Εννέα παράγοντες σχετίζονται με το 35% των περιπτώσεων άνοιας. Αυτές οι περιπτώσεις μπορούν να προληφθούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet.
Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες κατορθώνουν να υπολογίσουν πόσα κρούσματα άνοιας μπορούν να προληφθούν.
Περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από άνοια (κυρίως Αλτσχάιμερ), σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις. Ο αριθμός αυτός μπορεί να φθάσει τα 132 εκατομμύρια μέχρι το 2050.
Η άνοια, η οποία προκαλείται από αλλαγές στον εγκέφαλο, οδηγεί σε απώλεια μνήμης και παρεμποδίζει άλλες διανοητικές ικανότητες.
«Αν και η διάγνωση γίνεται αργά στη ζωή, οι αλλαγές του εγκεφάλου συνήθως αρχίζουν να αναπτύσσονται πριν από χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας καθηγητής Gill Livingston, από το University College του Λονδίνου.
Οι παράγοντες κινδύνου
Η μελέτη έδειξε ότι περίπου το 35% των κρουσμάτων άνοιας οφείλονται σε συνδυασμό των ακόλουθων εννέα παραγόντων κινδύνου:
- στην απουσία εκπαίδευσης μέχρι την ηλικία των 15 ετών,
- στην υπέρταση κατά τη μέση της ζωής,
- στην παχυσαρκία στη μέση ηλικία,
- στην απώλεια ακοής στη μέση ηλικία,
- στην κατάθλιψη,
- στον διαβήτη,
- στη σωματική αδράνεια,
- στο κάπνισμα
- στην κοινωνική απομόνωση
Οι ερευνητές είπαν ότι αν οι άνθρωποι παρέμειναν στο σχολείο μέχρι την ηλικία των 15 ετών, τα οφέλη της εκπαίδευσης και της κοινωνικοποίησης θα βοηθούσαν στη μείωση των περιπτώσεων άνοιας κατά 8%.
H διατήρηση της καλής ακοής μεταξύ των ηλικιών 45 και 65 μειώνει τον αριθμό των περιπτώσεων κατά 9%.
Η διακοπή του καπνίσματος θα μπορούσε να μειώσει τον αριθμό των περιπτώσεων κατά 5%.
Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στον κίνδυνο άνοιας είναι η κατάθλιψη (4%), η σωματική αδράνεια (3%), η κοινωνική απομόνωση (2%), η υψηλή αρτηριακή πίεση (2%), η παχυσαρκία (1%) και ο διαβήτης τύπου 2 (1%).
«Το κοινό πρέπει να πάψει να θεωρεί την έκπτωση των νοητικών λειτουργιών ως αναπόφευκτη συνέπεια του γήρατος και να αρχίσει να λαμβάνει επιθετικά μέτρα πρόληψης, όπως θα έκανε για να προστατευθεί από την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο», ανέφεραν οι ερευνητές.
Iδανικά η πρόληψη της άνοιας πρέπει να αρχίζει στην παιδική ηλικία (όπως για τον καρκίνο και τα άλλα σοβαρά νοσήματα), αλλά ακόμα και στα 70 του κάποιος να αρχίσει κανείς να προσέχει, θα αποκομίσει οφέλη.
Και για να γίνει αντιληπτό πόσο σημαντικές είναι αυτές οι αλλαγές, οι επιστήμονες είπαν ότι τα γονίδια που είναι γνωστό ότι αποτελούν αιτία άνοιας ευθύνονται μόλις για το 7% των κρουσμάτων.
Αν και θα ήταν δύσκολο να εκριζωθούν και οι εννέα παράγοντες κινδύνου, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι έστω και κατά 10% να μειωθούν, το αποτέλεσμα θα είναι 1 εκατομμύριο λιγότερα κρούσματα άνοιας ετησίως σε όλο τον κόσμο.