Μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Environmental Microbiology από ερευνητές του Πανεπιστημίου Λέστερ, της Βρετανίας, βρήκε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση -και ειδικότερα η αιθάλη- μειώνει την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών. Η αιθάλη αποτελεί κύριο συστατικό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και παράγεται από την καύση του ντίζελ και της βιομάζας.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που συσχετίζει την ατμοσφαιρική ρύπανση με την ανθεκτικότητα των αντιβιοτικών. Οι ερευνητές είπαν ότι η μελέτη τους θα μπορούσε να ξεκινήσει μια εντελώς νέα κατανόηση του πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία. Αυτή η γραμμή έρευνας θα μπορούσε να δώσει στους επιστήμονες να καταλάβουν πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση οδηγεί σε σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα.
Στη μελέτη, εξετάστηκε πως η αιθάλη (black carbon), ένας σημαντικός ρυπαντής του αέρα, επηρεάζει δύο παθογόνα βακτήρια που ζουν στη μύτη, το λαιμό και τους πνεύμονες. Η αιθάλη είναι σκούρα σωματίδια άνθρακα και θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη αιτία υπερθέρμανσης του πλανήτη (τα σωματίδια απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία και θερμαίνουν την ατμόσφαιρα).
Οι ερευνητές εστίασαν στον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο και στον στρεπτόκοκκο της πνευμονίας (πνευμονιόκοκκο). Αυτά τα δύο βακτήρια αποτελούν σημαντικές αιτίες αναπνευστικών λοιμώξεων και έχουν υψηλά ποσοστά αντοχής στα αντιβιοτικά.
Όπως ανακάλυψαν οι επιστήμονες σε πειράματα που έκαναν στο εργαστήριο, η έκθεση του σταφυλόκοκκου στην αιθάλη τον καθιστά πιο ανθεκτικό στα αντιβιοτικά, ενώ στην περίπτωση του πνευμονιόκοκκου αυξάνεται η αντοχή του στην πενικιλλίνη, η οποία αποτελεί την θεραπεία πρώτης γραμμής για την πνευμονία. Η αιθάλη διευκολύνει επίσης την εξάπλωση του πνευμονιόκοκκου από τη μύτη στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, δηλαδή στους πνεύμονες – ένα βήμα απαραίτητο για την ανάπτυξη της πνευμονίας.
Αλλάζει ο τρόπος ανάπτυξης των παθογόνων βακτηρίων
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η αιθάλη αλλάζει τον τρόπο ανάπτυξης των βακτηρίων και της δημιουργίας αποικιών τους, ενώ επιφέρει δομικές και λειτουργικές αλλαγές στους παθογόνους μικροοργανισμούς, με αποτέλεσμα να αυξάνει την επιβίωσή τους στο τοίχωμα της αναπνευστικής οδού και την ικανότητά τους να κρύβονται από το ανοσοποιητικό σύστημα και να αντιστέκονται στις επιθέσεις του», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Julie Morrissey, λέκτορας Μικροβιακής Γενετικής στο Λέστερ.
Και πρόσθεσε: «Οι επιδράσεις αυτές πιθανότατα αυξάνουν τον κίνδυνο λοίμωξης και μειώνουν την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών θεραπειών».
Οι ερευνητές Shane Hussey και Jo Purves που έλαβαν μέρος στη μελέτη είπαν: «Όλοι μας είμαστε εκτεθειμένοι στη ρύπανση του αέρα κάθε φορά που αναπνέουμε. Είναι κάτι που δεν μπορούμε να περιορίσουμε ως άτομα, αλλά γνωρίζουμε ότι μπορεί να μας κάνει άρρωστους. Πρέπει λοιπόν να καταλάβουμε τι αρνητικές επιπτώσεις έχει η ατμοσφαιρική ρύπανση στην υγεία μας και πώς μπορούμε να τις σταματήσουμε”.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνη για τουλάχιστον 7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, που ισοδυναμεί με την όγδοη αιτία θανάτου παγκοσμίως.
