Με τον όρο “Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου” περιγράφονται όλα τα είδη καρκίνου που διαγιγνώσκονται στην περιοχή της κεφαλής ή του λαιμού, συμπεριλαμβανομένων του εσωτερικού του στόματος και της γλώσσας (στοματική κοιλότητα”), του λαιμού (“φάρυγγας”) και του λάρυγγα. Εξαιρούνται οι περιοχές των ματιών, του εγκεφάλου, των αυτιών και του οισοφάγου.
Αυτός ο τύπος καρκίνου συνήθως ξεκινά από τα φολιδωτά κύτταρα, τα οποία περιβάλλουν τους υγρούς βλεννογόνους εντός της κεφαλής και του λαιμού: Για παράδειγμα μέσα στο στόμα, τη μύτη και το λαιμό.
Ο καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου είναι ένας σχετικά συχνός καρκίνος αφού στην Ευρώπη η εμφάνισή του αγγίζει το 5% και είναι ο έβδομος συνηθέστερος τύπος καρκίνου. Εμφανίζεται συχνότερα στους άντρες, όπου αποτελεί τον 4ο σε συχνότητα εμφάνισης καρκίνο.
Κάθε χρόνο παγκοσμίως εμφανίζονται περίπου 500.000 νέες περιπτώσεις, ενώ η πλειοψηφία εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών. Σε σχέση με τον καρκίνο του πνεύμονα, έχει τη μισή συχνότητα, αλλά είναι δύο φορές περισσότερο συχνός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Περισσότεροι από 150.000 νέοι ασθενείς διαγνώστηκαν στην Ευρώπη το 2012, νούμερο το οποίο είναι ισοδύναμο με τη διπλάσια χωρητικότητα του Ολυμπιακού σταδίου του Λονδίνου.
Ο Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου είναι δυνατόν να επιφέρει αναπηρία και ο επιθετικός χαρακτήρας του μπορεί να επηρεάσει μέχρι και οκτώ περιοχές της κεφαλής και του λαιμού.
Το κάπνισμα, το αλκοόλ και ο ιός HPV αποτελούν τους βασικούς παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρκίνου Κεφαλής και Τραχήλου:
- Οι καπνιστές έχουν υψηλότερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές.
- Οι άνδρες που καταναλώνουν περισσότερες από τρεις μονάδες και οι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερες από δύο μονάδες αλκοόλ ημερησίως παρουσιάζουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.
- Ο υιός HPV σχετίζεται με την πρόκληση καρκίνων κεφαλής και τραχήλου. Δυνατόν να προκαλέσει καρκίνους του λαιμού, της γλώσσας και των αμυγδαλών, αλλιώς γνωστών ως οροφαρυγγικών καρκίνων (OPSCC).
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με δεδομένα του Globocan, το 2012 διαγνώσθηκαν 1.350 ασθενείς με καρκίνους κεφαλής και τραχήλου, με τον καρκίνο του λάρυγγα και τον καρκίνο χειλέων και στοματικής κοιλότητας να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συχνότητα.
Παρά τη σοβαρότητα και την αυξανόμενη συχνότητα, υπάρχει μικρή συνειδητοποίηση για τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων κεφαλής και τραχήλου και τα αποτελέσματα έκβασης των ασθενών παραμένουν πολύ φτωχά.
Το 60% των ατόμων με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου παρουσιάζουν τοπική ασθένεια κατά τη διάγνωση και το 60% των ατόμων, που έχουν διαγνωσθεί σε προχωρημένο στάδιο, πεθαίνουν από την ασθένεια εντός πέντε ετών.
Η ικανότητα εντοπισμού πρώιμων ενδείξεων και συμπτωμάτων είναι κρίσιμης σημασίας για την επιβίωση, καθώς για εκείνους τους ασθενείς που διαγνώστηκαν στα αρχικά στάδια της νόσου, το ποσοστό επιβίωσης αγγίζει το 80-90%.
Η ενημέρωση του κοινού παραμένει σε χαμηλά επίπεδα παρά τη διαπιστωμένη αύξηση του αριθμού όσων επιβιώνουν χάρη στην έγκαιρη θεραπεία. Παρόλα αυτά, τα συνολικά αποτελέσματα δεν έχουν ακόμη βελτιωθεί αισθητά και απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες.
