Ερευνητές από το King’s College του Λονδίνου γράφουν στο περιοδικό Europeian Journal of Clinical Nutrition ότι οι άνθρωποι που κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες το βράδυ καταναλώνουν περισσότερο φαγητό στη διάρκεια της ημέρας.
Η μελέτη αυτή είναι μια μετα-ανάλυση 11 προηγούμενων ερευνών που αφορούσαν 172 άτομα και συμπεραίνει πως οι άνθρωποι που δεν ξεκουράζονται αρκετά από τον ύπνο τους, καταναλώνουν περίπου 385 θερμίδες περισσότερες την ημέρα από όσους κοιμούνται ικανοποιητικό χρόνο. Οι συμμετέχοντες σ’ αυτές τις μελέτες στερήθηκαν τον ύπνο σε διάφορους βαθμούς για μια σύντομη χρονική περίοδο (από μια ημέρα μέχρι για δύο εβδομάδες) και η πρόσληψη θερμίδων τους μετρήθηκε την επόμενη ημέρα.
Οι επιπλέον θερμίδες ήταν ως επί το πλείστον με τη μορφή της αύξησης του διατροφικού λίπους. Οι συμμετέχοντες είχαν επίσης την τάση να τρώνε λιγότερες πρωτεΐνες όταν έλειπε ο ύπνος. Είναι ενδιαφέρον ότι η κατανάλωση υδατανθράκων δεν άλλαξε. Αυτό που επίσης δεν άλλαξε ήταν τα επίπεδα δραστηριότητας των συμμετεχόντων λόγω στέρησης ύπνου. Όταν όμως αυξάνεται η πρόσληψη ενέργειας, αλλά η φυσική δραστηριότητα παραμένει ίδια, παρατηρείται αύξηση του σωματικού βάρους.
Οι ερευνητές λένε ότι η έλλειψη ύπνου διαταράσσει το βιολογικό ρολόι με συνέπεια να επηρεάζεται η ισορροπία διαφόρων ορμονών όπως είναι η γκρελίνη και η λεπτίνη. Η γκρελίνη παράγεται στο πεπτικό σύστημα και όταν αυξάνεται προκαλεί όρεξη ενώ η λεπτίνη παράγεται κυρίως από τα λιπώδη κύτταρα και όταν αυξάνεται δίνει μήνυμα κορεσμού της πείνας, παίζοντας ένα πιο μακροπρόθεσμο ρόλο.
Οι συνέπειες της ανεπάρκειας ύπνου
Η έλλειψη ύπνου ασκεί σημαντικές επιδράσεις στην υγεία και καμία από αυτές δεν είναι θετική. Οδηγεί σε μεγαλύτερη ενεργοποίηση των περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με αισθήματα επιβράβευσης όταν τρώμε. Μία μόνο εβδομάδα λίγου ύπνου (κάτω από 6 ώρες το βράδυ) φτάνει για να επηρεαστεί η λειτουργία 700 γονιδίων, καθώς επίσης η προσοχή και η μακροπρόθεσμη μνήμη. Η έλλειψη ύπνου ανοίγει το δρόμο όχι μόνο στην εξάντληση αλλά και στο άγχος, τη σύγχυση, το θυμό, την παρορμητική και ριψοκίνδυνη συμπεριφορά, την υπέρταση και την μειωμένη απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Σύμφωνα με τον David L. Katz, ειδικό επί της παχυσαρκίας και διευθυντή του Yale University Prevention Research Center “οι ψυχολογικές επιπτώσεις της στέρησης ύπνου διαταράσσει τις ορμόνες με τρόπους που μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε αύξηση κιλών, αλλά και σε εναπόθεση του σωματικού λίπους στα πιο επιβλαβή μέρη. Επίσης, η έλλειψη ενέργειας λόγω αϋπνίας είναι πιθανό, με την πάροδο του χρόνου, να σαμποτάρει τη φυσική δραστηριότητα”.
Από την άλλη μεριά, η σύνδεση ανεπάρκειας ύπνου και φαγητού μπορεί να λειτουργεί και αντίστροφα: Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 διαπίστωσε πως ότι τρώμε μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου μας. Όταν οι συμμετέχοντες έτρωγαν φαγητό της επιλογής τους, σε αντίθεση με τα πιο υγιεινά γεύματα που σχεδιάστηκαν από ερευνητές, χρειάστηκε περισσότερος χρόνος για να κοιμηθούν το βράδυ (29 λεπτά έναντι 17 λεπτών).
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι τα παραπάνω συμπεράσματα προέρχονται από βραχυπρόθεσμες μελέτες, οπότε δεν είναι γνωστό πως ο ύπνος επηρεάζει μακροπρόθεσμα τον οργανισμό.
