Τα βακτήρια του εντέρου μεταβολίζουν τη χολίνη σε μια χημική ένωση που αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Circulation το οποίο ανήκει στην American Heart Association. Ως γνωστόν, η υπερβολική πήξη του αίματος αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλες βλάβες στα όργανα του σώματος, και μπορεί να επιφέρει ακόμη και το θάνατο.
Η νέα μελέτη παρέχει τις πρώτες άμεσες αποδείξεις ότι η κατανάλωση χολίνης, ενός απαραίτητου θρεπτικού συστατικού, αυξάνει τα επίπεδα μιας χημικής ουσίας, που παράγεται από βακτήρια του εντέρου και ονομάζεται Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης (TMAO). Αυτό έχει ως συνέπεια να αυξάνεται η τάση των αιμοπεταλίων για συγκόλληση και σχηματισμό θρόμβων. Η μελέτη πάντως βρήκε ότι η ταυτόχρονη χορήγηση ασπιρίνης μειώνει τον κίνδυνο της θρόμβωσης.
Παλαιότερες μελέτες είχαν συσχετίσει τα υψηλά επίπεδα του TMAO στο αίμα με υψηλότερο κίνδυνο θρόμβων αίματος, εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η χολίνη παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές διαδικασίες στον ανθρώπινο μεταβολισμό, στη δομή των κυττάρων και στη σύνθεση ορισμένων νευροδιαβιβαστών. Αποτελεί μέρος της λεκιθίνης, η οποία υπάρχει σε όλα τα κύτταρα. Δεν θεωρείται βιταµίνη διότι παράγεται από το συκώτι, ωστόσο αυτή η παραγωγή είναι μικρή για τις ανάγκες του οργανισμού. Αν και περιέχεται σε πολλά τρόφιμα, απαντάται κυρίως σε ζωικά προϊόντα, όπως ο κρόκος του αβγού, το βοδινό συκώτι και το στήθος κοτόπουλου. Άλλες πηγές είναι το φύτρο σιταριού, ο σολομός και το μπρόκολο.
Δεκαπλασιαμός του ΤΜΑΟ
Αμερικανοί ερευνητές με επικεφαλής τον Stanley Hazen ο οποίος ηγείται του τμήματος Προληπτικής Καρδιολογίας και Αποκατάστασης στην κλινική Cleveland στο Οχάιο, θέλησαν να ερευνήσουν την επίδραση της χολίνης αναφορικά με την ουσία TMAO και την επίδραση που μπορεί να υπάρχει στα αιμοπετάλια.
Ζήτησαν από τους 18 υγιείς εθελοντές (οι οκτώ ήταν χορτοφάγοι) να πάρουν για δύο μήνες συμπληρώματα χολίνης, και συγκεκριμένα 450 mg την ημέρα (η ποσότητα αυτή υπάρχει σε 4 μεγάλα αβγά) και δεν θεωρείται υπερβολική. Η σύσταση σήμερα για την ημερήσια κατανάλωση της χολίνης είναι 550 mg για τους άνδρες και 425 mg για τις γυναίκες (για τις θηλάζουσες η προτεινόμενη ποσότητα είναι ίδια με τους άνδρες).
Μετά από έναν μήνα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα συμπληρώματα χολίνης αύξησαν 10 φορές τα επίπεδα του Ν-οξειδίου της τριμεθυλαμίνης στον οργανισμό των συμμετεχόντων. Οι εξετάσεις αίματος έδειξαν ότι τα αιμοπετάλια είχαν γίνει πράγματι πιο επιρρεπή στην θρόμβωση.
«Η μελέτη αποκαλύπτει νέα στοιχεία για το πώς η ουσία TMAO συντελεί στην καρδιαγγειακή νόσο. Ενώ σε υγιή άτομα η αύξηση του Ν-οξειδίου της τριμεθυλαμίνης από τη χολίνη μπορεί να μην προκαλεί ανησυχία, φανταστείτε τις συνέπειες για τα άτομα με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου», ανέφερε ο David Spence, διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου για την Πρόληψη του Εγκεφαλικού Επεισοδίου και της Αθηροσκλήρωσης στο Οντάριο του Καναδά.
«Αν και δεν χρειάζεται οι ομάδες υψηλού κινδύνου να γίνουν φυτοφάγοι, μπορούν να περιορίσουν όμως την κατανάλωση των κρόκων αβγού, του βοδινού κρέατος και άλλων τροφίμων που περιέχουν πολλή χολίνη. Επίσης, η μεσογειακή διατροφή που είναι πλούσια σε λαχανικά, ελαιόλαδο και ψάρια μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά. Παλαιότερη μελέτη έχει δείξει ότι ένα συστατικό του ελαιολάδου αναστέλλει τον σχηματισμό του TMAO», ανέφερε ο Hazen.
Η ασπιρίνη ελέγχει το Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης
Η αμερικανική μελέτη βρήκε επίσης ότι η ασπιρίνη, σε χαμηλή δοσολογία, ελέγχει τον σχηματισμό του TMAO.
Σε ξεχωριστά πειράματα, οι ερευνητές χορήγησαν σε κάποιους από τους συμμετέχοντες 85 mg ασπιρίνης την ημέρα μαζί με τα συμπληρώματα χολίνης. Αυτό περιόρισε την αύξηση του TMAO στον οργανισμό και την τάση των αιμοπεταλίων για συγκόλληση.
Ήδη οι γιατροί προτείνουν χαμηλές δόσεις ασπιρίνης σε άτομα με κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Ο Hazen υποθέτει ότι η επίδραση της ασπιρίνης στο Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης (TMAO) είναι ένας λόγος που συμβάλλει στην πρόληψη των καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Η νέα μελέτη αναδεικνύει και το ρόλο του εντερικού μικροβιώματος στην καρδιαγγειακή νόσο. Οι επιστήμονες μόλις έχουν αρχίσει να κατανοούν πως τα βακτήρια του εντέρου επηρεάζουν το καρδιαγγειακό σύστημα και ελπίζουν ότι στο μέλλον θα ανακαλύψουν περισσότερα για το ρόλο των προβιοτικών στη θεραπεία των ομάδων υψηλού κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο.