Είναι γνωστό ότι τα παραπανίσια κιλά έχουν την τάση να επανέρχονται μετά από μια δίαιτα. Σύμφωνα με μια ισραηλινή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, στην επανάκτηση του βάρους συμβάλουν τα βακτήρια του εντέρου, το λεγόμενο μικροβίωμα, το οποίο αποτελείται από τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς.
Η μελέτη ωστόσο αφορούσε ποντίκια και όχι ανθρώπους. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann, με επικεφαλής τον καθηγητή ανοσολογίας Eran Elinav ανέφεραν ότι εφόσον τα ευρήματα στα ποντίκια επιβεβαιωθούν και στους ανθρώπους, τότε θα μπορούσαν να αναπτυχθούν νέες μέθοδοι κατά της παχυσαρκίας, οι οποίες θα εστιάζουν σε παρεμβάσεις στο μικροβίωμα του εντέρου, π.χ. μέσω προβιοτικών.
O Elinav και οι συνεργάτες του έδωσαν σε ποντίκια λιπαρές τροφές τα οποία ακολούθησαν στη συνέχεια την κανονική τους τροφή, κι αυτό επαναλήφθηκε κάποιες φορές. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξουν κύκλοι αύξησης και απώλειας βάρους. Όπως έχει παρατηρηθεί και σε άλλες μελέτες, ένας κύκλος αύξησης και απώλειας βάρους έκανε τα ποντίκια πιο επιρρεπή στην επιταχυνόμενη αύξηση του σωματικού βάρους στον επόμενο κύκλο. Δηλαδή κάθε φορά που οι ερευνητές έδιναν στα ποντίκια λιπαρές τροφές, αυτά κέρδιζαν πιο γρήγορα βάρος.
Τα φλαβονοειδή
Οι ερευνητές εκτίμησαν το μικροβίωμα των ποντικιών και προσδιόρισαν συγκεκριμένες μεταβολές. Αυτές οι μεταβολές παρέμειναν ακόμη και αφότου τα ποντίκια έχασαν βάρος. H περαιτέρω έρευνα έδειξε ότι το αλλαγμένο μικροβίωμα του εντέρου, μετά από την αύξηση και τη μείωση του βάρους, έπαιζε ρόλο στη μείωση των επιπέδων των δύο φλαβονοειδών που ονομάζονται απιγενίνη και ναριγκενίνη. Πρόκειται για συστατικά φυτών που διαθέτουν μια σειρά από οφέλη για την υγεία. Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η μείωση στα δύο φλαβονοειδή επηρέαζε την έκφραση του γονιδίου UCP-1 που παίζει ρόλο στην ενεργειακή δαπάνη, δηλαδή στον αριθμό των θερμίδων που καίγονται.
Στη συνέχεια, οι επιστήμονες συμπλήρωσαν τη δίαιτα των ποντικιών με τα δύο φλαβονοειδή τα οποία πρόσθεσαν στο πόσιμο νερό τους. Αυτό επανέφερε την ενεργειακή δαπάνη στα φυσιολογικά επίπεδα. Ως αποτέλεσμα, ακόμη και μετά την επιστροφή σε μια δίαιτα υψηλή σε θερμίδες, τα ποντίκια δεν βίωσαν την επιταχυνόμενη αύξηση του σωματικού βάρους τους.
Ο Elinav είπε ότι «η νέα έρευνα μπορεί να εξηγεί, ως ένα σημείο, γιατί αρκετοί οι άνθρωποι αποτυγχάνουν να ελέγξουν το βάρος τους μέσω δίαιτας». Επεσήμανε ότι, προς το παρόν, παραμένει άγνωστος ο ακριβής βιολογικός μηχανισμός με τον οποίο τα μικρόβια μπορούν να συμβάλλουν στην παχυσαρκία στους ανθρώπους. Και συμπλήρωσε: «Είναι πιθανό τα βακτήρια του εντέρου να παίζουν μικρό μόνο ρόλο. H κύρια αιτία που οι άνθρωποι ξαναβάζουν κιλά, μπορεί να είναι απλώς επειδή ‘σπάνε’ τη δίαιτά τους».