Τα σπερματοζωάρια που παράγουν οι άνδρες στις αναπτυγμένες χώρες έχουν μειωθεί σχεδόν 60% τα τελευταία 39 χρόνια, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική μείωση στη γονιμότητά τους, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Human Reproduction Update. Να σημειωθεί ότι ο αριθμός των σπερματοζωαρίων είναι ο καλύτερος δείκτης της ανδρικής γονιμότητας.
Οι ερευνητές, αφού έλαβαν υπόψη 185 δημοσιευμένες μελέτες, ανέφεραν: Η συγκέντρωση του σπέρματος έχει μειωθεί, κατά μέσο όρο, 52% από το 1973 έως το 2011, με τον συνολικό αριθμό των σπερματοζωαρίων να έχει μειωθεί κατά 59% σε αυτό το χρονικό διάστημα. Οι μελέτες αυτές είχαν περιλάβει σχεδόν 43.000 άνδρες.
“Διαπιστώσαμε ότι ο αριθμός των σπερματοζωαρίων έχει μειωθεί σημαντικά και συνεχίζει να μειώνεται σε άνδρες που ζουν σε ορισμένες αναπτυγμένες κοινωνίες. Στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία οι μειώσεις είναι σημαντικές και διαρκείς”, ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης Shanna Swan, καθηγήτρια του Icahn School of Medicine στο Mount Sinai, στη Νέα Υόρκη.
H μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων τα τελευταία χρόνια.
Η μελέτη δεν βρήκε σημαντική μείωση στη Νότια Αμερική, την Ασία και την Αφρική, αλλά οι ερευνητές επισημαίνουν ότι έχουν πραγματοποιηθεί πολύ λιγότερες μελέτες σε αυτές τις ηπείρους. Εξέφρασαν μάλιστα την ανησυχία τους ότι τελικά τα σπερματοζωάρια θα μπορούσαν να πέσουν και σε αυτά τα μέρη.
Το 1992 είχε δημοσιευτεί μια πρώτη μελέτη που είχε βρει 50% μείωση στον αριθμό των σπερματοζωαρίων σε διάστημα 50 ετών. Η μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων συνεχίστηκε από το 1992 μέχρι σήμερα κι αυτό εγείρει μεγάλη ανησυχία για την ανδρική γονιμότητα αλλά και για την υγεία των ανδρών γενικότερα.
Μετά το 1995 τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει. Δεν υπήρχε κανένα σημάδι «ισοπέδωσης» του ρυθμού μείωσης στις μελέτες που συλλέχθηκαν το διάστημα 1996-2011. “Και ότι συμβαίνει, δεν φαίνεται να είναι παροδικό. Όταν εστιάσαμε σε στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας δεν διαπιστώσαμε να έχει εξισορροπηθεί κάπως η φθίνουσα πορεία”, είπε η Swan.
Δείκτης μειωμένης υγείας
Κανείς προς το παρόν δεν γνωρίζει τις αιτίες που οδηγούν σε διαρκή μείωση στον αριθμό των σπερματοζωαρίων, αλλά οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μπορεί να ευθύνονται παράγοντες του σύγχρονου τρόπου ζωής, όπως τα αυξημένα επίπεδα άγχους, η επιδημία παχυσαρκίας, η κακή διατροφή, η έλλειψη φυσική άσκησης, το κάπνισμα και οι διάφορες χημικές ουσίες του περιβάλλοντος όπως είναι τα φυτοφάρμακα (ιδιαίτερα κατά την ενδομήτριο ζωή).
Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η πραγματική ζημιά γίνεται ήδη στην εμβρυϊκή ζωή ενός ατόμου. Μελέτες έχουν δείξει πως όταν η μητέρα είναι καπνίστρια ο γιος της έχει χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων, ανεξαρτήτως αν ο ίδιος είναι καπνιστής. “Αυτό δείχνει πως οτιδήποτε συμβαίνει στην ενδομήτρια ζωή είναι σημαντικό και οι επιλογές της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη μπορούν να επηρεάσουν δια βίου το παιδί όταν είναι αγόρι”, ανέφερε η Swan.
Υπάρχουν και ειδικοί που αμφισβητούν ότι η μείωση των σπερματοζωαρίων έχει επίπτωση στην ανδρική γονιμότητα. Οι άνδρες εξακολουθούν να έχουν 66,4 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά ml σπέρματος, συγκριτικά με τα 92,8 εκατομμύρια που είχαν πριν μερικά χρόνια. Υπολογίζεται ότι το 20% των ανδρών που έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδί χωρίς κάποια θεραπεία, έχουν μη φυσιολογικό σπέρμα και πρακτικά δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων συνοδεύεται από μείωση της γονιμότητας των ανδρών. Από την άλλη μεριά όμως, αν αυτή η τάση συνεχιστεί, σίγουρα θα υπάρχουν επιπτώσεις στην τεκνοποίηση.
Σύμφωνα με τη Swan, ο μικρός αριθμός σπερματοζωαρίων δεν συντελεί μόνο σε προβλήματα γονιμότητας αλλά συνδέεται και με υψηλότερη θνησιμότητα, ανεξαρτήτως αιτίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνδρες που παράγουν λίγα σπερματοζωάρια τείνουν να πεθαίνουν σε μικρότερη ηλικία και να έχουν περισσότερη νοσηρότητα, ειδικά καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο. “Συνεπώς, δεν μιλάμε απλά για αδυναμία τεκνοποίησης αλλά για την υγεία και το προσδόκιμο επιβίωσης”, είπε η Swan.
Η μελέτη αποτελεί μια προειδοποίηση για τους κινδύνους που μπορεί να έχει η δραματική μείωση των σπερματοζωαρίων και οι ερευνητές λένε πως είναι επείγον να βρεθούν οι αιτίες που κάνουν τον αριθμό των σπερματοζωαρίων να μειώνεται 1,6% το χρόνο.
Πηγή: Temporal trends in sperm count: a systematic review and meta-regression analysis.
