H παρατήρηση ότι τα διαζύγια αυξάνονται μετά τις διακοπές δεν είναι καινούργια και έχει ενταχθεί από τους ερευνητές στο σύνδρομο που ονόμασαν “κατήφεια μετά τις διακοπές” εννοώντας τη γενικότερη θλίψη που μας πιάνει όταν επιστρέφουμε στην κανονική ζωή.
Μία στις τρεις περιπτώσεις διαζυγίων αφορούν την περίοδο μετά τις διακοπές (Himitian, 2012). Πρόκειται για την επαναδρομολόγηση της ζωής μετά την επιστροφή στο σπίτι διότι ο σύντροφος αποδείχθηκε κατώτερος των περιστάσεων σε μια περίοδο που φυσιολογικά τα πράγματα θα έπρεπε να πάνε καλύτερα και όχι χειρότερα.
Μπορεί να επικρατεί η αντίληψη ότι ότι οι διακοπές φέρνουν ένα ζευγάρι πιο κοντά αλλά ίσως ακριβώς αυτό να είναι και το πρόβλημα. Σύμφωνα με μια αμερικανική μελέτη οι σχέσεις επιδεινώνονται στις περιόδους διακοπών και αυτό τελικά οδηγεί σε περισσότερους χωρισμούς. Το εύρημα παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Κοινωνιολογικής Εταιρείας, που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο στο Σιάτλ. Τα διαζύγια σύμφωνα με κοινωνιολόγους από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, κορυφώνονται τους μήνες Μάρτιο και Αύγουστο, δηλαδή μετά τις χειμερινές και τις καλοκαιρινές διακοπές.
Ερευνητές με επικεφαλής την καθηγήτρια κοινωνιολογίας Julie Brines, εξέτασαν τις αιτήσεις διαζυγίων που είχαν κατατεθεί στην Πολιτεία της Ουάσιγκτον την περίοδο 2001-2015 και εντόπισαν ότι το Μάρτιο και τον Αύγουστο καταγράφεται μια σταθερή αύξηση στη διάρκεια του έτους.
Κατά τους επιστήμονες, οι διακοπές θεωρούνται κοινωνικά “ιερές” για τις οικογένειες, που σημαίνει ότι η υποβολή αίτησης διαζυγίου κατά τη διάρκειά τους θεωρείται ταμπού. Χρησιμεύουν ως ένας μηχανισμός αναζωογόνησης από την απογοήτευση που έχει σημειωθεί τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική ζωή.
«Ο περισσότερος κόσμος έχει υψηλές προσδοκίες από τις διακοπές, παρά τις απογοητεύσεις που μπορεί να είχε βιώσει από τον/την σύντροφό», εξηγεί ο ερευνητής Μπράιαν Σεραφίνι. «Αποτελούν περιόδους ανυπομονησίας για ένα νέο ξεκίνημα, όπου προσδοκούμε κάτι διαφορετικό να συμβεί, κάτι να αλλάξει».
Όμως το γεγονός ότι τα ζευγάρια βρίσκονται περισσότερο χρόνο μαζί, παρά τη χαλάρωση που υπάρχει στις διακοπές, φέρνει στην επιφάνεια με πιο έντονο τρόπο τα προβλήματα που υπάρχουν. Οι προσδοκίες που έχουν τα άτομα με μια προβληματική σχέση ή γάμο μένουν ανικανοποίητες, και αυτό συμβάλλει στην απόφασή τους για να προχωρήσουν στο διαζύγιο. Ειδικά το γεγονός ότι η χαλάρωση των διακοπών μπορεί να διαταραχθεί, θεωρείται ότι ξεχείλισε το ποτήρι.
Έτσι ο Αύγουστος που έρχεται στις ΗΠΑ αμέσως μετά τη λήξη των καλοκαιρινών διακοπών και πριν από το άνοιγμα των σχολείων θεωρείται ένας μήνας που είναι φυσικό να αυξάνονται τα διαζύγια.
Τι γίνεται όμως με την περίπτωση του Μαρτίου που έχει μια δίμηνη απόσταση από τις χειμερινές διακοπές; Μια εξήγηση είναι ότι η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στα οικονομικά θέματα του ζευγαριού, τα οποία με την αλλαγή του έτους πρέπει να μπουν σε μία τάξη. Ίσως επίσης αιτία να είναι και το γεγονός ότι στην αρχή του έτους υπάρχει μικρότερη ηλιοφάνεια. Μελέτες έχουν δείξει ότι μετά την άνοιξη, οι μεγαλύτερες μέρες και η εντονότερη ηλιοφάνεια τείνουν να μας οδηγούν σε υλοποίηση των στόχων μας, κάνοντας πιο εύκολη την πραγματοποίηση των σκέψεων.
Να σημειωθεί ότι το χαμηλό εισόδημα στις οικογένειες φαίνεται να είναι ένας βασικός παράγοντας διαζυγίου στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, αν και μια παροδική οικονομική κρίση μειώνει τα διαζύγια.
Ορισμένες πρόσφατες στατιστικές δείχνουν αύξηση των ποσοστών διαζυγίου σε όλο τον κόσμο. Το 50% των αμερικανικών οικογενειών έχουν ένα δεύτερο γάμο ενώ όλο και περισσότερες οικογένειες προτιμούν τα σύμφωνα συμβίωσης.
