O σκεπτικισμός σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων αυξάνεται στη Νότια Ευρώπη.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2016, η Ελλάδα είναι τώρα μεταξύ των 10 κορυφαίων χωρών παγκοσμίως με τη μικρότερη εμπιστοσύνη στην ασφάλεια των εμβολίων. Και όπως διαπίστωσε πρόσφατα ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, οι επαγγελματίες της υγειονομικής περίθαλψης αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο γονείς που φοβούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους.
Στην Ιταλία, η υπουργός Υγείας Beatrice Lorenzin προειδοποίησε πρόσφατα για μια καμπάνια «ψεύτικων ειδήσεων», υποστηριζόμενη από το αντιπολιτευτικό κίνημα των Πέντε Αστέρων, για να αποτρέψει τους γονείς από τον εμβολιασμό των παιδιών τους. Το ποσοστό των παιδιών ηλικίας μέχρι 2 ετών που έχουν εμβολιαστεί κατά της ιλαράς στην Ιταλία είναι κάτω από το 80%, πολύ χαμηλότερο από το 95% του συνιστώμενου ορίου της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Επομένως, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ιταλία είχε πενταπλάσια περιστατικά ιλαράς τον Απρίλιο του 2017 από ότι τον Απρίλιο του 2016.
Τα παραπάνω αναφέρονται σε άρθρο που δημοσίευσαν στο Project Syndicate η Δόμνα Μιχαηλίδου από το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του ΟΟΣΑ η οποία διδάσκει στο Κέντρο Αναπτυξιακών Μελετών του Πανεπιστημίου του Cambridge και της Σχολής Δημόσιας Πολιτικής της UCL και ο Jonathan Kennedy, λέκτορας του Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, με ειδικότητα την παγκόσμια υγεία.
Στο άρθρο αναφέρεται: “Το 1990, η Ελλάδα υπέγραψε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, με την οποία αναγνώρισε το δικαίωμα όλων των παιδιών να «αποκτήσουν το υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας και τις εγκαταστάσεις για τη θεραπεία ασθενειών και την αποκατάσταση της υγείας». Αλλά επιτρέποντας στους παραπληροφορημένους γονείς να παραιτηθούν από τους εμβολιασμούς, η Ελλάδα εκθέτει τα παιδιά σε αποτρέψιμες μολυσματικές ασθένειες και ανοιχτά παραβιάζει τη δέσμευσή της να διασφαλίσει ότι «κανένα παιδί δεν στερείται του δικαιώματός της πρόσβασης σε τέτοιες υγειονομικές υπηρεσίες».
Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης χαρακτηρίζεται από τους δύο συγγραφείς ως “παράξενη” καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ τείνει να ευνοεί την ισχυρή κρατική παρέμβαση στους περισσότερους άλλους τομείς πολιτικής.
Το άρθρο επισημαίνει ότι οι κυβερνήσεις έχουν την ευθύνη να θεσπίσουν δημόσια αγαθά μέσω της νομοθεσίας και η ότι η “συλλογική ανοσία” είναι ένα τέτοιο αγαθό. Πρόκειται για ένα επίπεδο κάλυψης εμβολιασμού που είναι αρκετά υψηλό ώστε να αποτρέψει τη διάδοση μιας νόσου στον πληθυσμό. Η επίτευξη της συλλογικής ανοσίας είναι ο μοναδικός τρόπος για την προστασία των ευάλωτων μελών μιας κοινότητας που δεν μπορούν να εμβολιασθούν επειδή είναι ανοσοκατασταλμένα ή απλά πολύ ηλικιωμένα.
Επιπλέον, ο εμβολιασμός είναι ένα κρίσιμο μέσο για την καταπολέμηση μιας από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την υγεία του 21ου αιώνα: την αντιμικροβιακή αντοχή. Με την πρόληψη λοιμώξεων, τα εμβόλια αποτρέπουν την υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, επιβραδύνοντας έτσι την ανάπτυξη αντοχής στα φάρμακα. Γενικότερα, είναι ευρέως γνωστό ότι η υψηλή εμβολιαστική κάλυψη έχει ως αποτέλεσμα έναν υγιέστερο πληθυσμό και ότι οι πιο υγιείς άνθρωποι μπορούν να συμβάλουν περισσότερο, τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά, στις κοινότητές τους.
Οι δύο συγγραφείς γράφουν: “Καμία χώρα δεν μπορεί να επιτύχει συλλογική ασυλία – και τελικά να εξαλείψει μολυσματικές ασθένειες που μπορούν να προληφθούν – αν επιτρέπει στους γονείς να μην κάνουν εμβολιασμό στα παιδιά τους, όπως στην Ελλάδα”.
Γαλλία, Ιταλία και Ελλάδα
Η Ευρώπη κατέχει το υψηλότερο επίπεδο σκεπτικισμού σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς στα παιδιά, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σημειώνεται ότι στη Γαλλία με βάση έρευνα που διεξήχθη το 2016 από το London School of Hygiene & Tropical Medicine, το 41% των πολιτών πιστεύει ότι οι εμβολιασμοί δεν είναι ασφαλείς.
Ο Kennedy, μιλώντας στο πλαίσιο του 18ου Συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης Πολιτικής Υγείας με τίτλο «Ευρωπαϊκές πολιτικές υγείας στην εποχή της κρίσης και της καπιταλιστικής ανασυγκρότησης» που πραγματοποιήθηκε στο κτίριο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ από το Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας του ΑΠΘ, ανέφερε:
«Ο λαϊκισμός στην πολιτική παίζει έναν ρόλο στο θέμα των εμβολιασμών. Δεν υπάρχει σχέση ανάμεσα στον αριστερό λαϊκισμό και τον σκεπτικισμό για τους εμβολιασμούς στο σύνολο της Ευρώπης. Υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του δεξιού λαϊκισμού και του σκεπτικισμού. Πάντως, αν δει κανείς τον λαϊκισμό στο σύνολό του, τότε φαίνεται μία ξεκάθαρη γραμμή: ότι οι άνθρωποι που είναι σκεπτικιστές έχουν απορρίψει τις πολιτικές ως φυσιολογικές, δεν εμπιστεύονται τους πολιτικούς και δεν εμπιστεύονται τους γιατρούς».