Με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ανακοπής σχετίζονται τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), σύμφωνα με μελέτη Δανών ερευνητών που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό European Heart Journal-Cardiovascular Pharmacotherapy.
Τα ΜΣΑΦ είναι ανάμεσα στα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα αναγλητικά φάρμακα παγκοσμίως και αρκετά από αυτά διατίθενται χωρίς συνταγή γιατρού. Περιλαμβάνονται οι δραστικές ουσίες ιβουπροφαίνη, δικλοφαινάκη, ναπροξένη, σελεκοξίμπη και ροφεκοξίμπη.
Τα στοιχεία των τελευταίων χρόνων όμως δείχνουν ότι ο κίνδυνος εμφράγματος, καρδιακής ανακοπής ή εγκεφαλικού μπορεί να αυξηθεί ακόμα και μετά από σύντομο διάστημα χρήσης ΜΣΑΦ. Το 2015, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) προειδοποίησε ότι η ευρεία χρήση παυσίπονων μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακό έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τώρα, ερευνητές του Πανεπιστημίου και του Νοσοκομείου της Κοπεγχάγης, με επικεφαλής τον καθηγητή Καρδιολογίας Gunnar Gislason, ανέλυσαν στοιχεία για 28.947 ασθενείς, που υπέστησαν έμφραγμα έξω από το νοσοκομείο μεταξύ των ετών 2001 και 2010. Εξ αυτών οι 3.376 είχαν κάνει θεραπεία με ΜΣΑΦ έως και 30 μέρες πριν το έμφραγμα. Η ιβουπροφαίνη και η δικλοφαινάκη ήταν τα συχνότερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα στη μελέτη.
Δικλοφαινάκη και ιβουπροφαίνη
Ο κίνδυνος για καρδιακή ανακοπή ήταν 50% και 31% αυξημένος, αντίστοιχα, για την δικλοφαινάκη και τη ιβουπροφαίνη (λαμβάνονται για τον πόνο στην πλάτη, τον πονοκεφάλο, την αρθρίτιδα, και τους πόνους περιόδου). Δεν διαπιστώθηκε ανάλογος συσχετισμός για άλλα ΜΣΑΦ, όπως η ναπροξένη, η σελεκοξίμπη και ροφεκοξίμπη αλλά αυτό μπορεί να συνέβη επειδή η χρήση τους ήταν μικρή στο δείγμα.
«Τα ευρήματα συνιστούν μια ισχυρή υπενθύμιση ότι τα ΜΣΑΦ δεν είναι αβλαβή. Τα φάρμακα αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με επιφύλαξη και μόνο για βάσιμο λόγο. Θα πρέπει πιθανώς να αποφεύγονται από ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο ή πολλούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου», ανέφερε ο Gislason.
Τα ευρήματα έπονται αυτών που καταγράφηκαν το 2016 και έδειξαν ότι τα άτομα που παίρνουν τακτικά αυτά τα παυσίπονα έχουν έως και 20% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακή ανεπάρκεια. Πιστεύεται ότι η μακροχρόνια χρήση των φαρμάκων αυτών προκαλούν χημικές αντιδράσεις στον οργανισμό που θέτουν επιπλέον πίεση για την καρδιά. Τα ΜΣΑΦ επιδρούν ποικιλοτρόπως στο καρδιαγγειακό σύστημα, πράγμα που μπορεί να εξηγήσει τη σχέση τους με την καρδιακή ανακοπή. Μεταξύ άλλων, επηρεάζουν τη συγκόλληση των αιμοπεταλίων, την πρόκληση θρόμβωσης, στένωσης των αρτηριών, αύξησης της αρτηριακής πίεσης κλπ.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα ΜΣΑΦ «δεν πρέπει να διατίθενται από σημεία πώλησης όπου δεν παρέχεται συμβουλή για τη χρήση τους, όπως είναι τα σουπερμάρκετ. Πρέπει να διατίθενται μόνο μέσω φαρμακείων, σε περιορισμένες ποσότητες και σε χαμηλές δόσεις».
Σύμφωνα με τον Gislason δεν πρέπει να λαμβάνονται πάνω από 1.200 mg ιβουπροφαίνης τη ημέρα (συνήθως έξι χάπια). Κατά τον ίδιο, η ναπροξένη είναι πιθανώς το ασφαλέστερο ΜΣΑΦ και μπορεί να λαμβάνεται μέχρι 500 mg, ημερησίως. Η δικλοφαινάκη είναι το ΜΣΑΦ με τους περισσότερους κινδύνους και πρέπει να αποφεύγεται από ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο και από τον γενικό πληθυσμό.
Να σημειωθεί ότι η δικλοφενάκη δεν πωλείται πλέον ελεύθερα στη Βρετανία, λόγω των ανησυχιών για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην καρδιά. Είναι διαθέσιμη μόνο με ιατρική συνταγή. “Υπάρχουν ασφαλέστερα φάρμακα διαθέσιμα, με παρόμοια αναλγητική δράση, συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να χρησιμοποιείται η δικλοφαινάκη”, ανέφερε ο Gislason.
Και κατέληξε πως «είναι λάθος το μήνυμα που σήμερα δίνεται στο κοινό σχετικά με τα ΜΣΑΦ. Αν κάποιος μπορεί να αγοράσει εύκολα αυτά τα φάρμακα πιθανώς να νομίζει ότι είναι και ασφαλή».