Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) συνήθως σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης προβλημάτων υγείας, όπως είναι το εγκεφαλικό και το έμφραγμα. Όμως σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer’s and Dementia από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Έρβιν, οι υπερήλικες που εμφανίζουν υπέρταση έχουν μειωμένο κίνδυνο για άνοια.
Το εύρημα προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι άλλες μελέτες έδειξαν ότι η υπέρταση που εμφανίζεται στη μέση ηλικία, μεταξύ 40 και 50 ετών, αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης νόσου Αλτσχάιμερ στην τρίτη ηλικία. Η νέα μελέτη, όμως, υποδηλώνει πως όταν η υπέρταση αναπτύσσεται πολύ αργά στη ζωή, δρα προστατευτικά έναντι της νόσου.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν επί τρία χρόνια την πορεία της υγείας 559 ηλικιωμένων. Οι συμμετέχοντες υποβάλλονταν ανά εξάμηνο σε αξιολόγηση των νοητικών λειτουργιών. Έως το τέλος της περιόδου παρακολούθησης οι 224 είχαν εκδηλώσει άνοια (τέσσερις στους 10). Όσοι είχαν αναπτύξει υψηλή αρτηριακή πίεση μετά τα 80 τους είχαν 42% μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν άνοια σε σύγκριση με αυτούς που είχαν εμφανίσει πολύ νωρίτερα υπέρταση.
Ο ρόλος της υπέρτασης σε προχωρημένη ηλικία
«Είναι η πρώτη μελέτη σε υπερήλικες που υποδηλώνει ότι η υπέρταση δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου για άνοια στα άτομα που πλησιάζουν ή ξεπερνούν τα 90 τους χρόνια, αλλά αντιθέτως σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Μαρία Κοράδα, καθηγήτρια Νευρολογίας & Επιδημιολογίας στο πανεπιστήμιο.
Αλλά πώς μπορούν να συμφιλιωθούν τα διαφορετικά ευρήματα; Η απάντηση ίσως είναι ότι παίζει ρόλο η επίπτωση που έχει η υψηλή πίεση του αίματος, ανάλογα με την ηλικία. Περίπου το 30% των ατόμων ηλικίας άνω των 70 ετών βιώνουν αίσθημα ζάλης κατά τη μετάβαση από τη καθιστή θέση στην όρθια (ορθοστατική υπόταση). Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της απότομης πτώσης της ποσότητας του αίματος που πάει στον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, η ορθοστατική υπόταση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου του Αλτσχάιμερ. Αλλά η υπέρταση που αναπτύσσεται προς το τέλος της ζωής ίσως αντισταθμίζει μια μείωση της αρτηριακής πίεσης και αυτό να διατηρεί καλύτερα τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο.
Κάτι άλλο που έχει ενδιαφέρον είναι πως το 2008 μια μελέτη σε 255 Σουηδούς ηλικίας άνω των 75 ετών έδειξε πως όσοι ήταν υπέρβαροι είχαν μικρότερο κίνδυνο για άνοια. Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώθηκε το 2009 από μια αμερικανική μελέτη στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 3.000 άτομα ηλικίας άνω των 75 ετών. Αυτό είναι ένα άλλο παράδειγμα για το λεγόμενο παράδοξο της παχυσαρκίας.
