Πολλοί ασθενείς που ετοιμάζονται να κάνουν βιοψία για ανεύρεση καρκίνου του προστάτη αναρωτιούνται αν η βιοψία μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα στην περίπτωση που αποδειχτεί πως έχουν καρκίνο. Θα μπορούσε η βιοψία να εξαπλώσει τον καρκίνο στο υπόλοιπο σώμα, δηλαδή να συμβάλλει στην μετάσταση; Πρόκειται για ένα κοινό ερώτημα που προκαλεί φόβο.
Μια ενδιαφέρουσα απάντηση δίνει ο δρ Πάτρικ Γουώλς, ένας Αμερικανός ειδικός επί του καρκίνου του προστάτη στο βιβλίο του “Οδηγός επιβίωσης από τον καρκίνο του προστάτη“.
“Είναι λογικό πως, αν κάνει κάποιος μια τρύπα σε έναν τοίχο που συγκρατεί τον καρκίνο, ο καρκίνος μπορεί να ξεφύγει. Και οι γιατροί έχουν εκφράσει σχετικές ανησυχίες για πολλές μορφές καρκίνου. Τα καλά νέα όμως είναι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία πως κάτι τέτοιο έχει συμβεί ποτέ ή πως θα μπορούσε να συμβεί ποτέ. Σκεφτείτε το: Σχεδόν σε κάθε καρκίνο που μπορείτε να σκεφτείτε —του μαστού, του παχέος εντέρου, των πνευμόνων, του προστάτη— η διάγνωση γίνεται με βιοψία. Αν η ίδια η βιοψία μπορούσε να εξαπλώσει τον καρκίνο, τότε η όλη ιδέα της έγκαιρης διάγνωσης θεραπείας δεν θα λειτουργούσε. Πολλές χιλιάδες άνθρωποι όμως —που υποβλήθηκαν όλοι σε αρχικές βιοψίες για να επιβεβαιώσουν αυτό που είχαν— έχουν θεραπευτεί από τον καρκίνο”.
Και αν μερικά καρκινικά κύτταρα διαφύγουν μέσα στο κυκλοφορικό μου σύστημα, αυτό μπορεί να προκαλέσει μετάσταση;
Η απάντηση του Γουώλς είναι:
“Εντάξει, μπορεί. Για την ακρίβεια, όσο περισσότερα μαθαίνουμε για τον καρκίνο στον προστάτη και αλλού, τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε πως η κυκλοφορία των καρκινικών κυττάρων στο αίμα είναι κατά πάσα πιθανότητα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, ακόμα και σε καρκίνους που είναι ιάσιμοι. Και δεν είναι παράλογο να υποθέτουμε πως λίγα ακόμα καρκινικά κύτταρα ίσως καταφέρουν να διαφύγουν στο κυκλοφορικό σύστημα όταν παρεμβαίνουμε στον όγκο, όπως γίνεται στη διάρκεια της βιοψίας. Το κλειδί είναι το στάδιο του καρκίνου σας. Όταν ο καρκίνος είναι περιορισμένος στον προστάτη, ακόμα και αν διαφύγουν μερικά καρκινικά κύτταρα στο αίμα, δεν θα επιβιώσουν. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν έχουν ακόμα μάθει πώς να ζουν έξω από την περιοχή όπου αναπτύχθηκαν.
Αλλά με τον καιρό τα καρκινικά κύτταρα αλλάζουν. Γίνονται πιο επιθετικά όσο μεγαλώνει η ηλικία, και κατά πολλούς τρόπους «εξυπνότερα». Όχι μόνο μετακινούνται σε μακρινά σημεία, αλλά έχουν και τα μέσα να ευδοκιμήσουν σ’ αυτά τα νέα μέρη. Έτσι υπάρχουν δύο διαφορετικά ζητήματα: Το ένα είναι η παρουσία καρκινικών κυττάρων στο αίμα και το άλλο είναι η επιβίωση των κυττάρων αυτών σε μακρινά σημεία. Τα κύτταρα του καρκίνου του προστάτη απλώς είναι ανίκανα να ζήσουν έξω από το κανονικό τους περιβάλλον μέχρι να αναπτύξουν αυτή την ικανότητα, που ονομάζεται μεταστατική δυνατότητα”.
