Για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν υποψίες, ύστερα από πειράματα που έγιναν σε ποντίκια, ότι ο διαβήτης μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με τρόπο παρόμοιο με τη νόσο των τρελών αγελάδων.
Η νόσος των τρελών αγελάδων μεταδίδεται μέσω τοξικών πρωτεϊνών (ονομάζονται πρίονες ή πριόνια) που εξαπλώνονται όπως ένας λοιμογόνος παράγων. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι μία άλλη πρωτεΐνη που εμπλέκεται στον διαβήτη και έχει ομοιότητες με τα πριόνια μπορεί επίσης να μεταδώσει τη νόσο.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Experimental Medicine από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Χιούστον, με επικεφαλής τον νευροβιολόγο Κλαούντιο Σότο.
Οι επιστήμονες μετέδωσαν τον διαβήτη από το ένα ποντίκι στο άλλο, χορηγώντας στα ζώα την εν λόγω τοξική πρωτεΐνη. Τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν ότι ο διαβήτης είναι κολλητική ασθένεια όπως η γρίπη, αλλά δείχνουν ότι πιθανώς μπορεί να εξαπλωθεί μέσω μεταγγίσεων αίματος, μεταμοσχεύσεων ή ακόμη και μέσω της τροφής.
Άλλοι επιστήμονες που δεν συμμετείχαν στη μελέτη τη χαρακτήρισαν «πολύ συναρπαστική» και «καλά θεμελιωμένη» αλλά επεσήμαναν ότι είναι πρόωρο να εξαχθεί το συμπέρασμα πως ο διαβήτης εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όπως είπαν, υπάρχει αυτή η πιθανότητα, αλλά προς το παρόν μένει να αποδειχθεί.
Τα πριόνια είναι πρωτεΐνες με ελαττωματική δομή, που «κολλάνε» σε φυσιολογικές πρωτεΐνες, ωθώντας και αυτές να αποκτήσουν αφύσικο σχήμα. Με αυτόν τον τρόπο, συσσωρεύονται μέσα στα εγκεφαλικά κύτταρα και τα καταστρέφουν.
Παρόλο που οι ασθένειες που οφείλονται στα πριόνια είναι σπάνιες στους ανθρώπους, υπάρχουν κοινές νευροεκφυλιστικές παθήσεις (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον, Χάντιγκτον κ.ά.) που συνδέονται επίσης με αφύσικες και τοξικές πρωτεΐνες στον εγκέφαλο, διαφορετικές από τα πριόνια, όπως το βήτα αμυλοειδές που εμφανίζεται στον εγκέφαλο των ασθενών με Αλτσχάιμερ.
Έρευνα για τους τρόπους μετάδοσης
Ο διαβήτης τύπου 2 δεν έχει σχέση με τα πριόνια ή με τις πρωτεΐνες των νευροεκφυλιστικών παθήσεων. Όμως και στο πάγκρεας των διαβητικών συσσωρεύεται μια άλλη πρωτεΐνη (Islet Amyloid Polypeptide: ΙΑΡΡ), που μοιάζει με το βήτα αμυλοειδές, και μπορεί να καταστρέψει τα β-κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη.
Οι ερευνητές διερεύνησαν κατά πόσο η πρωτεΐνη ΙΑΡΡ μπορεί να προκαλέσει διαβήτη στα πειραματόζωα και έδειξαν ότι αυτό πράγματι ισχύει. Όταν εισήγαγαν «πλάκες» αυτής της πρωτεΐνης από διαβητικά σε υγιή ποντίκια, τα τελευταία «κόλλησαν» διαβήτη, αποκτώντας σταδιακά τα συμπτώματα της νόσου (υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης, μειωμένη ινσουλινοαντοχή, αυξημένος αριθμός θανάτου).
«Μπορέσαμε να προκαλέσουμε διαβήτη στα πειραματόζωα, απλώς εισάγοντας στο σώμα τους ελαττωματικές πρωτεΐνες» δήλωσε ο Σότο. Αλλά, πρόσθεσε, αυτό δεν σημαίνει ότι ο διαβήτης μπορεί να μεταδοθεί μέσω της καθημερινής επαφής των ανθρώπων όπως η γρίπη.
Οι ερευνητές σκοπεύουν να ερευνήσουν κατά πόσο ο διαβήτης είναι δυνατό να μεταδοθεί, μέσω μετάγγισης αίματος, μεταμόσχευσης μολυσμένου οργάνου και κατανάλωσης μολυσμένης τροφής (αν π.χ. κάποιος φάει κρέας ζώου του οποίου το πάγκρεας είχε συσσωρεύσει την τοξική πρωτεΐνη ΙΑΡΡ).
