Πέρα από το γεγονός ότι τα υψηλά επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα αποτελούν ένα από τα χαρακτηριστικά του μεταβολικού συνδρόμου που σηματοδοτεί αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις. σχετίζονται και με ένα ακόμα πρόβλημα: την οξεία παγκρεατίτιδα.
Αυτό βρήκε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Internal Medicine από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης.
Η οξεία παγκρεατίτιδα είναι μια προσωρινή φλεγμονή στο πάγκρεας που συχνά εκδηλώνεται ξαφνικά, είναι πολύ οδυνηρή και μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο. Πρόκειται για μια σχετικά κοινή ασθένεια επηρεάζει 2-3 χιλιάδες άτομα ετησίως στη Δανία. Η χρόνια παγκρεατίτιδα διαφέρει από την οξεία καθώς αναπτύσσεται σε μία μεγάλη χρονική περίοδο.
Οι παράγοντες που σχετίζονται με την οξεία παγκρεατίτιδα είναι η κατανάλωση αλκοόλ, οι χολολιθίαση, τα αυξημένα τριγλυκερίδια, τα αυξημένα επίπεδα ασβεστίου, οι ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις και ορισμένα φάρμακα.
Οι μηχανισμοί με τους οποίους αυτοί οι παράγοντες προκαλούν φλεγμονή του παγκρέατος έχουν πλήρως εξακριβωθεί. Η φλεγμονή εμφανίζεται συνήθως όταν τα κύτταρα του παγκρέατος εκκρίνουν πεπτικά ένζυμα, τα οποία στη συνέχεια αρχίζουν να κατεδαφίζουν το πάγκρεας και να βλάπτουν τον περιβάλλοντα ιστό.
Τα βασικά συμπτώματα της οξεία παγκρεατίτιδας είναι έντονος, συνεχόμενος κοιλιακός πόνος με πιθανή αντανάκλαση στη μέση και στο στήθος -ο πόνος που μπορεί να ξεκινήσει μετά από ένα μεγάλο γεύμα ή πολλά υγρά- πυρετός, ναυτία και έμετος.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι ο κίνδυνος παγκρεατίτιδας αυξάνεται όταν τα τριγλυκερίδια υπερβαίνουν τα 1.000 mg/dl αλλά η νέα μελέτη υποδηλώνει ότι ακόμα και με ήπια έως μέτρια υπερτριγλυκεριδαιμία προκύπτει πρόβλημα.
«Είμαστε έκπληκτοι από τα αποτελέσματα, τα οποία δείχνουν ότι ακόμη και μια ήπια έως μέτρια αύξηση των τριγλκεριδίων του αίματος αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης οξείας παγκρεατίτιδας. Στην πραγματικότητα, αποδεικνύεται ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης παγκρεατίτιδας είναι πολύ μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών παθήσεων λόγω αυτών των λιπών», ανέφερε ο Simon Bo Pedersen από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και το Νοσοκομείο Herlev και Gentofte.
Σημαντική συσχέτιση
Οι Δανοί ερευνητές παρακολούθησαν επί 7 χρόνια την πορεία της υγείας 116.550 ανδρών και γυναικών, ηλικίας 47-66 ετών, καταγράφοντας τα κρούσματα οξείας παγκρεατίτιδας και άλλους παράγοντες υγείας όπως είναι τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα.
Διαπιστώθηκε ότι ο κίνδυνος οξείας παγκρεατίτιδας ήταν ανάλογος με τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων. Τα άτομα με επίπεδα τριγλυκεριδίων μεταξύ 177-265 mg/dl είχαν διπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν οξεία παγκρεατίτιδα ενώ όσοι είχαν τριγλυκερίδια 266-355 mg/dl είχαν τριπλάσιες πιθανότητες, σε σύγκριση με όσους είχαν φυσιολογικά επίπεδα τριγλυκεριδίων. Τα φυσιολογικά επίπεδα θεωρείται ότι είναι κάτω από 150 mg/dl το πρωί πριν φάμε και τα ιδανικά επίπεδα κάτω από 100 mg/dl.
Πολύ υψηλές τιμές τριγλυκεριδίων συνοδεύονταν από ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο οξείας παγκρεατίτιδας. Τιμές άνω των 443 mg/dl αυξάνουν οκτώ φορές τον κίνδυνο.
Οι συσχετίσεις αυτές παρέμειναν ισχυρές όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη και άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για παγκρεατίτιδα, όπως το φύλο, η ηλικία, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και το σωματικό βάρος.
“Μέχρι τώρα, η ιατρική επιστήμη έχει επικεντρωθεί κυρίως στην υψηλή χοληστερόλη του αίματος, αλλά η μελέτη μας δείχνει ότι πρέπει να δώσουμε προσοχή και στα τριγλυκερίδια. Τα ήπια έως μέτρια επίπεδα αυτών των λιπών του αίματος προκαλούν πολύ περισσότερες ασθένειες από όσο γνωρίζαμε μέχρι σήμερα και εμείς. Χρειάζονται πολύ περισσότερες έρευνες σε αυτόν τον τομέα. Γνωρίζω ότι διεξάγονται σήμερα μελέτες που διερευνούν εάν η μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων του αίματος μειώνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων και περιμένω με ανυπομονησία την απάντηση γιατί χρειαζόμαστε περισσότερες γνώσεις”, ανέφερε ο καθηγητής Børge Nordestgaard από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και το Νοσοκομείο Herlev και Gentofte.