Ενώ η ομορφιά θεωρείται, γενικά, πλεονέκτημα για πολλά πράγματα μεταξύ των οποίων και για μια πρόσληψη, όταν πρόκειται για υποβολή αίτησης προς υποβαθμισμένες θέσεις εργασίας, όπως είναι αυτές με χαμηλή αμοιβή ή χωρίς ενδιαφέρον, φαίνεται πως αποτελεί εμπόδιο. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Journal of Personality and Social Psychology, το περιοδικό τη Αμερικανικής Ομοσπονδίας Ψυχολογίας.
“Η έρευνά μας δείχνει ότι οι όμορφοι άνθρωποι μπορεί να υποστούν διακρίσεις κατά την επιλογή για σχετικά λιγότερο επιθυμητές θέσεις εργασίας”, δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Margaret Lee, υποψήφια διδάκτωρ στο London Business School. “Αυτό έρχεται σε αντίθεση με ένα μεγάλο μέρος της έρευνας που στο παρελθόν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ελκυστικότητα βοηθά τους υποψηφίους στη διαδικασία εύρεσης εργασίας”.
Η Lee και οι συνεργάτες της διεξήγαγαν μια σειρά τεσσάρων πειραμάτων που αφορούσαν περισσότερους από 750 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων διευθυντικών στελεχών που λαμβάνουν αποφάσεις στον τομέα των προσλήψεων στον πραγματικό κόσμο.
Οι συμμετέχοντες έλαβαν δυο προφίλ κάθε δυνητικού υποψηφίου εργασίας που περιελάμβαναν δύο φωτογραφίες: μια ελκυστική φωτογραφία και μια μη ελκυστική. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες απάντησαν σε μια σειρά ερωτήσεων που αποσκοπούσαν να καταγράψουν τι σκέφτονταν για τους υποψήφιους των θέσεων εργασίας.
Το συμπέρασμα ήταν πως οι συμμετέχοντες ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να προσλάβουν έναν ελκυστικό υποψήφιο για μια λιγότερο επιθυμητή εργασία ενώ ήταν πιθανότερο να προσλάβουν τον ελκυστικό υποψήφιο για μια πιο επιθυμητή εργασία.
“Διαπιστώσαμε ότι οι συμμετέχοντες θεώρησαν ότι τα όμορφα άτομα είναι πιο κατάλληλα για τις καλές δουλειές σε σχέση με τα μη ελκυστικά άτομα”, δήλωσε ο Lee. “Στην απόφαση επιλογής για μια χαμηλής στάθμης δουλειά, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων ήταν πιο πιθανό να επιλέξουν το μη εμφανίσιμο άτομο σε σχέση με το εμφανίσιμο.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι των ευρημάτων ήταν ότι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων υπολόγιζαν τις υποτιθέμενες προσδοκίες των υποψηφίων. Οι συμμετέχοντες πίστευαν ότι τα ελκυστικά άτομα θα ήταν λιγότερο ικανοποιημένα από μια χαμηλή θέση εργασίας και αυτό τους έκανε να ευνοήσουν τους μη ελκυστικούς υποψηφίους όταν η επιλογή αφορούσε αυτές τις θέσεις. Ενεργούσαν σαν να πίστευαν ότι τα όμορφα άτομα αξίζουν κάτι καλύτερο.
Τα ευρήματα είναι συμβατά με την καθημερινή αντίληψη που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι αλλά προκάλεσαν έκπληξη στους ερευνητές διότι βάσει προηγούμενων μελετών η πρόβλεψη ήταν πως οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θα επέλεγαν τον πιο ελκυστικό υποψήφιο ανεξάρτητα από τη θέση, ανέφερε η Lee.
Με άλλα λόγια, το πρόβλημα των όμορφων ανθρώπων είναι αντίστοιχο με των υπερ-προσοντούχων. Είναι γνωστό ότι ένα άτομο με περισσότερο προσόντα από αυτά που απαιτεί μια θέση εργασίας δεν προσλαμβάνεται εύκολα καθώς υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να εγκαταλείψει γρήγορα τη συγκεκριμένη δουλειά βρίσκοντας μια καλύτερη, αντίστοιχη των προσόντων του. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα για θέσεις εργασίας που απαιτούν μήνες εκπαίδευσης προκειμένου ο εργαζόμενος να έχει ικανοποιητική απόδοση. Ο ίδιος κίνδυνος φαίνεται πως υπάρχει και όταν προσλαμβάνει κανείς όμορφους ανθρώπους για μια θέση που δεν είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική από πλευράς χρημάτων ή ενδιαφέροντος. Το θέμα σε μια πρόσληψη δεν είναι μόνο αν κάποιος κάνει για τη δουλειά αλλά και το αν θα κάτσει στη δουλειά, δηλαδή η δέσμευση.
Να σημειωθεί ότι η δέσμευση ως κριτήριο επιλογής δεν αφορά μόνο την εργασία αλλά κάθε πτυχή της ζωής και ειδικότερα όταν απαιτείται μακροχρόνια συνεργασία. Ειδικά στην περίπτωση του γάμου, ο κατάλληλος υποψήφιος/α πρέπει να διαθέτει οπωσδήποτε το χαρακτηριστικό της δέσμευσης. Οι άνθρωποι δεν θέλουν να παντρευτούν τον/την πιο όμορφο/η ή τον/την πιο προσοντούχο/α αν θεωρήσουν ότι ακριβώς γι’ αυτό ο γάμος τους θα έχει σύντομη διάρκεια.