Νέοι ερευνητικοί-επιστημονικοί πόλοι δημιουργούνται στην περιφέρεια των χωρών και στις αναδυόμενες χώρες. Η συνέπεια είναι οι δημόσιες και ιδιωτικές επιχορηγήσεις καθώς και το ανθρώπινο κεφάλαιο (καθηγητές, ερευνητές, φοιτητές), να προσελκύονται και να διαχέονται σε πολύ περισσότερα μέρη από ό,τι στο παρελθόν.
Οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και η Ιαπωνία χάνουν σταδιακά την κυρίαρχη θέση τους στην παραγωγή και στην κυκλοφορία των επιστημονικών ανακαλύψεων και δημοσιεύσεων. Η επιστημονική παραγωγή και επιρροή έχει μια τάση να μετακομίσει από τη Δύση προς την Ανατολή, ιδίως στην Ασία.
Αυτά είναι τα δύο μεγάλα συμπεράσματα μιας γαλλο-γερμανικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Scientometrics. Η μελέτη βρήκε ότι αφενός η επιστημονική ηγεμονική επιρροή και το ειδικό βάρος των μεγάλων πόλεων (Ν. Υόρκη, Λονδίνο, Τόκιο) υποχωρεί προς όφελος άλλων περιφερειακών κέντρων, αφετέρου ότι τα παραδοσιακά δυτικά επιστημονικά κέντρα αντιμετωπίζουν ολοένα αυξανόμενο ανταγωνισμό εξ ανατολών, από χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Σιγκαπούρη, το Ιράν και η Νότια Αφρική.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Τουλούζης και του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Γαλλίας (CNRS), καθώς και του Κέντρου Μαρκ Μπλοχ του Βερολίνου, με επκεφαλής τη Μαριόν Μεζονόμπ, εξέτασαν δεδεομένα για πάνω 14 εκατομμύρια επιστημονικές δημοσιεύσεις από τη βάση δεδομένων “Web of Science”.
Η μελέτη εξέτασε τις δημοσιευμένες ανακαλύψεις από το 200 μέχρι το 2011. Το Web of Science Core Collection (WoS) απαριθμεί σχεδόν 1,5 εκατομμύρια επιστημονικές δημοσιεύσεις ετησίως. Καλύπτει τις πειραματικές επιστήμες, τις επιστήμες του σύμπαντος, την ιατρική, τις μηχανικές επιστήμες, τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις κοινωνικές επιστήμες.
Διαπιστώθηκε ότι, από άποψη επιστημονικής παραγωγής και επιρροής των δημοσιεύσεων (του αριθμού των αναφορών), το ποσοστό των 10 κορυφαίων πόλεων έπεσε από το 23% το 2000 στο 17,3% το 2010.
Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ το Σικάγο και το Λος Αντζελες κερδίζουν συνεχώς «πόντους» έναντι της Νέας Υόρκης στο επίπεδο της επιστήμης, ενώ στη Γαλλία το Παρίσι χάνει σταδιακά έδαφος προς όφελος άλλων μεγάλων γαλλικών πόλεων.
Αυτή η τάση παρατηρείται σχεδόν σε όλα τα επιστημονικά πεδία, τόσο στις φυσικές και βιοϊατρικές επιστήμες, όσο και στις ανθρωπιστικές-κοινωνικές επιστήμες.
