσοστό μεταβολής τους παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρατηρήθηκαν σημαντικές διακυμάνσεις στα ποσοστά της μείωσης. Στη Δανία και τη Σουηδία η θνησιμότητα από καρκίνο των ωοθηκών να μειώθηκε κατά 24%, στη Βρετανία κατά 22% και στην Ουγγαρία μόλις κατά 0,6%. Στην Ιαπωνία, η οποία είχε ένα χαμηλότερο ποσοστό θανάτων από καρκίνο των ωοθηκών σε σχέση με πολλές άλλες χώρες, το ποσοστό των θανάτων μειώθηκε μόνο κατά 2%, από τους 3,3 θανάτους στους 3,28 ανά 100.000.
Στην Ελλάδα υπήρξε μια μείωση της τάξης του 11%. Στη Βουλγαρία καταγράφηκε μια σημαντική αύξηση της τάξης του 27% – η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα στην οποία υπήρξε αύξηση.
«Οι διαφορές εντοπίζονται κυρίως μεταξύ προηγμένων κρατών στα οποία οι γυναίκες άρχισαν να παίρνουν νωρίς -από τη δεκαετία του 1960- αντισυλληπτικά και των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και ορισμένων μεσογειακών, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία, στις οποίες η χρήση άρχισε αργότερα και ήταν λιγότερο εκτεταμένη», ανέφεε ο επικεφαλής της μελέτης Carlo La Vecchia, αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου.
Οι θάνατοι από καρκίνο των ωοθηκών, ανά 100.000 άτομα, σε διάφορες χώρες:
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής επί περίπου μία πενταετία φαίνεται πως παρέχει προστατευτική δράση πολλές δεκαετίες αργότερα (ο καρκίνος των ωοθηκών εκδηλώνεται συνήθως στην τρίτη ηλικία).
Η ορμονοθεραπεία
Από την άλλη πλευρά, η ορμονοθεραπεία στη μέση ηλικία για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και των επιπλοκών της εμμηνόπαυσης αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο των ωοθηκών όταν η χρήση είναι παρατεταμένη.
Μερικές από τις χώρες όπου παρατηρείται σημαντική μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο ωοθηκών (ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία) είναι εκείνες όπου κάποτε οι γυναίκες έκαναν ορμονοθεραπεία παρατεταμένης διάρκειας για την εμμηνόπαυση αλλά σήμερα λαμβάνουν ορμόνες συνήθως για 2-3 χρόνια ή καθόλου.
«Τα προβλήματα με την θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης στην εμμηνόπαυση δεν εγείρονται με χρήση για 2-3 χρόνια, αλλά επί 10-15 χρόνια», δήλωσε ο δρ Vecchia. «Αυτή η παρατεταμένη χρήση απεδείχθη ότι είναι αναίτια και ενέχει κινδύνους για την υγεία».
Πηγή: Global trends and predictions in ovarian cancer mortality.
