Δεδομένα από μετρήσεις της πίεσης του αίματος σε περισσότερα από 70.000 παιδιά που συμμετείχαν σε 9 μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατέγραψαν ότι υπάρχει αύξηση με την πάροδο της ηλικίας τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες.
Ενώ κατά τη γέννηση, τα μέσα επίπεδα αρτηριακής πίεσης είναι 70/50 mmHg, η συστολική πίεση αρχίζει να αυξάνεται σύντομα μετά τη γέννηση, φθάνοντας σε μια μέση τιμή στα 94 mmHg από το πρώτο έτος της ζωής. Η αύξηση της διαστολικής πίεσης είναι πολύ μικρότερη, μόλις 2 mmHg.
Τα επίπεδα συστολικής και διαστολικής πίεσης δεν μεταβάλλονται σημαντικά κατά τα επόμενα 2-3 χρόνια.
Μετά την ηλικία των 4 ετών, υπάρχει μια τάση για προοδευτική αύξηση με την ηλικία καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα (να σημειωθεί ωστόσο ότι αυτό το διάγραμμα απεικονίζει μετρήσεις από δυτικές μελέτες παλιότερων ετών και μπορεί να μην αντιπροσωπεύει όλους τους πληθυσμούς και ιδιαίτερα τους ασιατικούς).
Η αύξηση της συστολικής πίεσης τείνει να είναι πιο γρήγορη (1-2 mmHg ανά έτος) από αυτή της διαστολικής πίεσης (0,5-1 mmHg ανά έτος). Ο ρυθμός αύξησης είναι περίπου ο ίδιος και για τα δύο φύλα μέχρι τα 10 έτη, με την καμπύλη να είναι πιο επίπεδη για τα κορίτσια.
Ηλικία (έτη) | Αγόρια (εύρος τιμών) | Κορίτσια (εύρος τιμών) |
1 to 3 | 80/34 -120/75 | 83/38 -117/76 |
4 to 6 | 88/47 – 128/84 | 88/50 – 122/83 |
7 to 10 | 92/53 – 130/90 | 93/55 -129/88 |
Κατά την εφηβεία, η μέση πίεση του αίματος (ιδιαίτερα η συστολική) των αγοριών είναι υψηλότερη από αυτή των κοριτσιών. Η συστολική πίεση των αγοριών ηλικίας 18 ετών είναι 10 mmHg υψηλότερη από αυτή των κοριτσιών, ενώ η διαφορά στη διαστολική πίεση είναι 5 mmHg.
Δεν έχουν αναφερθεί συστηματικές διαφορές για διαφορετικές εθνικότητες (μαύροι, καυκάσιοι, ισπανόφωνοι Αμερικανοί) κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία.
Μια αμερικανική έκθεση το 1996 πρότεινε να προσαρμοστούν οι φυσιολογικές τιμές της αρτηριακής πίεσης όχι μόνο για το φύλο και την ηλικία του παιδιού αλλά και για το ύψος του, το οποίο έγινε το τρίτο κριτήριο για την αξιολόγηση της πίεσης. Αυτό το νέο κριτήριο συμβάλλει στην εξάλειψη της μεροληψίας στην αξιολόγηση της πίεσης σε παιδιά με ακραίες τιμές ύψους σώματος.
Η πίεση του αίματος στους ενήλικες
Κατά την ενηλικίωση, οι συστολικές και διαστολικές πιέσεις τείνουν να αυξάνονται με την ηλικία. Η αύξηση είναι μεγαλύτερη στη συστολική η οποία αυξάνεται έως τα 80-90 έτη, ενώ η διαστολική παραμένει σχεδόν αμετάβλητη από την ηλικία των 50-60 ετών και μετά. Δηλαδή, η γήρανση έχει ως αποτέλεσμα μια προοδευτική αύξηση της διαφοράς μεταξύ συστολικής και διαστολικής πίεσης (η διαφορά αυτή ονομάζεται πίεση παλμού).
Στους ενήλικες, οι συστολικές και διαστολικές πιέσεις είναι υψηλότερες στους άνδρες από ό, τι στις γυναίκες. Για παράδειγμα, στους άνδρες ηλικίας 20 ετών είναι 120-130/75-80 mmHg ενώ στις γυναίκες ίδιας ηλικίας είναι 110-120/70-75 mmHg, δηλαδή υπάρχει διαφορά 10 μονάδων στη συστολική και 5 μονάδων στη διαστολική.
Ωστόσο, η αύξηση καθώς περνάει η ηλικία είναι υψηλότερη στις γυναίκες από ό, τι στους άνδρες: 0,6-0,8 mmHg ανά έτος στις γυναίκες και 0,33-0,5 mmHg ανά έτος στους άνδρες ηλικίας από τα 20 έως τα 70. Ως αποτέλεσμα, η συστολική πίεση των γυναικών ηλικίας 70 ετών και άνω, είναι ίση ή μεγαλύτερη από αυτή των ανδρών. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι η συστολική πίεση του αίματος των γυναικών ηλικίας 80-90 ετών είναι 10-20 mmHg υψηλότερη από την αντίστοιχη των ανδρών. Αλλά η διαφορά αυτή μπορεί να μην είναι πραγματική και να εξηγείται, εν μέρει, από τα διαφορετικά ποσοστά επιβίωσης των δύο φύλων. Οι άνδρες υπερτασικοί ασθενείς είναι πιο πιθανό να πεθάνουν από καρδιαγγειακά αίτια.
Όπως αναφέρθηκε, τόσο οι μαύροι όσο και οι λευκοί εμφανίζουν παρόμοια επίπεδα πίεσης του αίματος στην παιδική και εφηβική ηλικία. Αλλά μεταξύ των ατόμων ηλικίας 20-30 ετών, η μέση τιμή της αρτηριακής πίεσης είναι υψηλότερη στους μαύρους από ό, τι στους λευκούς και η διαφορά μεγαλώνει στις επόμενες δεκαετίες.