Είναι παλιά η υποψία ότι η προσωπικότητα του ανθρώπου επηρεάζεται από την ανατομία του εγκεφάλου, όπως π.χ. ο τρόπος που κινείται ένας άνθρωπος όταν περπατάει επηρεάζεται από την ανατομία της λεκάνης.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν ανακαλύψει εντυπωσιακές δομικές διαφορές στους εγκεφάλους των ανθρώπων τις οποίες συνδέουν με διαφορετικούς τύπους προσωπικότητας. Και πιστεύουν ότι αυτές οι διαφορές – που αφορούν το πάχος, την περιοχή και αναδίπλωση του εγκεφάλου – μπορεί να προκύψουν κατά την ανάπτυξη ενός ανθρώπου στις αρχές της ζωής του.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Social Cognitive and Affective Neuroscience, από Βρετανούς, Αμερικανούς και Ιταλούς ερευνητές, υπάρχει σύνδεση του τύπου της προσωπικότητας με τη δομή του εγκεφάλου. Η ίδια ομάδων ερευνητών, σε προηγούμενη μελέτη είχε βρει ότι ο εγκέφαλος των εφήβων με προβλήματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς διαφέρει σημαντικά από τον εγκέφαλο των συνομηλίκων τους.
Οι επιστήμονες μελέτησαν το φλοιό του εγκεφάλου σε πάνω από 500 ατόμων, ηλικίας μεταξύ 22 και 36 ετών, χωρίς ιστορικό ψυχικών διαταραχών, συσχετίζοντας την εγκεφαλική δομή με την προσωπικότητα. Αξιολόγησαν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των εθελοντών με τη χρήση ενός ερωτηματολογίου που ονομάζεται “Big Five”.
Σύμφωνα με αυτή την ταξινόμηση, υπάρχουν πέντε μεγάλα χαρακτηριστικά που συνθέτουν την προσωπικότητα ενός ατόμου, τα παρακάτω:
- Η ανοικτή αντίληψη – πόσο εφευρετικός ή προσεκτικός σε νέες εμπειρίες είσαστε,
- Η αυτοπειθαρχία – πόσο οργανωμένος ή ανέμελος είσαστε
- Η εξωστρέφεια – πόσο ενεργητικός ή συγκρατημένος
- Ο νευρωτισμός – πόση νευρικότητα ή αυτοπεποίθηση δείχνετε
- Η δεκτικότητα – πόσο φιλικός ή προκλητικός
Φλοιός και προσωπικότητα
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, οι νευρωτικοί έχουν μεγαλύτερη τάση για εμφάνιση νευροψυχικών διαταραχών, διαθέτουν φλοιό διπλωμένο σε μικρότερη έκταση και με μεγαλύτερο πάχος.
Επίσης, οι άνθρωποι με ανοικτή αντίληψη, που ρέπουν προς την περιέργεια, στη δημιουργικότητα και στην καινοτομία, έχουν ακριβώς αντίθετη δομή φλοιού από τους νευρωτικού, δηλαδή πιο λεπτό εγκεφαλικό φλοιό, απλωμένο σε μεγαλύτερη έκταση.
Να σημειωθεί πως με το πέρασμα της ηλικίας, ο νευρωτισμός τείνει να υποχωρεί, καθώς οι άνθρωποι ελέγχουν καλύτερα τα συναισθήματά τους, και ενισχύονται άλλες διαστάσεις της προσωπικότητάς τους, όπως η δεκτικότητα και η ευσυνειδησία. Επίσης γίνονται πιο υπεύθυνοι και λιγότερο ανταγωνιστικοί.
«Η μελέτη μας στηρίζει την άποψη ότι, σε ένα βαθμό, η προσωπικότητα σχετίζεται με την ωρίμανση του εγκεφάλου, μια αναπτυξιακή διαδικασία που επηρεάζεται έντονα και από γενετικούς παράγοντες», ανέφερε η Ρομπέρτα Ριτσέλι που συμμετείχε στην έρευνα.
«Φυσικά, διαμορφωνόμαστε συνεχώς από τις εμπειρίες μας και το περιβάλλον. Όμως, το γεγονός ότι βλέπουμε ξεκάθαρες διαφορές στη δομή του εγκεφάλου, οι οποίες συνδέονται με τις διαφορές της προσωπικότητας, δείχνει ότι σχεδόν σίγουρα εμπλέκεται και ο γενετικός παράγοντας», ανέφερε ο καθηγητής Νικόλα Τόσκι του Πανεπιστημίου Τορ Βεργκάτα της Ρώμης.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που τα πέντε μεγάλα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας έχουν σαφώς συνδεθεί με διαφορές που αφορούν το πάχος, την περιοχή και την αναδίπλωση του εγκεφάλου σε ένα μεγάλο δείγμα υγιών ατόμων.
Να σημειωθεί ότι μια άλλη μελέτη που βασίστηκε στο τεστ “Big Five” και αφορούσε 29 άτομα βρήκε ότι ο τρόπος που περπατάει ένας άνθρωπος δείχνει αν έχει επιθετική προσωπικότητα ή όχι.