Η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΕΑΙΥΑ) συνέλεξε στοιχεία για τους κύκλους εξωσωματικής από 41 κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής τα οποία λειτουργούν στην Ελλάδα – συνολικά λειτουργούν 44.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, έγιναν 12.207 κύκλοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής το 2013 που αφορούσαν περίπου 7.000 γυναίκες. Από αυτούς τους κύκλους οι 2.395 ήταν με κλασική εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) και οι 9.812 με μικρογονιμοποίηση ωαρίων.
Το ποσοστό επίτευξης εγκυμοσύνης ήταν 30%. Έπειτα από κατάψυξη ωαρίων ήταν 35% και με δωρεά ήταν 54%.
Από τις κυήσεις, λιγότερο από 0,5% αφορούν τρίδυμα μωρά και το σχεδόν 6,5% είναι δίδυμες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις απαιτήθηκε μείωση των εμβρύων που κυοφορούν οι γυναίκες.
Από τις 7.000 χιλιάδες γυναίκες που υποβλήθηκαν σε εξωσωματική γονιμοποίηση καμία δεν εκδήλωσε σοβαρές παρενέργειες ή επιπλοκές. Υπήρξαν όμως 38 περιπτώσεις συνδρόμου υπερδιέγερσης των ωοθηκών και 13 αιμορραγίες κατόπιν ωοληψίας.
Ενδεχόμενες παρενέργειες
Παρ’ όλο που πολλές γυναίκες φοβούνται ότι θα έχουν παρενέργειες από τα φάρμακα που χορηγούνται για τη διέγερση των ωοθηκών, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα φάρμακα είναι ασφαλή.
Μέχρι σήμερα, μετά από πολλαπλές έρευνες για τη σχέση ορμονικών φαρμάκων και ανάπτυξης καρκίνου δεν έχει αποδειχτεί ότι υπάρχει αιτιολογική σχέση. Σε γυναίκες χαμηλού κινδύνου, δηλαδή χωρίς ατομικό ιστορικό ή οικογενειακό ιστορικό, η χρήση ορμονικών φαρμάκων δεν σχετίζεται με πρόκληση καρκίνων.
Αντίθετα, σε γυναίκες υψηλού κινδύνου, με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, μεγαλύτερης ηλικίας ή με πολλαπλές θεραπείες στο παρελθόν με ορμονικά φάρμακα συστήνεται προσοχή, καθώς η ορμονική θεραπεία μπορεί να προάγει την ανάπτυξη παθολογίας στα ορμονοευαίσθητα όργανα.
Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες των φαρμάκων είναι:
- πόνος στο στομάχι,
- εξάψεις,
- διακυμάνσεις της ψυχικής διάθεσης,
- βαριά περίοδος,
- ευαισθησία στους μαστούς,
- αϋπνία,
- αυξημένη ούρηση,
- σπυράκια,
- πονοκέφαλος,
- αύξηση του σωματικού βάρους,
- ζάλη και κολπική ξηρότητα.
Μια άλλη παρενέργεια αλλά σπάνια είναι -με τη χρήση των ανταγωνιστών και την εμβρυομεταφορά σε δεύτερο χρόνο μετά από κατάψυξη των εμβρύων- το σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών, που τυπικά διαρκεί μία εβδομάδα και χαρακτηρίζεται από διόγκωση και πόνο των ωοθηκών αλλά και γενικότερα της κοιλιάς. Η γυναίκα μπορεί να έχει τυμπανισμό (φούσκωμα), ενώ μερικές φορές παρατηρούνται ναυτία, έμετος και διάρροια.
Να σημειωθεί ότι τα νεότερα φάρμακα που έχουν αναπτυχθεί για τη εξωσωματική γονιμοποίηση επιτρέπουν την ολοκλήρωση της θεραπείας στο μισό περίπου χρόνο σε σχέση με τα φάρμακα της προηγούμενης γενιάς.
Επιπλέον, πρόσφατα ενσωματώθηκαν φάρμακα στην θεραπεία υποβοήθησης που αντικαθιστούν τις καθημερινές ενέσεις με μία εφάπαξ χρήση. Αυτό σημαίνει λιγότερες ενέσεις, λιγότερες ενοχλήσεις και μεγαλύτερη ευελιξία στη θεραπεία.
