Νέα έρευνα θέτει υπό αμφισβήτηση την ιδέα ότι οι μικροί καρκινικοί όγκοι του μαστού δεν έχουν επιθετική βιολογία, άρα πολλές γυναίκες μπορούν να ωφεληθούν από τη χημειοθεραπεία. Οι επιθετικοί όγκοι μπορούν να αναγνωριστούν από μια «υπογραφή» 70 γονιδίων. Η μελέτη παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO 2017), στη Μαδρίτη.
Η μελέτη δείχνει ότι δεν είναι μόνο το μέγεθος του όγκου σημαντικό για τους ασθενείς με καρκίνο του μαστού αλλά και η βιολογία του. Ορισμένοι μικροί όγκοι μπορεί να είναι πολύ επιθετικοί ακόμα κι αν έχουν κλινικά ταξινομηθεί ως χαμηλού κινδύνου. Η βιολογία του όγκου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν αποφασίζεται η θεραπεία. Στη μελέτη, όλοι οι όγκοι ήταν μικροί – κάτω από 1 εκατοστό – και οι λεμφαδένες ήταν απαλλαγμένοι από καρκίνο, κάτι που κλινικά είναι σημάδι καλής πρόγνωσης. Αλλά σχεδόν μία στις τέσσερις γυναίκες – αυτές που προσδιορίζονται ως γονιδιακά υψηλού κινδύνου – ωφελούνται από τη χημειοθεραπεία.
Ο δρ Κωνσταντίνος Τρυφωνίδης και οι συνεργάτες του στον European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC), στις Βρυξέλλες, βρήκαν ότι το 24% των μικρών όγκων του μαστού ήταν επιθετικοί και οι ασθενείς ωφελήθηκαν από τη χημειοθεραπεία.
«Τα ευρήματά μας θέτουν υπό αμφισβήτηση την αντίληψη ότι όλοι οι μικροί όγκοι είναι λιγότερο σοβαροί και δεν χρειάζονται επικουρική χημειοθεραπεία», ανέφερε ο Τρυφωνίδης.
Σημασία έχει η βιολογία του όγκου
Η μελέτη MINDACT που χρηματοδοτείται από το EORTC σε συνεργασία με το Breast International Group περιλαμβάνει 6.693 γυναίκες με καρκίνο του μαστού πρώιμου σταδίου (αρνητικό λεμφαδένα ή θετικό λεμφαδένα 1-3). Όπως έχει δημοσιευθεί στο παρελθόν, η μελέτη MINDACT έδειξε ότι περίπου το 46% των ασθενών που εμφάνιζαν υψηλό κλινικό κίνδυνο για υποτροπή (σύμφωνα με το Online διαγνωστικό εργαλείο Adjuvant) μπορεί να μην απαιτεί χημειοθεραπεία. Αυτές οι γυναίκες είχαν χαμηλό γονιδιωματικό κίνδυνο για υποτροπή σύμφωνα με το MammaPrint, μια γονιδιωματική υπογραφή που βοηθά στην πρόβλεψη κλινικών αποτελεσμάτων σε γυναίκες με πρώιμο στάδιο καρκίνου του μαστού.
Η παρούσα έρευνα εστίασε σε 826 ασθενείς της μελέτης MINDACT με καρκινικό όγκο μικρότερο από 1 εκατοστό. Αξιολογήθηκαν κλινικοί και γονιδιακοί κίνδυνοι και διαπιστώθηκε ότι 196 γυναίκες (το 24%) είχαν κλινικά χαμηλό κίνδυνο αλλά γονιδιακά υψηλό κίνδυνο. Αυτές οι γυναίκες τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν ή να μην λάβουν χημειοθεραπεία. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μετά από πέντε χρόνια, ελάχιστες γυναίκες που είχαν λάβει χημειοθεραπεία είχαν υποτροπές ενώ εμφάνιζαν υψηλά ποσοστά επιβίωσης χωρίς μακρινές μεταστάσεις. Αυτό επιβεβαιώνει ότι αποκόμισαν οφέλη από τη χημειοθεραπεία.
Η Φάτιμα Καρντόσο, πρώτη συγγραφέας της μελέτης και συμμετέχουσα στην επιστημονική ομάδα της MINDACT, διευθύντρια της Μονάδας Μαστού στο Κλινικό Κέντρο Champalimaud, της Λισσαβόνας ανέφερε: «Διαπιστώσαμε ότι σχεδόν μια στις τέσσερις ασθενείς με μικρούς όγκους διατρέχουν κίνδυνο απομακρυσμένων μεταστάσεων και ωφελούνται από τη χημειοθεραπεία. Τα ευρήματα είναι σημαντικά επειδή δείχνουν πως όταν βασίζεσαι μόνο σε κλινικά κριτήρια νομίζεις ότι οι όγκοι αυτοί δεν είναι επιθετικοί και άρα οι ασθενείς δεν χρειάζονται χημειοθεραπεία. Αλλά το 24% των μικρών όγκων έχουν επιθετική βιολογία».
