Η ορμονική θεραπεία που χορηγείται στους πάσχοντες από καρκίνο του προστάτη προκειμένου να μειωθούν τα επίπεδα τεστοστερόνης (θεραπεία στέρησης ανδρογόνων), διπλασιάζει τον κίνδυνο άνοιας μέσα σε μια πενταετία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Oncology.
Η τεστοστερόνη μπορεί να προωθήσει την ανάπτυξη των όγκων του προστάτη. Έτσι οι κλινικοί ιατροί έχουν χρησιμοποιήσει τη θεραπεία μείωσης τεστοστερόνης και άλλων ανδρογόνων (Androgen deprivation therapy) σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη από το 1940. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου 500.000 άνδρες λαμβάνουν σήμερα αυτή την ορμονοθεραπεία ως τρόπο αντιμετώπισης του καρκίνου του προστάτη.
Το 2015, μια μελέτη βρήκε σύνδεση μεταξύ ορμονοθεραπείας και της νόσου Αλτσχάιμερ. Η νέα μελέτη έγινε από τους ίδιους συγγραφείς της μελέτης του 2015 και εξέτασε αναδρομικά ιατρικά αρχεία ασθενών από το 1994 μέχρι το 2013. Το συμπέρασμα ήταν ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για όλες τις μορφές άνοιας ή γνωστικής εξασθένησης.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, με επικεφαλής τον Kevin T. Nead, ανέλυσαν στοιχεία για 9.272 άνδρες με καρκίνο του προστάτη μέσης ηλικιας 66,9 ετών, οι οποίοι δεν είχαν ιστορικό άνοιας πριν τη διάγνωση του καρκίνου. Από αυτούς, οι 1.829 (το 19,7%) έλαβαν θεραπεία στέρησης ανδρογόνων και το 7,9% εκδήλωσαν άνοια μέσα σε πέντε χρόνια, σε σύγκριση με το 3,5% που δεν ακολούθησαν ορμονική θεραπεία. Οι ερευνητές δήλωσαν έκπληκτοι από το γεγονός ότι οι επιπτώσεις υπήρχαν σε όλους τους τύπους άνοιας.
Η τεστοστερόνη προστατεύει τους νευρώνες
Σχετικά με το γιατί υπήρξε αυτό το αποτέλεσμα, οι ερευνητές έγραψαν ότι υπάρχουν αρκετές προφανείς εξηγήσεις για τη σύνδεση μεταξύ ορμονοθεραπείας και άνοιας. Τα ανδρογόνα έχουν αποδειχθεί ότι προστατεύουν την υγεία των νευρώνων. Επίσης, η τεστοστερόνη μετατρέπεται ως ένα σημείο σε οιστρογόνα τα οποία έχουν σαφώς νευροπροστατευτικές ιδιότητες. Τέλος, η πολύ χαμηλή τεστοστερόνη έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο που αποτελεί γνωστό παράγοντα κινδύνου για άνοια.
«Το κατά πόσο θα προχωρήσει κανείς στη συγκεκριμένη ορμονική θεραπεία, είναι θέμα του να ζυγισθούν κάθε φορά, από κοινού με τον γιατρό, τα οφέλη και οι κίνδυνοι. Η νέα μελέτη είναι σημαντική και το ζήτημα χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση, αλλά προς το παρόν δεν θα έπρεπε να βιαστούμε να αλλάξουμε κάτι στην κλινική πρακτική», ανέφερε ο Nead.
Να σημειωθεί ότι στις τελευταίες δεκαετίες, η χρήση της ορμονικής θεραπείας έχει αυξηθεί δραματικά, με περίπου το 50% των ανδρών με καρκίνο του προστάτη στις βιομηχανικές χώρες, λαμβάνουν ορμονική θεραπεία.
Πηγή: Kevin T. Nead, Greg Gaskin, Cariad Chester, Samuel Swisher-McClure, Nicholas J. Leeper, Nigam H. Shah. Association Between Androgen Deprivation Therapy and Risk of Dementia. JAMA Oncology, 2016.