Παρά το γεγονός ότι μαραθωνοδρόμοι θεωρούνται από τους πιο υγιείς ανθρώπους, το να τρέχει κανείς περίπου 42 χιλιόμετρα, έχει μια σειρά από επιπτώσεις στο σώμα του. Εκτός από τις φθορές που υπάρχουν στους μυς, τα οστά και την καρδιά, μπορεί επίσης να επηρεάσει τα νεφρά.
Η συμμετοχή σε ένα αγώνα μαραθωνίου βλάπτει, τουλάχιστον προσωρινά, τη λειτουργία των νεφρών, βρήκε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Kidney Diseases από ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ.
Δεν είναι η πρώτη μελέτη που βρήκε ότι τα νεφρά επιβαρύνονται από ένα μαραθώνιο. Πριν από 6 χρόνια, μια μελέτη από γιατρούς του William Beaumont Hospital στο Μίτσιγκαν διαπίστωσαν ότι περίπου το 40% των δρομέων είχε υποστεί οξεία νεφρική βλάβη μετά από μαραθώνιους.
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τουλάχιστον το 80% των μαραθωνοδρόμων παρουσιάζουν μετά τον αγώνα ενδείξεις νεφρικής βλάβης, πιθανώς λόγω της αφυδάτωσης, αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος και μειωμένης κυκλοφορίας του αίματος στους νεφρούς. Οι βλάβες υποχωρούσαν μέσα σε 48 ώρες. Ωστόσο είναι άγνωστο αν αυτό μακροπρόθεσμα αυξάνει την πιθανότητα μόνιμου νεφρικού προβλήματος.
Οι επιστήμονες του Γέιλ έκαναν την έρευνά τους σε δρομείς που συμμετείχαν το 2015 στον Μαραθώνιο του Χάρτφορντ. Υπέβαλλαν 22 δρομείς (9 άνδρες και 13 γυναίκες) σε εξετάσεις αίματος μια ημέρα πριν, 30 λεπτά μετά το τέλος του αγώνα και δύο μέρες αργότερα. Οι δρομείς είχαν μέση ηλικία τα 44 χρονών.
Το 82% των συμμετεχόντων στη μελέτη παρουσίασε αύξηση στα επίπεδα της κρεατινίνης παρόμοια με εκείνη της νεφρικής νόσου σταδίου 1 και 2. Επίσης, το 73% είχε διαγνώσεις μικροσκοπικών τραυματισμών στα νεφρά τους.
Η κρεατινίνη είναι ένα υποπροϊόν του μεταβολισμού που περιέχει άζωτο. Παράγεται καθημερινά από τους μυς που εργάζονται και αποβάλλεται από το σώμα μέσω των νεφρών. Η μέτρηση της κρεατινίνης στο αίμα, σε συνδυασμό με τη μέτρηση της ουρίας, χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της νεφρικής λειτουργίας.
Φυσικό στρες
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η σκληρή προπόνηση σε ζεστό κλίμα μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεφρά, αλλά λίγα ήταν γνωστά για τις επιδράσεις της συμμετοχής στον μαραθώνιο στη λειτουργία τους.
«Οι νεφροί αντιδρούν στη σωματική καταπόνηση του μαραθωνίου σαν να τραυματίζονται, με έναν τρόπο παρόμοιο με εκείνον που βλέπουμε σε νοσηλευόμενους ασθενείς όταν υφίστανται νεφρολογικές επιπλοκές έπειτα από μία εγχείρηση», ανέφερε ο Chirag Parikh, καθηγητής Νεφρολογίας και επικεφαλής της μελέτης. «Δεν μπορείτε να διαφοροποιήσετε έναν μαραθωνοδρόμο από κάποιον που είχε μια καρδιακή χειρουργική επέμβαση, ή ένα άτομο στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας», είπε ο ειδικός.
Ο Parikh εξήγησε πως υπάρχουν μια σειρά από αιτίες που θα μπορούσαν να βλάπτουν τα νεφρά. Η αφυδάτωση είναι ένας μεγάλος δυνητικός κίνδυνος για τα νεφρά. Επίσης, το τρέξιμο αυξάνει τη θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος, κάτι που επιταχύνει τη διάσπαση των μυών και προκαλεί φλεγμονή σε όλο το σώμα. Αυτά τα δύο έχουν ως αποτέλεσμα να παράγονται περισσότερες πρωτεΐνες στο αίμα οι οποίες πρέπει να φιλτράρονται, ανεβάζοντας το φόρτο εργασίας για τα νεφρά.
Τέλος, σε μια προσπάθεια να αποτραπεί η υπερθέρμανση των ποδιών κατά το τρέξιμο, το σώμα στέλνει για ψύξη το αίμα προς την επιφάνεια του δέρματος και των μυών, εκτρέποντάς το από τα νεφρά. Η λιγότερη ροή του αίματος, προς τα νεφρά, που ήδη είναι εξαντλημένα από το διαρκές τρέξιμο, σχεδόν εγγυημένα προκαλεί ζημιά.
Η νεφρική λειτουργία των αθλητών αποκαταστάθηκε μέσα σε δύο ημέρες, αλλά Parikh και οι συνεργάτες του λένε ότι τα ευρήματα εγείρουν ερωτηματικά για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες συμμετοχής σε μαραθωνίους, ιδίως σε περιοχές με θερμό κλίμα. Να σημειωθεί ότι ένας μαραθώνιος ανεβάζει το φυσικό στρες του σώματος 5-10 φορές.
