Ένα συμπλήρωμα διατροφής το οποίο περιέχει 30 βιταμίνες και ιχνοστοιχεία από φυσικά συστατικά -και είναι ευρέως διαθέσιμο στα καταστήματα υγιεινής διατροφής- φάνηκε να έχει αξιοσημείωτες αντιγηραντικές ιδιότητες αποτρέποντας τη μαζική απώλεια κυττάρων του εγκεφάλου σε ποντίκια, σύμφωνα με μια έρευνα από ερευνητές του Πανεπιστημίου McMaster στον Καναδά. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental and Molecular Mutagenesis.
«Τα ευρήματα ήταν δραματικά», λέει η Jennifer Lemon, επιστημονική συνεργάτης στο Τμήμα Βιολογίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Η ελπίδα μας είναι ότι αυτό το συμπλήρωμα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μερικές πολύ σοβαρές ασθένειες και, τελικά, να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων”.
Η φόρμουλα, η οποία περιέχει κοινά συστατικά, όπως βιταμίνες Β, C και D, φυλλικό οξύ, εκχύλισμα πράσινου τσαγιού, μουρουνέλαιο και άλλα προϊόντα διατροφής, σχεδιάστηκε το 2000 από επιστήμονες στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου McMaster.
Μια σειρά από μελέτες που δημοσιεύθηκαν την τελευταία δεκαετία έχουν δείξει τα οφέλη αυτού του διατροφικού συμπληρώματος στα ποντίκια. Τόσο στα φυσιολογικά ποντίκια όσο και σε αυτά που έχουν ανατραφεί για τέτοιου είδους έρευνες και τα οποία γηράσκουν ταχύτερα (transgenic growth hormone mice ή TGM), βιώνουν δραματικές μειώσεις στη γνωστική και κινητική λειτουργία μέσα σε μερικούς μήνες.
Αντίδοτο στη γήρανση του εγκεφάλου
Τα ποντίκια (TGM) που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη μελέτη είχαν την ηλικία του ενός έτους με απώλεια πάνω από το 50% των κυττάρων του εγκεφάλου τους και το 36% της εγκεφαλικής μάζας τους ενώ είχαν επίσης και σημαντική μείωση του μεταβολισμού και της ροής αίματος. Αυτά τα αποτελέσματα επηρέασαν σοβαρά πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου. Να σημειωθεί ότι η ηλικία του ενός έτους στα ποντίκια αυτά είναι το ισοδύναμο για την έναρξη της νόσου Alzheimer στους ανθρώπους.
Όμως τα ποντίκια εκείνα που λάμβαναν το διατροφικό συμπλήρωμα κάθε μέρα κατά τη διάρκεια αρκετών μηνών δεν παρουσίασαν αυτά τα αρνητικά αποτελέσματα. Με την πάροδο του χρόνου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το διατροφικό συμπλήρωμα είχε ως αποτέλεσμα να εξαλειφθεί εντελώς η σοβαρή απώλεια των κυττάρων του εγκεφάλου και η γνωστική εξασθένηση. Η πυκνότητα των κυττάρων του εγκεφάλου και η μάζα του διατηρήθηκαν σε επίπεδα συγκρίσιμα με τα νεαρότερα ποντίκια.
Τα δύο ποντίκια της φωτογραφίας (transgenic growth hormone mice) γηράσκουν πιο γρήγορα από το φυσιολογικό. Το άσπρο όμως παρέμεινε με νεότερο εγκέφαλο χάριν του διατροφικού συμπληρώματος.
Οι ερευνητές είπαν ότι, σύμφωνα με όσα ξέρουν, αυτό είναι το πρώτο συμπλήρωμα διατροφής που αναιρεί μια τόσο σοβαρή απώλεια των εγκεφαλικών κυττάρων και διατηρεί τις γνωστικές λειτουργίες σε ποντίκια.
Οι συγγραφείς πιστεύουν ότι τα αποτελέσματα μπορεί να ισχύουν και στον άνθρωπο. “Η έρευνα δείχνει ότι υπάρχει τεράστιο δυναμικό με αυτό το διατροφικό συμπλήρωμα ώστε να βοηθήσει τους ανθρώπους που πάσχουν από ορισμένες καταστροφικές νευρολογικές ασθένειες», είπε η Lemon που πραγματοποίησε την εργασία με τον Vadim Aksenov, έναν μεταδιδακτορικό συνεργάτη στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου McMaster αλλά και άλλους ερευνητές. Και πρόσθεσε: «Διότι τα ποντίκια έχουν τους ίδιους βασικούς μηχανισμούς κυττάρων που συμβάλλουν στις μορφές νευροεκφυλισμού που παρουσιάζουν οι άνθρωποι. Όλα τα είδη, στην πραγματικότητα, έχουμε κοινούς μηχανισμούς μεταξύ μας”.
Εκτός από την εξέταση των δεικτών γήρανσης στα ποντίκια, οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι το διατροφικό συμπλήρωμα βελτίωσε την όραση και ακόμη περισσότερο την όσφρηση – η απώλεια των οποίων συνδέεται συχνά με νευρολογική νόσο. Τέλος, βελτίωσε την ισορροπία και την κινητική δραστηριότητα.
Το επόμενο βήμα στην έρευνα είναι να δοκιμαστεί το διατροφικό συμπλήρωμα στον άνθρωπο, πιθανότατα μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, σε άτομα που έχουν αυξημένο κίνδυνο για νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε βλάβες των ελευθέρων ριζών λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε ακόρεστα λιπαρά οξέα, και του υψηλού μεταβολισμού (καταναλώνει το 20% της συνολικής δαπάνης οξυγόνου του σώματος) ενώ έχει σχετικά χαμηλά επίπεδα ενδογενών αντιοξειδωτικών. Η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και ο μεταβολισμός του οξυγόνου αποτελούν τις κύριες πηγές του οξειδωτικού στρες που οδηγεί στον νευροεκφυλισμό των εγκεφαλικών κυττάρων, αν και οι μηχανισμοί που εμπλέκονται δεν έχουν γίνει απολύτως κατανοητοί μέχρι σήμερα.
Πηγή¨J.A. Lemon, V. Aksenov, R. Samigullina, S. Aksenov, W.H. Rodgers, C.D. Rollo, D.R. Boreham. A multi-ingredient dietary supplement abolishes large-scale brain cell loss, improves sensory function, and prevents neuronal atrophy in aging mice. Environmental and Molecular Mutagenesis, 2016.
