Oι έγκυες γυναίκες που λαμβάνουν υπερβολική ποσότητα σιδήρου μέσω συμπληρωμάτων διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν διαβήτη κύησης, αναφέρει μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Diabetologia από ερευνητές του National Institute of Child Health and Human Development, των ΗΠΑ.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με τα υψηλότερα επίπεδα σιδήρου κατά τη διάρκεια του πρώτου και του δεύτερου τριμήνου της εγκυμοσύνης είχαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη κύησης, σε σύγκριση με τις γυναίκες που είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα σιδήρου.
“Τα ευρήματα της μελέτης μας εγείρουν πιθανές ανησυχίες σχετικά με τη σύσταση πρόσληψης συμπληρωμάτων σιδήρου μεταξύ των εγκύων γυναικών που έχουν ήδη ικανοποιητική ποσότητα σιδήρου», δήλωσε η επιδημιολόγος και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Shristi Rawal.
Άλλος ένας ειδικός εξέφρασε επίσης ανησυχία. “Αυτή η μελέτη δείχνει ότι δεν μπορεί κάθε έγκυος γυναίκα λαμβάνει σίδηρο χωρίς έλεγχο”, είπε ο δρ Robert Courgi, ενδοκρινολόγος στο Νοσοκομείο Southside σε Bay Shore, Ν.Υ. “Θα πρέπει πρώτα να γίνεται η διάγνωση της έλλειψης σιδήρου και στη συνέχεια η θεραπεία. Είναι πάντως αλήθεια ότι ένα μεγάλο ποσοστό των εγκύων γυναικών χρειάζεται τα συμπληρώματα σιδήρου”.
Η μελέτη συμπεριέλαβε 107 γυναίκες που είχαν διαβήτη κύησης, οι οποίες συγκρίθηκαν με 214 γυναίκες που δεν είχαν εκδηλώσει την πάθηση. Οι ερευνητές εξέτασαν αρκετούς δείκτες στο αίμα τους από το οποίο θα μπορούσαν να υπολογίσουν την ποσότητα του σιδήρου στον οργανισμό. Αυτοί οι δείκτες περιελάμβαναν την φερριτίνη (δείχνει την ποσότητα του σιδήρου που αποθηκεύεται στο σώμα) την εψιδίνη (μια ορμόνη που ρυθμίζει την ομοιόσταση του σιδήρου) και τον διαλυτό υποδοχέα τρανσφερίνης (η τρανσφερρίνη ανήκει στις βήτα σφαιρίνες και διευκολύνει την πρόσληψη του σιδήρου από τα κύτταρα).
Δίκοπο μαχαίρι ο σίδηρος
Διαπιστώθηκε ότι οι έγκυες γυναίκες με υψηλά επίπεδα δεικτών σιδήρου είτε στην πρώτο είτε στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης είχαν αυξημένο κίνδυνο διαβήτη κύησης. Κατά το πρώτο τρίμηνο, οι γυναίκες που βρίσκονταν στο υψηλότερο 25% επιπέδων φερριτίνης, είχαν διπλάσιο κίνδυνο για διαβήτη κύησης σε σύγκριση με τις γυναίκες που βρίσκονται στο χαμηλότερο 25% των επιπέδων φερριτίνης. Στο δεύτερο τρίμηνο, ο κίνδυνος ήταν τετραπλάσιος.
Επίσης, οι συγκεντρώσεις της εψιδίνης κατά την 15η έως 26η εβδομάδα της εγκυμοσύνης ήταν 16% υψηλότερες στις γυναίκες με διαβήτη κύησης σε σύγκριση με τις υγιείς εγκύους, κάτι που σχετίζονταν με 2,6 φορές αύξηση κινδύνου εκδήλωσης της πάθησης.
Ο σίδηρος μπορεί να παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του διαβήτη κύησης αυξάνοντας τα επίπεδα του οξειδωτικού στρες, είπαν οι ερευνητές. Με τη σειρά του, το οξειδωτικό στρες μπορεί να προκαλέσει ζημιά ή ακόμη και να σκοτώνει τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη. Επίσης μια υψηλή ποσότητα σιδήρου στο σώμα μπορεί να επιδράσει αρνητικά στο συκώτι και να προκαλέσει αντίσταση στην ινσουλίνη.
Ο σίδηρος ωστόσο είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Ενώ μια μεγάλη πρόσληψη μπορεί να προκαλέσει διαβήτη κύησης, η έλλειψη σιδήρου μπορεί να είναι ακόμη πιο επιβλαβής. Ο σίδηρος στο αίμα μεταφέρει οξυγόνο στα κύτταρα του σώματος και μια έγκυος γυναίκα χρειάζεται επαρκή ποσότητα μέσω της διατροφής ώστε μεταφέρεται αρκετό οξυγόνο στο έμβρυο. Αν δεν υπάρχει αρκετό οξυγόνο να φτάσει το έμβρυο, αυτό μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του παιδιού.
Να σημειωθεί ότι το Αμερικανικό Συνέδριο Μαιευτήρων & Γυναικολόγων συνιστά να γίνονται στις εγκύους εξετάσεις σιδήρου και να χορηγούνται συμπληρώματα μόνο όταν είναι απαραίτητα. Αντίθετα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ προτείνουν να χορηγούνται συμπληρώματα σιδήρου σε όλες τις έγκυες γυναίκες.