Οι ερευνητές υγείας εδώ και χρόνια προτρέπουν το κοινό να τρώει περισσότερα ψάρια, δεδομένου ότι τα υγιή λίπη τους – τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα – μειώνουν τον κίνδυνο των καρδιακών προσβολών και επίσης μειώνουν τις φλεγμονές του σώματος. Πολλοί όμως άνθρωποι δεν τρώνε καθόλου ψάρια να τα καταναλώνουν μόνο περιστασιακά.
Έχει υπάρξει ωστόσο μια σύγχυση για το κατά πόσον τα οφέλη των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων από τα ψάρια ή τα διατροφικά συμπληρώματα είναι σημαντικά για την καρδιά. Για παράδειγμα, κάποιες μελέτες έδειξαν ότι τα συμπληρώματα ιχθυελαίων, που περιέχουν τα συστατικά εικοσαπεντανοϊκό (EPA) και δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), δεν μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, αν και μειώνουν την πιθανότητα να πεθάνει κάποιος ύστερα από μια καρδιακή προσβολή. Πάντως, οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα ω-3 λιπαρά μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακής αρρυθμίας και όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες (μέχρι 3 γραμμάρια που είναι το ημερήσιο όριο) τον κίνδυνο υπέρτασης καθώς και τα τριγλυκερίδια.
Σε μια νέα μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Mayo Clinic Proceedings, ερευνητές του Ινστιτούτου EpidStat του Μίσιγκαν έκαναν μια ανασκόπηση 34 προηγούμενων μελετών, από το 1947 μέχρι το 2015 σχετικά με EPA και DHA που λαμβάνονται τόσο από τα ψάρια όσο και από τα διατροφικά συμπληρώματα. Και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα συστατικά αυτά μειώνουν τα καρδιακά προβλήματα. Υπάρχει μια προειδοποίηση, όμως για τη μελέτη: χρηματοδοτήθηκε από την “Παγκόσμια Οργάνωση για τα EPA και DHA ωμέγα-3 λιπαρά οξέα” (GOED), που ανήκει στους κατασκευαστές ιχθυελαίων. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, η GOED δεν έπαιξε ρόλο στο σχεδιασμό ή την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της μελέτης.
Τα ωμέγα 3 μειώνουν τον κίνδυνο εμφράγματος
Το συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κυρίως στα άτομα με υψηλή χοληστερόλη ή τριγλυκερίδια αλλά και στο γενικό πληθυσμό. Τα στοιχεία από τις 34 κλινικές μελέτες αφορούσαν συνολικά πάνω από 820.000 άτομα.
Από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε ότι, η κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων και συγκεκριμένα των EPA και DHA είναι πιο ωφέλιμη για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, μειώνοντας 16% τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε όσους έχουν υψηλά τριγλυκερίδια και 14% σε όσους έχουν υψηλή LDL («κακή») χοληστερόλη. Συνολικά, για τον γενικό πληθυσμό, ο κίνδυνος ήταν μειωμένος κατά 6-18% στις διάφορες μελέτες.
H κατανάλωση ψαριών και η λήψη συμπληρωμάτων ιχθυελαίου παρέχουν όφελος όχι μόνο στην καρδιά αλλά σε άλλα όργανα ενώ ανακουφίζουν από παθήσεις στις οποίες εμπλέκεται το ανοσοποιητικό σύστημα. Πρόσφατα μια μελέτη βρήκε ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα ιχθυέλαια μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης άσθματος και συριγμού στο παιδί.
Από την άλλη πλευρά, οι υπερβολικές ποσότητες ωμέγα-3 (πάνω από 3 γραμμάρια ημερησίως) μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αιμορραγίας και να αλληλεπιδράσουν με ορισμένα φάρμακα.