Η υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη τύπου 2, κάτι που αποδίδεται στην περιεκτικότητά του σε σίδηρο. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Epidemiology.
Στο αίμα, ο σίδηρος βρίσκεται στην αίμη. Η αίμη είναι το συστατικό της αιμοσφαιρίνης που λαμβάνει το οξυγόνο μέσω της εισπνοής και το μεταφέρει στον οργανισμό. Ο σίδηρος βοηθάει στη δέσμευση του οξυγόνου.
Στο σώμα, το μέταλλο αποθηκεύεται στο συκώτι, το σπλήνα, τους μύες και το μυελό των οστών μέσω ειδικών πρωτεϊνών, όπως η φερριτίνη και η αιμοσιδηρίνη.
Ο σίδηρος υπάρχει σε αρκετές φυτικές τροφές όπως σε διάφορα φρούτα και λαχανικά, και ιδιαίτερα σε αυτά που είναι πράσινα και φυλλώδη. Αλλά από τα φυτικά προϊόντα δεν είναι εύκολα απορροφήσιμος. Ο σίδηρος της αίμης απορροφάται πιο εύκολα. Τα ποσοστά απορρόφησης από την αίμη είναι 20-25%, ενώ από τα φυτικά τρόφιμα 3-8%. Οι τροφές που περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες σιδήρου είναι το συκώτι, το κόκκινο κρέας (κυρίως το μοσχάρι), τα ψάρια, τα πουλερικά και τα θαλασσινά. Η λήψη τσαγιού ή καφέ ταυτόχρονα με το γεύμα, μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του σιδήρου μέχρι 50%. Να σημειωθεί ότι τα αυγά και τα γαλακτοκομικά δεν περιέχουν σίδηρο αίμης.
Τα παλιότερα χρόνια, η ανησυχία ήταν ότι η ανεπαρκής πρόσληψη σιδήρου μέσω της διατροφής μπορούσε να προκαλέσει σιδηροπενική αναιμία αλλά σήμερα η ανησυχία αφορά κυρίως την υπερβολική πρόσληψη σιδήρου, καθώς αυτό έχει παρενέργειες για τον οργανισμό. Για παράδειγμα, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα υψηλότερα επίπεδα σιδήρου σηματοδοτούν ακόμα και τριπλάσιο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με τα χαμηλότερα επίπεδα.
Το κόκκινο κρέας
Στην παρούσα μελέτη, η καθηγήτρια Κλινικών Επιστημών στην Ιατρική Σχολή NUS-Duke της Σιγκαπούρης Κο Γουν Πουάι και οι συνεργάτες της μελέτησαν στοιχεία από την έρευνα Singapore Chinese Health Study στην οποία συμμετείχαν 63.257 ενήλικες ηλικίας, 45-74 ετών, την περίοδο 1993-1998 και παρακολουθήθηκαν για περίπου 11 χρόνια.
Μεμονωμένα, η μελέτη έδειξε συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και πουλερικών με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2. Η υψηλότερη πρόσληψη κόκκινου κρέατος συνδέθηκε με 23% αυξημένο κίνδυνο και η υψηλότερη πρόσληψη πουλερικών συνδέθηκε με 15% αυξημένο κίνδυνο. Η κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο κατά 7%.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο σίδηρος αίμης αποτελεί μόνο το 40-45% του σιδήρου στο κρέας. Ο υπόλοιπος σίδηρος που περιέχεται στο κρέας δεν προέρχεται από την αίμη. Όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη αυτή τη διαφορά μόνο η πρόσληψη κόκκινου κρέατος σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, και συγκεκριμένα κατά 13%. Η κατανάλωση πουλερικών και ψαριών δεν φάνηκε να έχει σχέση. Ο σίδηρος αίμης σχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη κατά 14%.
«Το μήνυμα της μελέτης είναι ότι δεν χρειάζεται να εξορίσουμε το κρέας από τη διατροφή μας. Θα πρέπει απλώς να μειώσουμε την κατανάλωση του, ειδικά του κόκκινου κρέατος και να προτιμάμε άλλες πηγές πρωτεΐνης, όπως τα ψάρια και τα θαλασσινά, το στήθος κοτόπουλου που περιέχει λιγότερο σίδηρο, καθώς και γαλακτοκομικά ή φυτικές πρωτεΐνες, για να έχουμε μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη τύπου 2», είπαν οι ερευνητές.
Να σημειωθεί ότι το κόκκινο κρέας περιλαμβάνει το βοδινό, το χοιρινό, το αρνί και το κατσίκι -το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, η πάπια και το κουνέλι ανήκουν στο άσπρο κρέας.
